Katarakt, en sık karşılaşılan göz hastalıklarından bir tanesidir. Genellikle 40 yaş üstü kişilerde görülse de daha genç yaşlarda görülmesi de mümkündür. Gözün önüne perde inmesi şeklinde de tarif edilen bu hastalık, görmeyle ilgili çeşitli sorunların ortaya çıkmasına neden oluyor. Göz bebeğinin arkasında yer alan ve görmeyi sağlayan doğal mercek saydamlığını yitirmeye başladığında katarakt olarak adlandırılan bu sorun ortaya çıkmaktadır. Çeşitli semptomlar özelinde kendisini belli eden ve kişinin etkili bir şekilde görmesini engelleyen kataraktın meydana gelmesinde çeşitli hususlar ön plana çıkmaktadır. Peki katarakt nedir, belirtileri neler, tedavi yöntemleri hakkında neler söylenebilir?
Katarakt nedir?
Göz bebeğinin arkasında yer alan doğal mercekler, insan gözüne uzakta 10, yakında ise 13 numara kırıcılık kazandırır. Doğal merceğin özellikle yaşın ilerlemesiyle birlikte saydamlığını kaybetmesi ve matlaşması, görme sorunlarının ortaya çıkmasına neden olur. Katarakt, doğal merceklerin saydamlığını yitirmesi ve kişinin etkili bir görüş deneyiminden uzaklaşması olarak tanımlanabilir.
Katarakt hastalığının başlangıcında kişinin görme düzeyinde çok fazla sorun meydana gelmez. Bunun temel nedeni, göz merceğinin tamamının matlaşmamasıdır. Fakat zaman ilerledikçe saydamlaşma ve matlaşma, göz merceğinin büyük bir kısmına yayılır. Bu durum, kişinin görme noktasında ciddi sıkıntılarla karşılaşmasına sebebiyet verir. Peki kataraktın nedenleri nelerdir?
Katarakt neden olur?
Katarakt neden olur sorusu kapsamında, doğal merceğin saydamlaşmasını cevap olarak vermek mümkündür. Kataraktın üç farklı türü bulunmakta olup bunlardan ilki “Nükleer Katarakt” olarak bilinir. Bu tür kataraktlarda lensin merkezi etkilenir. Yaşlılığa bağlı olarak görülen Nükleer Katarakt’ta göz merceğinin zaman içinde sarıya döndüğü gözlemlenir. Bu nedenle görüş bulanıklaşmaya başlar.
Bir diğer katarakt türü ise “Kortiral Katarakt”tır. Korteksten başlar. Nükleusta meydana gelen bu tür kataraktlarda dıştan içe doğru gelişme gerçekleşir. Zaman içinde nükleusun etrafındaki korteksin zamanla saydamlığını yitirdiği gözlemlenir. Hastalıkta derinlik algısına zarar verdiğinden kişi sağlıklı görme yetisini kaybetmeye başlar. Işığa bakarken hasta zorlanır.
“Kapsüler Katarakt”, göz merceğinin zarından başlar. Bunların yanı sıra kataraktın çıkış türüne göre de ikiye ayrıldığını belirtmek mümkündür. Doğumdan itibaren görülen katarakta “Doğumsal Katarakt” denilmektedir. Lens, tek taraflı olduğu gibi çift taraflı da saydamlığını yitirmeye başlar. Zamanla lens saydamlığını yitirir ve opaklaşma durumu ortaya çıkar.
Yaşlılık Kataraktı olarak ifade edilen ve yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan katarakt ise genellikle 50-60 yaş üstündeki hastalarda görülmektedir. Bu tür kataraktlar çok daha hızlı bir gelişim süreci içindedir. Kataraktın farklı nedenleri olmakla birlikte Down sendromu ve miyop gibi rahatsızlıkların da katarakta neden olabildiğini söylemek mümkündür.
Katarakt belirtileri nelerdir?
Katarakt belirtileri oldukça fazladır. Genellikle gözün merceğinden başlayan saydamlaşma ile kendisini belli eder. Farklı nedenleri bulunmakla birlikte ilk başlarda hastaların renklerdeki canlılığın ve görme yetisinin azaldığını ifade ettiği bilinmektedir. Bunun yanı sıra katarakt belirtileri genel hatlarıyla aşağıdaki gibidir:
• Gözde kamaşma
• Işıktan rahatsızlık
• Derinlik hissinin kaybolması
• Göz yorgunluğu
• Gece görüşünde düşüş meydana gelmesi
• Baş ağrısı
• Gözlük numarasında değişiklik
• Dumanlı ve buğulu görme
• Gözlüksüz daha iyi yakını görme
• Gazete ve kitap okumada zorluk meydana gelmesi
• Uzak ve yakını görmede çeşitli zorlukların oluşması
• Güneşli havada bulanık görme
Katarakt ameliyatı katarakt tedavisinde tek kalıcı yöntemdir. Bulanıklaşmaya başlayan mercek cerrahi yöntem ile alınarak hastanın çok daha net bir şekilde görmesi sağlanır. Cerrahi müdahale sırasında gözün içerisine yeni bir mercek yerleştirilir. Yapılan müdahalelerin temel amacı, gözün çok daha iyi ve sağlıklı bir görme deneyimi yaşamasını sağlamaktır.
