Katarakt ameliyatı nedir, riskleri nelerdir?

Katarakt ameliyatına ilişkin bilgiler veren Doç. Dr. Fatih Çakır Gündoğan, şu bilgileri paylaştı:

Katarakt nedir?

Katarakt, genellikle yaşa bağlı olarak göz merceğinin bulanıklaşması sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Görme yetisini olumsuz etkileyen bu hastalık, dünya genelinde körlüğün önde gelen nedenlerinden biridir. Katarakt ameliyatı, bu sorunun çözümü için en yaygın ve etkili tedavi yöntemidir. Bu makalede, katarakt ameliyatının ne olduğu, nasıl yapıldığı, riskleri ve iyileşme süreci hakkında detaylı bilgiler verilecektir.

Katarakt ameliyatında yapılan işlem nedir?

Katarakt ameliyatı, bulanıklaşmış olan doğal göz merceğinin çıkarılarak yerine yapay bir merceğin yerleştirildiği cerrahi bir işlemdir. Bu yapay mercek, göz içi lens (IOL) olarak adlandırılır ve genellikle ömür boyu kalıcıdır. Ameliyat, görme yetisini büyük ölçüde iyileştirir ve hastaların günlük yaşamlarını daha rahat sürdürebilmelerini sağlar.

Katarakt ameliyatı fiyatları ameliyatta kullanılacak yapay göz içi merceğine, ameliyatı yapacak doktora ve hastaneye göre değişmektedir.

Katarakt ameliyatı nasıl yapılır?

Katarakt ameliyatı genellikle lokal anestezi altında yapılır ve hasta işlem sırasında uyanık kalır. Katarakt ameliyatında uygulanan işlem sırasını aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.

1.      Hazırlık Aşaması: Bu aşamda göz yüzeyi batikon adı verilen sterilizasyon sıvısı ile steril edilir. Batikon uygulanmadan önce göze anestezik damla damlatılır ve ağrı duyusu ortadan kaldırılır.

2.      Kornea Kesisi: Gözün saydan tabakası olan korneadan göz içine 2.8-3.0 mm genişliğinde mikrocerrahi bıçaklarla giriş yapılır.

3.      Fakoemülsifikasyon: Bu aşamada, ultrason dalgaları kullanılarak saydamlığını kaybetmiş olan lens göz dışına alınır.

4.      Yapay Lensin Yerleştirilmesi: Katarakt haline gelmiş doğal lens çıkarıldıktan sonra göz içine yapay göz içi lensleri yerleştirilir.

5.      Kornea Kesisinin Kapatılması: Kornea kesisi çevresinde yapay ödem oluşturularak kornea kesisinin sızdırmaz olduğu test edilir ve ameliyata son verilir.

Katarakt ameliyatının süresi tecrübeli bir cerrahın elinde yaklaşık 10-15 dakika sürmektedir. Hasta operasyondan sonraki 1 saat içinde genellikle taburcu edilir ve göz damlalarını damlatmaya başlar. Göz damlaları genellikle 1 ay boyunca damlatılır.

Katarakt ameliyatın riskleri nelerdir?

Her cerrahi işlemde olduğu gibi, katarakt ameliyatının da bazı riskleri vardır. Bu riskler nadir olmakla birlikte, şunları içermektedir.

●       Enfeksiyon: Ameliyat sonrası göz içi dokuların enfeksiyon riski bulunmaktadır. Göz içi dokuların enfeksiyonu “endoftalmi” adını alır ve çok ağır görme kaybı ile sonuçlanabilmektedir. Ancak endoftalmi cerrahi sterilite şartlarının iyi olduğu ameliyathanelerde yapılan ameliyatlarda çok nadir görülen bir durumdur.

●       Göz içi basınç artışı: Katarakt ameliyatı sonrasında geçici hafif göz tansiyon yükseklikleri sık görülmektedir. Ancak nadiren gözde ağrı oluşturabilecek yüksek göz tansiyon artışları olabilmektedir. Bu durumlarda göz tansiyon ilaçları ile tansiyon genellikle kontrol altına alınabilmektedir.

●       Retina Dekolmanı: Retina dekolmanı katarakt ameliyatından sonra son derece nadir görülen bir durumdur. Özellikle yüksek miyop olan hastaların ameliyatından sonra ortaya çıkabilir. Retina dekolmanının tedavisi çok erken dönemde argon lazer ile yapılabilmektedir. Ama ilerlemişse cerrahi kaçınılmazdır.

●       Görme Kaybı: Çok nadir durumlarda, optik sinirde kanlanma bozukluğuna bağlı “iskemik optik nöropati” adı verilen komplikasyonlar ve görme kaybı ortaya çıkabilmektedir.

●       Ameliyat sonrası komplikasyonların çoğu, erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Bu nedenle, ameliyat sonrası düzenli doktor kontrolleri çok önemlidir.

İyileşme süreci ve dikkat edilmesi gerekenler

Katarakt ameliyatı sonrası iyileşme süreci genellikle hızlıdır. Hastalar, ameliyattan birkaç gün sonra günlük aktivitelerine dönebilirler. Ancak, tam iyileşme birkaç hafta sürebilir. İyileşme sürecinde dikkat edilmesi gerekenler şunlardır:

●       Göz Damlaları: Doktorun verdiği göz damlalarını düzenli kullanmak enfeksiyonu önler ve iyileşmeyi hızlandırır. Genellikle kortizon içeren ve antibiyotikli damlalar kullanılmaktadır.

●       Koruma: Hastanın gözlerini özellikle ilk günlerde tozdan, sudan ve direkt güneş ışığından koruyun.

●       Fiziksel Aktivite: İlk birkaç hafta ağır kaldırmaktan ve zorlayıcı aktivitelerden kaçınmak uygun olacaktır.

●       Kontroller: Düzenli doktor kontrollerine gitmek, iyileşme sürecinin sağlıklı ilerlediğinden emin olmanızı sağlar.

Katarakt ameliyatı, görme seviyesini önemli ölçüde iyileştiren güvenli ve etkili bir işlemdir. Ameliyat, dünya genelinde milyonlarca insanın yaşam kalitesini artırmıştır. Katarakt ameliyatının riskleri olsa da, modern cerrahi teknikler ve tıbbi bakım ile bu riskler minimize edilmiştir. Katarakt ameliyatı olan kişilerin büyük çoğunluğu, ameliyat sonrası daha net ve parlak bir görmeye kavuşur ve günlük yaşamlarını daha rahat sürdürebilirler. Bu nedenle, katarakt teşhisi konan bireyler, doktorlarıyla ameliyat seçeneklerini tartışmaktan çekinmemelidir.