Yeni ve kapsamlı bir analiz, antidepresanları bırakmanın sanıldığı kadar çok yan etkisi olmayabileceğini ortaya koydu.
JAMA Psychiatry dergisinde yayınlanan çalışma, İngiltere'den araştırmacılara göre antidepresan bırakma semptomları üzerine bugüne kadar yapılan en büyük inceleme.
İnsanların antidepresan almayı bıraktıklarında neler olduğunu anlamaya ve hangi semptomların ilacı bırakmaktan kaynaklandığını ve hangilerinin depresyon veya diğer ruh sağlığı sorunlarının potansiyel bir nüksetmesini yansıtabileceğini belirlemeye çalıştı.
Çalışmanın başyazarı ve Imperial College London'da araştırmacı olan Dr. Sameer Jauhar yaptığı açıklamada, "Çalışmamız, çoğu insanın ek semptomlar açısından ciddi bir yoksunluk yaşamadığını ortaya koyuyor," dedi.
İnceleme, tıbbi araştırmalarda altın standart olarak kabul edilen ve yaklaşık 17.800 kişiyi kapsayan 50 randomize kontrollü çalışmayı içeriyor.
Ortalama olarak, antidepresan almayı bırakan kişiler ilk iki hafta içinde baş dönmesi, mide bulantısı, baş dönmesi ve sinirlilik gibi semptomlar yaşadı.
Ancak çalışmada, çoğu kişide klinik yoksunluk için "sınırın altında" kabul edilecek kadar az semptom görüldüğü tespit edildi.
Araştırmacılar, insanların ruh hallerinin de ilaçlarını bırakmalarının bir sonucu olarak kötüleşmediğini, bunun yerine depresyonlarının geri geldiğinin bir işareti olabileceğini söyledi.
Bulgular, bu yılın başlarında adresinde yayınlanan ve antidepresan yoksunluk semptomlarının birçok hasta için "yaygın, şiddetli ve uzun süreli" olduğunu ortaya koyan başka bir çalışmayla çelişiyor.
Ancak Almanya'daki Freiburg Üniversitesi'nde psikiyatri ve psikoterapi bölümü başkanı olan Katharina Domschke, bu çalışmanın sadece 310 hastayı içermesi ve sonuçlarda yanlılık riskinin daha yüksek olması nedeniyle "metodolojik olarak çok daha zayıf" olduğunu söyledi.
Raporda yer almayan Domschke, son analizin "antidepresanların damgalanmasının azaltılmasına yardımcı olması açısından son derece memnuniyet verici" olduğunu sözlerine ekledi.
Antidepresanları bırakanlar için sadece bir ekstra semptom
Çalışmaya agomelatin, vortioksetin, essitalopram, sertralin ve paroksetin gibi seçici serotonin geri alım inhibitörleri (SSRI'lar) ve venlafaksin ve duloksetin gibi serotonin-norepinefrin geri alım inhibitörleri (SNRI'lar) dahil olmak üzere çeşitli antidepresan türleri dahil edildi.
Araştırmacılar, antidepresanları bırakanları plasebo ya da sahte tedavi alanlarla karşılaştırarak, 43 maddelik bir ölçek üzerinde insanların yaşadığı semptomların sayısını takip etti.
Genel olarak, antidepresanları bırakan hastalar, plaseboları bırakanlara göre mide bulantısı veya baş dönmesi gibi fazladan bir semptom daha yaşadılar. Örneğin, venlafaksin kullanmayı bırakanların yüzde 20'si baş dönmesi yaşarken, plasebo kullananların sadece yüzde 1,8'i yaşadı.
Farklı antidepresanlar da farklı şiddette ve uzunlukta semptomlara yol açtı. Desvenlafaksini bırakan kişiler en fazla semptomu yaşarken, vortioksetini bırakan hastalar plasebo ilaç alanlara oldukça benzerdi.
İncelemenin bazı sınırlamaları bulunuyor. Çalışmaların çoğu, insanları antidepresan almayı bıraktıktan sonra iki haftaya kadar takip etti, bu da uzun vadeli etkiler hakkında sonuç çıkarmayı zorlaştırdı.
Amsterdam Üniversitesi Tıp Merkezi'nde psikiyatrist ve stres araştırmacısı olan ve çalışmaya dahil olmayan Dr. Christiaan Vinkers yaptığı açıklamada, "Uzun süreli kullanıcılar, bireysel hassasiyet ve bırakma için en iyi uygulamalar hakkında daha fazla veriye ihtiyacımız var" dedi.
Vinkers şimdilik, "bulguların antidepresan kullanımının bırakılması konusunda daha dengeli ve bilimsel temelli bir anlayışı teşvik ettiğini," söyledi.
