Beyin yorgunluğu...

Beyin yorgunluğu olarak adlandırılan bu belirtiler hakkında Reem Nöroloji Merkezi’nden Dr. Mehmet Yavuz, açıklamalarda bulundu.

Beyin Yorgunluğunun belirtileri nelerdir?

Beyin yorgunluğunda en çok karşılaştığımız şikayetler, unutkanlık, dikkat eksikliği, algılama eksikliği, öğrenme ve ezberleme zorlukları, beyinde ağırlık hissi, dikkatsizlik, tahammülsüzlük ve çabuk sinirlenme gibi belirtilerdir.

Beyin yorgunluğunda beyinin kayıtlama merkezi Alzheimer hastalığındaki gibi bozulmamıştır ancak yeni bellek kaydında gecikme ve zorlanma vardır. Örneğin kişi okuduğu şeyleri anlamak için tekrar okumak zorunda kalabilir. Kitabın bir sayfası okunurken, bir önceki sayfaya sık sık bakabilir.

Beyin yorgunluğunun analiz aşaması nasıl yapılıyor?

Beyin elektrosu (EEG), beyin yorgunluğu vakalarında mutlaka uygulanması gereken bir tetkiktir. Sağlıklı beyinde gördüğümüz alfa ve beta dalgalarının istatistiksel verileri çok önemli bilgiler verir. Beyin yorgunluğunda beta dalgalarında yoğunlaşma izleriz. Buna mukabil alfa dalgaları ne kadar yoğunsa o kadar sağlıklı bir tablo ile karşı karşıyayız demektir. Genelde her iki hemisferdeki beyin dalgalarının istatistikî verileri aynı sonuçları gösterir. Sonuçlarda farklıklar gözlemleniyorsa dikkate alınmalıdır. Çünkü beyinin her iki hemisferi arasında görülen bu farklılıklar ilerde gelişecek olan Alzheimer hastalığının habercisi olabilir. Potansiyel bir Alzheimer hastasını önceden keşfetmek, tedavide hiç kuşkusuz çok önemli yararlar sağlar. Bu belirtilerin gözlendiği hastaların mutlaka PET filmleri çekilmelidir. Bu film sayesinde beyinde görülen değişiklikler daha iyi analiz edilebilir.

Beyin yorgunluğu hangi mesleklerde daha sık yaşanır?

Ekonomik verilerle uğraşan kişilerde, yoğun iş temposuna maruz kalan yöneticilerde, elemanlarda, öğrencilerde ve buna benzer birçok meslek grubunda yaşanabilir.

Yoğun iş temposuyla çalışan kişilerde yaşanan değişiklikler nelerdir?

Ekonomik verilerle uğraşan birçok kişide bireyin verimliliği düşer. Yeni fikirler üretmede güçlükler yaşar. Sorunlara pratik çözümler getirmez. Analitik ve çözümleyici düşüncelerde olumsuz etkilenmeler yaşayabilir. Bu kişiler beyin yorgunluğu sebebiyle yatırım ve bütçe planlamalarında da hatalar yapabilirler.

Aynı şekilde her zaman başarılı bir grafik çizen bir yöneticide de beyin yorgunluğu varsa performans düzeyi hızla düşmeye başlar. Kişi kendisindeki değişiklikleri fark eder fakat çoğu zaman adlandıramaz.

Beyin yorgunluğu yaşayan çalışanlarda da aynı sonuçlar gözlenir kişisel üretim düşer. Çalışanın arkadaşları ile olan ekip ruhu ve diyaloglarında zedelenmeler yaşanır. Kişiler daha sinirli ve alıngan davranışlar sergiler.

Yoğun bir tempoyla çalışan öğrencilerde de durum farklı değildir. Ders notlarında düşmeler yaşanır. Algılamada güçlükler yaşanabilir. Dolayısıyla da bu durum karşısında bireylerin okul ve iş hayatı açısından olumsuz sonuçlar ortaya çıkabilir.

