Beyin Sinir ve Omurilik Cerrahisi uzmanı Op. Dr. Onur Kulaksızoğlu, hayatımızı kabusa çeviren boyun fıtığı tedavisinde son gelişmeleri ve hastalığa zemin hazırlayan nedenleri hakkında bakın neler söylüyor:
Boyun fıtığı neden oluşur? Buna sebep veren nedenler nelerdir?
Boyun fıtığı mekanizmasını anlayabilmek için öncelikle boyun kemiklerinin yapısına göz atmak lazım. Kafa tabanından itibaren 7 adet omur kemiğinden oluşur. Her omur cisminin ortasında, beynin devamı olan omurilik bulunur. Vücudun çeşitli yerlerinden beyine dönen duyular veya beyinden vücuda dağılan emirler omurilik içinde seyreder. Boyun bölgesinde her omur cismi hizasından çıkan sinirlerde kola ve sırta yayılarak, bu bölgelerin duyu ve hareketini sağlar. Omurgalar arası yastıkçık dediğimiz disk dokusunun dış kısmı ve iç kısmı bulunur. Jelatin kıvamındaki iç kısmın, daha kuvvetli bir bağ dokusundan oluşan dış kısmı yırtarak omurilik ve sinirlere bası yapması boyun fıtığını ortaya çıkarır.
Nelere dikkat etmemiz gerekiyor?
Burada dikkat edilmesi gereken ve bel fıtığından başlıca fark, sadece sinirlere değil omuriliğin kendisine de baskı olması sonucu vücudun tamamında kısmi veya tam kuvvetsizlik oluşmasıdır. Omurilik ilk bel omuru hizasında sonlandığından ve alt bel omurları içinde sadece ayağa giden sinirler bulunur. Başın hareketi ile ağrının artması ve ağrının lokalizasyonunun boyunda veya omurga çevresinde olması bize boyun bölgesi ile ilgili patolojileri düşündürür.
Hastanın şikayetleri nelerdir?
Boyun fıtığı olan hastanın şikâyetleri şiddetli ağrı, kola yayılan ağrı, baş ağrısı, boyunda tutukluk, his kusuru, dengesizlik, beceri azalması, uyuşma, karıncalanma, kulak çınlaması, baş dönmesi veya kuvvetsizlik olabilir. En sık rastlanan belirti ağrıdır. Boyun hareketleri özellikle başın arkaya doğru hareketi ağrıyı arttırabilir. Ağrı kesicilere cevap verebilir veya dirençli olabilir. Ani başlayan boyun fıtıklarında ağrı da şiddetlidir.
Boyun fıtığı ile karıştırılan ağrılar neler?
Boyun fıtığı ile karışabilen diğer durumlar arasında Multipl skleroz (MS), Omurga darlığı, tümörler, B12 vitamin azlığı, Spinal enfeksiyonlar, Kalp ile ilgili sebepler sayılabilir.
Riskli meslek grupları ve arttıran nedenlere bakacak olursak...
* Trafik kazaları, travmalar, ani frenler, manevralar ve çarpmalar
* Günlük hayatın gerilimleri,
* Boyunun yanlış hareketleri ve yanlış pozisyonları, duygusal gerginlikler, boyun kaslarında zayıflık,
* Yaşlanmaya bağlı kemik yapısındaki dejeneratif değişiklikler, kireçlenmeler
* İltihaplı romatizma, Fibromiyalji
* Duruş bozukluğu,
* Uzun süreli bilgisayar, ev işleri, Sekreterlik, Öğretmenlik, şoförlük gibi boynu çok etkileyen bir meslek sayılabilir.
Aerobik deneyin
Boyun fıtığından korunmak için önerileriniz...
Duruş ve pozisyon düzeltmek, boynu büken, eğen, kaldıran sistemlerden ziyade boynun dik, düzgün kullanma, sistemli şekilde masayı, çalışma koşullarını düzenlemek, Bilgisayar kullanımında, masanın, bilgisayar ekranının, klavyenin ve çalışma, duruş şeklinin mutlaka düzeltilmesi gerekmektedir. Ağrı kesiciyle boyun ağrısını tedavi etmek, hiçbir mekanik ağrıyı tedavi etmek mümkün değildir. Güçlendirme egzersizleri ve Aerobik ile boyun ağrısının tedavisinde ve korunmada çok önemlidir. Boyun eğriliğinin düzeltilmesinde yardımcı olur.
Tanı koymak çok kolay
Tedavi seçenekleri var mı?
Boyun fıtıklarının % 90-95'i cerrahi tedavi gerektirmeden iyileşir.
* Manuplatif (elle) tedavi,
* Ortopedik yatak istirahati + ilaç tedavisi (ağrı kesici, kas gevşetici, inflamasyon giderici )
* İlaç tedavisinin yanı sıra öncelikle istirahat, daha sonra fizik tedavi, Traksiyon yöntemleri, yetmediği durumda ise son zamanlarda gelişen tekniklerle bölgeye iğne veya kateter adı verilen ince sondalarla girilerek ilaç verilmesi yöntemleri uygulanabilir. Çok az bir kısım hastada cerrahi tedavi gerekir.
* Tanı nasıl konuluyor?
Hastanın şikâyetlerinin dinlenmesi ve dikkatli bir nörolojik muayene tanıda en önemli unsurdur. Boyun fıtığı tanısı için direkt boyun röntgeni, Manyetik Rezonans (MR) ve Bilgisayrlı Tomografi (BT) yanında gerekirse EMG-Sinir testi yapılır. MR halk arasında EMAR olarak bilinir ve Boyun fıtığı için hassas ve bugün için seçkin yöntemdir. %85-90 oranında boyun fıtığı için doğru sonuç verir.
