Yeni bir araştırmaya göre, hafta sonları geç saatlere kadar uyanık kalmak, yaygın bir uyku bozukluğunu daha da kötüleştirebilir.
Dünya genelinde yaklaşık 936 milyon yetişkin, uyku sırasında solunum yollarının tekrar tekrar çökmesi sonucu nefesin durmasına, sık uyku bölünmelerine, yüksek sesle horlamaya ve gündüz yorgunluğuna yol açan obstrüktif uyku apnesi (OSA) hastalığından muzdarip.
Son çalışma, yaşam tarzı tercihleri ve düzensiz uyku nedeniyle hafta sonlarında hastalığın şiddetinde artış tespit edilmesi üzerine, bu uyku bozukluğunun gerçek etkisinin sanılandan daha büyük olabileceğini ortaya koyuyor.
Araştırmanın yazarlarından ve Avustralya’daki Flinders Üniversitesi’nde uyku araştırmacısı olan Lucia Pinilla yaptığı açıklamada, “Uyku zaten başlı başına önemli bir halk sağlığı sorunu, ancak bulgularımız bunun gerçek etkisinin hafife alınabileceğini gösteriyor,” dedi.
Pinilla, “Çoğu klinik tanı testi tek bir gecede, genellikle hafta içi bir günde yapılıyor ve biz artık ‘sosyal apne’ dediğimiz hafta sonu etkisini gözden kaçırıyor,” ifadelerini kullandı.
Pinilla'nın ekibi, uyku kalitesi şiltelerinin altına yerleştirilen bir monitör kullanılarak takip edilen dünya çapında yaklaşık 70 bin kişinin verilerini analiz etti.
Araştırmaya göre uyku bölünmeleri hafta sonlarında çok daha yaygındı. İnsanların cumartesi günleri orta veya şiddetli OSA'ya sahip olma olasılığı çarşamba günlerine kıyasla yüzde 18 daha fazlaydı.
Uyku programlarında yapılan değişiklikler - geç yatmak ya da uyumak - uyku apnesini daha da kötüleştirmiştir.
Örneğin, hafta sonları fazladan 45 dakika uyumak, şiddetli uyku kesintisi riskini yüzde 47 oranında artırmıştır.
Yaşam tarzı ve yaşla ilgili faktörlerin de bir rol oynadığı görülmektedir. Hafta sonları 60 yaş ve üzeri yetişkinlerde risk yüzde 7 artarken, 60 yaş altındakilerde bu oran yüzde 24'tür.
Araştırmanın bulguları, American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine dergisinde yayımlandı.
Uyku apnesinin sağlığa etkileri
Uyku apnesi, yalnızca kötü bir gece uykusundan daha ciddi sonuçlara yol açabilir. Tedavi edilmediğinde kalp hastalığı, diyabet, inme, depresyon ve demans riskini artırabilir.
Pinilla, hafta sonundaki artışın bu sağlık sorunları riskini daha da yükseltebileceği uyarısında bulundu.
OSA hastalarının çoğu, uyurken sürekli pozitif hava basıncı (CPAP) cihazı kullanarak düzenli hava akışını sağlar ve gece boyunca nefes durmaları ile horlamayı önler.
Araştırma yazarlarından Danny Eckert, OSA hastalarının hafta sonları da dâhil olmak üzere düzenli bir uyku rutini sürdürmeleri ve her gece yedi ila dokuz saat uyumalarının önemli olduğunu söyledi.
Eckert, “Hafta sonları da dâhil olmak üzere sabit bir uyanma saatine bağlı kalmak, reçete edilen OSA tedavisini uygulamak ve kendinizi uykulu hissettiğinizde yatmak, sık sık yeterli ve onarıcı uyku almanızı sağlar. Bu da hafta sonu OSA artışını azaltmaya yardımcı olabilir” dedi.
