Randevu alma ya da danışma amacıyla yapılan aramalarda görüşme izinsiz kaydedilemeyecek, mesai saati takibi için parmak izi, göz retinası, avuç içi gibi bilgiler çalışanların açık rızası olmadan alınamayacak.
Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Başkanı Hasan Çağıl, hastanelere güvenlik kamerası kurulması, telefon görüşmelerinin kayda alınması ve personelin mesai takibi için kişisel verilerin saklanması konularını düzenleyen bir genelge yayımladı.
Özel hayat, genel hayat
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Anayasa'daki özel hayatın gizliliğine ilişkin hükümleri hatırlatan Çağıl, bu hükümlerle insan hayatının, gizli veya sadece paylaşılmak istenen kişilere açık olan ''özel hayat'' ile bunun dışında kalan ''genel, müşterek hayat'' olmak üzere ikiye ayrıldığını belirtti.
Toplumun diğer fertleriyle paylaşılan alanlar dışındaki özel hayatın, her türlü müdahaleye karşı koruma altına alındığını ve bunun istisnalarının sayıldığını hatırlatan Çağıl, Türk Ceza Kanunu'nda, aleni olmayan konuşma ve görüntüleri izinsiz kaydedenler hakkında müeyyideler öngörüldüğüne dikkati çekti.
Hastanelerde kamuya açık ve müştereken istifade edilen, herkesin izne tabi olmaksızın rahatlıkla girip çıkabileceği bina giriş ve çıkışı, koridor gibi alanların müşterek alanlar olduğuna işaret eden Çağıl, hukuken korunacak gizliliği ve sırrı olmayan bu alanlarda güvenlik gerekçesiyle kamera sistemi kurulmasına mani olmadığını bildirdi.
Çağıl, ancak hasta ve çalışan güvenliği için böyle bir sistem kurulurken muayene, teşhis, tedavi ve hastayla doğrudan teması gerektiren diğer işlemlerin makul bir gizlilik ortamında gerçekleştirilmesini istedi.
Kameralar herkesin görebileceği yerlere kurulacak ve bu alanların 24 saat izlendiği uyarısı da asılacak.
''İzinsiz ses kaydı olmaz''
Çağıl, randevu alma, danışma gibi nedenlerle yapılan aramalarda, görüşmenin kayda alınıp alınamayacağını da açıklık getirdi.
Gerek Anayasa gerekse Türk Ceza Kanunu'nda haberleşme hürriyeti bakımından kamu-özel ayrımı yapılmadığını, gizliliğin asıl olduğunu ve tarafların rızası ve istisnai haller dışında bunun dışına çıkılabildiğini belirten Çağıl, ''Görüşme hizmet kalitesi açısından kayıt altına alınmaktadır'' şeklindeki uyarı sonrası görüşmeye devam edilmesinin, ''Zımnen rıza'' anlamına geldiğini ancak, kişisel verilerin, ilgili kişinin açık rızasıyla kaydedilebileceği şeklinde emredici hüküm bulunduğunu bildirdi.
Kişisel verilerin işlenebilmesi için kişilerin zımni rızalarının yeterli görülmediğini, açık rıza şartı getirildiğini vurgulayan Çağıl, aksi yönde davrananlara cezai müeyyide uygulandığına işaret etti.
''Bilgiler kişisel veridir''
İleride ortaya çıkabilecek ihtilaf ya da çatışma halinde delil bulundurmak, personelin performansını artırmak ya da denetleme amacıyla telefon görüşmelerinin kayıt altına alınmasında hizmet kalitesi açısından fayda olduğunu ancak bunun kişisel verilerin kaydıyla mümkün olacağının gözden kaçırılmaması gerektiğini kaydeden Çağıl, şunlara dikkati çekti:
''Şu halde bütün fiziksel bilgiler 'kişisel veri' kapsamında olduğuna göre, bu bilgilerin otomatik yöntemlerle elde edilmesi ve kaydedilmesinin kanunla belirlenen istisnai haller dışında ancak ilgili kişinin açık rızasıyla mümkün olabileceği, dolayısıyla resmi görüşmelerin kayıt altına alınabilmesi için sadece bildirim yapılmasının yeterli olmadığı, bu kişilere ayrıca sesleri kayıt altına alınmadan da aynı görüşmeyi yapma imkanının/seçeneğinin sunulması gerekir.''
Çağıl, mesai saatinin takibi için parmak izi, göz retinası, iris, yüz şekli, ses, imza, avuç içi gibi bilgilerin kaydedilerek kimlik doğrulaması yapılması konusuna da açıklık getirerek, bunların, kişilerin açık rızası olmaksızın mesai takibi maksadıyla kullanılmasının hukuka uygun olmadığını bildirdi.
