Doktora yapan öğretim elemanına bir derece yükselmesi mi yoksa daha önce almış olduğu kademe ilerlemesi düşülerek 2 kademe ilerlemesi mi uygulanır?

AHMET ÜNLÜ-Yenişafak

Bu köşede yer verilen bir çok konuda konu muhatapları uygulamalarını düzelterek veya hukuken mutmain olarak yapılan işlemlerin doğru olduğunu kabul etmişlerdir. Bu çerçevede, doktora yapan öğretim elemanlarıyla ilgili olarak Maliye Bakanlığının vermiş olduğu bir görüş nedeniyle önemli sıkıntılar doğabileceği endişesiyle konunun açıklanmasının yararlı olacağını düşündüğümüz için konuyu aşağıda detaylı bir şekilde açıklamaya çalışacağız.

2914 sayılı Kanunun Doktora veya tıpta uzmanlık öğrenimi, doçent kadrosuna atanmayı düzenleyen 6'ncı maddesinde; "Yükseköğrenimi tamamladıktan sonra, hizmete girmeden önce veya hizmet sırasında yüksek lisans veya yükseköğrenim üstü uzmanlık öğrenimi görenlere, bir kademe ilerlemesi; tıpta uzmanlık belgesi alanlara veya doktora yapanlara ve doçentlik unvanını alarak doçent kadrosuna atananlara bir derece yükselmesi uygulanır."hükmüne yer verilmiştir. Diğer yandan, aynı kanunun uygulanacak diğer kanun hükümlerini düzenleyen 20'nci maddesinde; "Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır."hükmüne yer verilmiştir.

Sonuç olarak, 2914 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde çok net bir ifade olduğu için 657 sayılı Kanunun 36 ncı maddesine başvurmaya gerek bulunmadan doktora yapan ilgililere 1 derece yükselmesi uygulanacaktır.

Bu konuyla ilgili olarak Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Rektörlüğüne yazmış olduğu 17/5/2007 tarihli ve 9545 sayılı yazıda bu görüşün tam aksine bir görüşe yer verilmiştir.

Bu yazıda; "İlgi yazınızın incelenmesinden, yüksek lisans ve doktora öğrenimi yapan akademik personele uygulanacak kademe ilerlemesi hususunda tereddüte düşüldüğü anlaşılmaktadır.

2914 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinde yükseköğrenimi tamamladıktan sonra, hizmete girmeden önce veya hizmet sırasında yüksek lisans veya yükseköğrenim üstü uzmanlık öğrenimi görenlere, bir kademe ilerlemesi; tıpta uzmanlık belgesi alanlara veya doktora yapanlara ve doçentlik unvanını alarak doçent kadrosuna atananlara bir derece yükselmesi uygulanacağı belirtilmiş bulunmaktadır.

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 3 üncü maddesinin lisans üstü eğitimin tanımlandığı (t) bendinin "(2) Doktora" başlıklı alt bendinde; doktora öğreniminin lisansa dayalı altı veya yüksek lisans veya eczacılık ve fen fakültesi mezunlarınca Sağlık Bakanlığı tarafından düzenlenen esaslara göre düzenlenen bir laboratuar dalında kazanılan uzmanlığa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuçlarını ortaya koymayı amaçlayan bir yükseköğretim olduğu belirtilmiştir.

Bu çerçevede 2914 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi incelendiğinde, maddede "doktora yapanlara bir derece uygulanacağı" yönündeki ifadenin lisansa dayalı olarak en az altı yarı yıllık programı kapsayan doktora öğrenimi yapılması durumu ile ilgili olduğu, yüksek lisansa dayalı en az dört yarı yıllık programı kapsayan doktora öğrenimini kapsamadığı düşünülmektedir.

Diğer taraftan, 2914 sayılı Kanunda yüksek lisans öğrenimi nedeniyle bir kademe ilerlemesinden yararlananların daha sonra doktora yapmaları halinde bu öğrenimlerinin ne şekilde değerlendirileceğine ilişkin bir hükme yer verilmemiş olmakla birlikte, 2914 sayılı Kanunun 20 nci maddesinde yer alan, "Bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanır." hükmü gereğince konu hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" Bölümünün (A) fıkrasının (9) numaralı bendi hükmünün uygulanması gerekmektedir.

657 sayılı Kanunun 36'ncı maddesinin "Ortak Hükümler" Bölümünün (A) fıkrasının (9) numaralı bendin de;

"Memurluğa girmeden önce veya memuriyetleri sırasında yüksek öğrenim üstü master derecesi almış olanlarla yüksek öğrenim kurumlarında en az bir yıl ilave öğrenim yaparak lisans üstü ihtisas sertifikası alanlara bir kademe ilerlemesi, tıpta uzmanlık belgesi alanlara, meslekleri ile ilgili öğrenim dallarında doktora yapanlara bir derece yükselmesi uygulanır.

Master derecesini alıp bir kademe ilerlemesinden yararlanan memura, mesleği ile ilgili öğrenim dalında doktora yaptığı takdirde iki kademe ilerlemesi uygulanır."hükmü yer almaktadır. Bu nedenle, doktora için ön hazırlık niteliğini taşıyan yüksek lisans öğrenimini bitirerek bir kademe ilerlemesinden yararlananların daha sonra doktora öğrenimini tamamlamaları halinde doktora öğreniminden dolayı iki kademe ilerlemesi yaptırılmak suretiyle doktora öğrenimlerinin değerlendirilmesi gerekmektedir."ifadesine yer verilmiştir.

Yukarıda belirtmiş olduğumuz kendi görüşümüzü ise tekrarlamak gerekirse; 2914 sayılı Kanunun 6'ncı maddesinde çok net bir ifade olduğu için 657 sayılı Kanunun 36'ncı maddesine başvurmaya gerek bulunmadan doktora yapan ilgililere 1 derece yükselmesi uygulanacaktır. 657 sayılı Kanunda yer alan hükme başvurabilmek için 2914 sayılı Kanunda açık bir hükmün bulunmaması şartı vardır. Hakları muhtel(zarar görenlerin) olanların gerekli hak arama yollarını denemelerini öneririz.



Yenişafak