Archives of Internal Medicine dergisinin 9 Mayıs 2011 tarihinde yayımlanan sayısında yer alan bir araştırmaya göre, sürekli tıp eğitimi (STE)nin ticari firmalar tarafından finanse edilmesi ve potansiyel çıkar çatışması, birçok sağlık çalışanı ve araştırmacıyı endişelendiriyor. Ancak konuyla ilgili pek çok kişi söz konusu faaliyetlerdeki maliyeti karşılamak için yüksek katılım ücretlerini ödemek de istemiyor.
Geçtiğimiz birkaç yıl içinde ilaç firmaları ve tıbbi cihaz üreticilerinin, STE’deki yönlendirici rolleri azaltılmış da olsa, söz konusu alanlarda faaliyet gösteren firmalar hâlâ maliyetlerin önemli bir kısmını karşılıyor. Tıp Enstitüsü, Amerikan Tıp Okulları Birliği ve Amerikan Tıp Birliği gibi kuruluşlar, eğitim faaliyetlerindeki ticari firma katkısının dahada azaltılması, hatta tamamen ortadan kaldırılması çağrısında bulundular. Bununla birlikte böyle bir durumda maliyetler katılımcılara yansıyacak.
San Francisco’daki California Üniversitesinde çalışmakta olan Dr. Jeffery A. Tabas ve arkadaşları, 2009 yılı Ocak-Haziran ayları arasında, aldığı destekleri bir havuzda toplayarak gerçekleştirdiği eğitim faaliyetlerinin bir tek firma tarafından finanse edilmesini engelleyen ticari olmayan bir kuruluş olan uluslararası AIDS Derneği ABD Şubesinin organize ettiği canlı STE programlarına katılanlar üzerinde bir anket gerçekleştirdi.
Katılımcıların 770’inin cevapladığı (yüzde 57) 22 soruluk ankette, ticari firma destekleri hakkındaki inanışlara ve çıkar çatışmalarına odaklanılırken, eğitimlere olan ticari desteğin sona erdirilmesi, eğitim programlarının maliyetleri ile ilgili bilgi düzeyi ve demografik bilgiler sorgulandı. Katılımcıların doktor, hemşire, yardımcı sağlık personeli ve doktora derecesi gibi akademik derecelere sahip kişiler olduğu saptandı. En çok ikilemin tespit edildiği konular, “kayıt ücretlerinin arttırılmasının ticari desteği azaltmak için iyi bir yol olduğu” ve “canlı eğitimlerin finansmanında ticari desteğin ortadan kaldırılması” olarak belirlendi.
Çıkar çatışmasına neden olabilir
Katılımcıların yüzde 88’i bir STE etkinliğine ticari destek olmasının potansiyel bir çıkar çatışmasına neden olabileceğini belirtirken, çıkar çatışmasının özellikle de eğitimi veren ekibe yöneldiği dikkati çekti. Katılımcıların yarısından azı katılım ücretlerinin arttırılmasının ticari desteği azaltmakta faydalı olabileceğini düşünürken, büyük çoğunluğun eğitim faaliyetlerinin maliyetleri hakkında fikir sahibi olmadığı saptandı. Katılımcıların yüzde 75’inin katılım ücretlerinden elde edilen gelirlerin çok daha yüksek olduğunu düşündüğü görüldü.
STE kapsamında ticari çıkar çatışmasından şüphelenen katılımcıların eğitimlerin sektör tarafından finanse edilmesinin azaltılması gerektiğini düşündükleri ifade edildi. Grubun önemli bir bölümü katılım ücretlerinin arttırılmasına karşı çıkarken, maliyetleri azaltmak için daha az sayıda konuşmacının katıldığı toplantılar yapılmasının bir alternatif olabileceğini belirttiler.
Çalışmanın yazarları STE faaliyetlerindeki ticari katkıların azaltılmasının oldukça karmaşık bir konu olduğunu, eğitimlere katılanların bunların maliyetleri hakkında fikir sahibi olmamalarının önemli bir gerçek olduğunu ve finansman kaynaklarındaki değişikliklerin açıklığa kavuşturulması gerektiğini ifade ettiler.