ANKARA- HÜ Tıp Fakültesi Radyasyon Onkoloji Anabilim Dalı'nda 2007 Haziran ayından bu yana yapılan Cyberknife uygulamasının, bu alanda yurt dışında önemli hastanelerde temel ve klinik eğitim alan hekimlerce yapıldığı bildirildi.
Edinilen bilgiye göre, tedavinin ilk kez uygulanmaya başlandığı Haziran 2007 yılında toplam 145 hasta bu teknolojiden yararlandı. Bunların 81'ini beyin tümörü, 64'ünü vücudun çeşitli yerlerindeki tümörü bulunan hastalar oluşturdu. Tüm hastalara yıl içinde toplamda 461 seans Cyberknife ile radyasyon ışını verildi. Seans sayısının 230'unu beyin tümörü, 231'ini ise vücutta kanserli doku bulunan hastalar kapsadı.
Tekniğin uygulanmasında 2008 yılında da toplam 390 hasta bu yöntemden faydalandı. 238 beyin kanseri hastası yıl boyunca toplamda 610 kez radyasyon ışını alırken, 152 beyin dışı kanser hastası, yıl içinde 569 kez ışın tedavisi aldı. Yıl içinde toplamda bin 179 kez uygulama yapıldı.
Cyberknife tekniğinden Haziran 2007-Ocak 2010 tarihleri arasındaki rakamsal verilere göre, toplamda 850 hasta yararlanırken, bunların 506'sı beyin kanseri, 344'ü vücutta görülen kanser hastalarından oluştu. Bu hastalardan beyin kanseri olan hastalar toplamda bin 309 kez, diğerleri ise bin 300 kez radyasyon ışını tedavisi gördü. Yıl içinde 2 bin 609 kez Cyberknife fraksiyon sayısına ulaşıldı.
Yıllar içinde her yıl hasta tedavi sayısı 2 katına çıkan HÜ Radyasyon Onkoloji Anabilim Dalı'nda 2010 yılı 5 Temmuz 2010 tarihinde Cyberknife uygulamasında 10 kez dalya diyerek bin hastanın üzerine çıktı.
-''HACETTEPE CYBERKNIFE'DA EN FAZLA HASTA AKIŞINA SAHİP''-
HÜ Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fadıl Akyol, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kanser tedavisinde Cyberknife ile tümörün dışındaki sağlam dokuların çok yüksek bir hassasiyetle korunabildiği için hedefin yüksek öldürücü dozlarla vurulabildiğini söyledi.
Tedavinin hastanın yaşam kalitesini artırdığını, lokal kontrol ve bazı hastalıklarda hastanın yaşam süresini uzattığını vurgulayan Akyol, Türkiye'de Özel Anadolu Sağlık Merkezi sonrasında ilk resmi kurum olarak kendi HÜ'de uygulandığını belirtti.
Akyol, bu alanda birçok hekim yetiştirdiklerini ve diğer hastanelere öncü olduklarını ifade ederek, şunları kaydetti:
''Türkiye'de şu ana kadar bu yöntemle en fazla tedavi Hacettepe'de yapıldı. Tedaviye alınan hasta sayısının binin üzerine çıkmış olması hastanemizin neden öncelikle tercih edildiğinin bir göstergesidir. Çünkü, en gelişmiş ve kapsamlı onkoloji merkezleri arasında yer alan HÜ Radyasyon Onkolojisi'nde görev yapan hekimlerin tamamına yakını bu alanda yurt dışında eğitim almış, uygulamaları yerinde öğrenen doktorlardan oluşuyor. Uygulamadaki başarı da Türkiye genelinden en fazla hasta akışının olduğu birim olmasına yol açıyor.
Radyasyon Onkoloji Anabilim Dalı'nda uzay neşteri tekniğini 6 öğretim üyesi uyguluyor.
Bunun dışında Hacettepe, beyin tümörleri dışında prostat, akciğer, baş boyun kanserleri gibi vücut organlarının kanser tedavisinde, dünyada en önde gelen ve tüm Avrupa ülkeleri içerisinde ise sırası birincilikle ikincilik arasında zaman zaman değişen sırada bulunuyor.''
-''ÇEVRE DOKULAR KORUNUYOR VE YÜKSEK DOZ RADYASYON VERİLİYOR''-
Prof. Dr. Akyol, radyasyon onkolojisinde Cyberknife'nın çok yeni ve önemli olduğunu vurgulayarak, ''Teknik, tümörü çok büyük olmayan, sınırları kesin olarak seçilebilen, beyin, prostat, akciğer, karaciğer, baş-boyun, pankreas, böbrek, kanserli iyi seçilmiş hastalar için önemli bir seçenek olarak sunuluyor'' dedi.
Görüntü kılavuzluğu sistemi ve bilgisayar kontrollü robotik teknolojiyi birleştiren sistemin, tedavi süresince tümörü ve hasta hareketlerini izlemek, tespit etmek ve tümör ile hasta hareketlerinden kaynaklanan hataları düzeltmek için tasarlandığını anlatan Akyol'un verdiği bilgiye göre, sistemin özellikleri şöyle:
''Son derece hassas olan sistemle hasta hareketlerini önlemek amacıyla herhangi bir kafa ve vücut çerçevesi kullanılmıyor. Sistem, her ışınlama öncesi radyolojik bir görüntü alarak, uygulanan ışının doğru yere güvenli bir şekilde verildiğini kontrol ediyor. Klasik radyoterapideki tek düzlemli tedavilerin aksine, Cyberknife ile çok düzlemli tedaviler yapılabiliyor.
Uygulamada, uzaysal koordinatlarda bin 200'den fazla noktadan vücudun herhangi bir yerindeki hedef vurulabiliyor. Bu yapılırken de çevredeki sağlıklı doku, son derece hassas şekilde korunuyor. Çevre dokular korunabildiği için, tümöre daha yüksek öldürücü dozda radyasyon verilebiliyor. Tedavi ile hastanın hem yaşam kalitesi artıyor hem sağlıklı dokular korunuyor, yaşam süresi artıyor, hatta sağ kalım görülebiliyor.
Öte yandan sistem, beyin tümörleri, akciğer, karaciğer, pankreas, böbrek, prostatik ve vertebra gibi vücudun herhangi bir yerinde yerleşim gösteren kitleye uygulanabiliyor.
Tedavi süresi uygulamaya göre değişmekle birlikte 30-90 dakika sürüyor. Senkronize sistem ile hastanın nefes almasına bağlı tümör hareketleri anlık bir şekilde modelleniyor ve uygulanan doz sadece hedefe veriliyor. Bu sayede, özellikle akciğer tedavisinde tümörün vurulması, hastanın nefes almasından etkilenmiyor.
Cyberknife, her türlü tümörün tedavisinde kullanılamıyor, ancak bazı seçilmiş olgularda uygulanabiliyor ve başarılı bir uygulama için yurt dışı ve yurt içerisindeki deneyimli merkez ve hekimlere başvurulması gerekiyor.''