Beyin yorgunluğu nedenleri nelerdir?

—Uzun süreli stres yaşanması,

—Yoğun çalışma temposu,

—Metropol şehirlerde sıkça karşılaşılan havasız, küçük ve dar ofisler,

—Elektronik cihazlardan yayılan elektromanyetik dalgaları,

—Cep telefonu sinyalleri, TV ve Radyo dalgaları, telsiz dalgaları, yüksek gerilim hatları, baz istasyonları gibi elektromanyetik kirlilik,

—Alkol alışkanlığı, uykusuzluk, depresyon ve anksiyete sorunları,

—Hastalık sebebiyle kullanılan bazı ilaçlar,(kanser, epilepsi ve depresyon ilaçları gibi)

—Vitamin eksikliği, (B12 folik asit, demir eksikliği ve troid hormonlarının yetersizliği) beyin yorgunluğuna ve durgunluğuna neden olabilir.

Beyin yorgunluğuna karşı ne yapılabilir?

Stres faktörlerinin yok edilmesi:

Kişi kronik stres oluşturan durumlardan uzaklaştırılmalıdır.

Sağlıksız çalışma ortamlarından uzak durulmalıdır. Çalışanların fiziksel sağlığı kadar ruh sağlıkları da düşünülmelidir.

Havasız mekanlarda insanların çalıştırılmasına engel olunmalıdır.

Günlük düzenli spor aktiviteleri yapılmalıdır. İş aktiveleri arasında ya da sonrasına herhangi bir müzik aleti ile uğraşmak beyini dinlendirir.

Yoğun iş aktiviteleri arasında tatil ve dinlenmeye zaman ayrılmalıdır.

Sınavlara hazırlanan öğrenciler ise düzenli aralar vermeli ve aralarda spor, müzik gibi aktiviteler yapmalıdırlar.

Beyin yorgunluğuna için hangi besinler iyi gelebilir?

Fındık, ceviz, badem, çekirdekli kuru üzüm, yeşil sebzeler, böğürtlen, yaban mersini, somon ve sardalye balığı, üzüm suyu, elma, kepekli pirinç ve sıcak kakao beyin yorgunluğuna iyi gelen gıdalardır. Aynı şekilde çay ve kahve beyin yorgunluğuna iyi gelir.

Tedavi olarak hangi yöntem kullanılıyor?

TMS tedavisinin beyin yorgunluğunu düzelttiği, bilimsel araştırmalarla nerdeyse kesinlik kazanmıştır. TMS, nöronlarda aynı bir ses ekosu gibi baştan sona doğru manyetik titreşimler yayarak sinir hücresinin daha fonksiyonel olmasını sağlar. Manyetik titreşimler sinir hücresindeki birçok metabolik aktiviteyi düzene sokar. Nöron sağlıklı bir şekilde görev icra etmeye başlar. Bugün yurt dışında birçok üst düzey yönetici, belirli periyotlarla (1 ay gibi) TMS seansları yaptırarak odaklanma, konstrasyon ve algılama gibi fonksiyonların gelişmesini sağlamaktadır. Maruz kaldıkları yoğun iş temposu nedeniyle üstlendikleri stresten kaynaklanan beyin yorgunluğu ve durgunluğunu, TMS ile düzeltmektedirler. Nitekim TMS sadece depresyon, panik atak gibi ruhsal rahatsızlıklar ve Alzheimer, felç gibi organik rahatsızlarda değil aynı zamanda beyin yorgunluğu ve durgunluğu içinde başarıyla kullanılmaktadır. Tedavi sonucunda kişinin olaylara bakış perspektifi netleşir. Doğru ve mantıklı kararlar alır. Eğer varsa uyku problemleri düzelir. TMS aynı zamanda psikolojik rahatsızlıkları da ortadan kaldırdığı için, arka planda fark edilmeyen bir depresyon veya anksiyete varsa, bunlar da ortadan kalkar.