<b>Doçentlik sınavı değişiyor, yeni taslakta neler var?</b>

Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 4. Maddesi uyarınca Yükseköğretim Kurulu’nca hazırlanıp görüş için Üniversitelerarası Kurul’a iletilen Doçentlik Sınav Yönetmelik Taslağı üniversitelerdeki akademisyenlerin görüşlerine sunuldu. Taslağa göre Doçentlik Sınavı yılda iki kez yapılacak. Yabancı dil puanının düşürüldüğü taslakta sınava giriş şartı için 10 özgün makale istenirken intihal de ayrı bir madde olarak eklendi.

Dr.İbrahim Ersoy-Ankara

Sınav alanlarında “yakınlık” da olabilecek
Mevcut yönetmelikteki doçentlik sınav alanlarında temel alanlar (sağlık, matematik, fen bilimleri gibi) belirtilirken yeni yönetmelik taslağında sınav alanlarının ancak anabilim dalında veya bilim dalında açılabileceği ifade edildi. Bunun yanı sıra tıpta uzmanlık tez çalışmasının ilişkin olduğu anabilim dalı dışında, ancak Üniversitelerarası Kurul tarafından bu anabilim dalı ile “yakınlığı” olduğu belirlenen diğer anabilim dallarından birinde doçentlik başvurusunda bulunulabileceği kaydedilen taslakta, “yakınlık” nedeniyle doğacak tereddütlerde karar vermeye Üniversitelerarası Kurul yetkili olduğu kaydedildi.

Yılda iki kez sınav
Sınav Yönetmeliği Taslağında en önemli değişikliklerden biri olarak başvuru sayısının yılda birden ikiye çıkarılması dikkat çekti. Daha önce Mart ayında olan başvuru yeni Yönetmeliğe göre Nisan veya Ekim ayları içinde, Üniversitelerarası Kurulun belirleyeceği bir tarihe kadar yapılacak. Üniversitelerarası Kurulca bir tarih belirlenmemesi halinde ise başvurular, Nisan veya Ekim ayı içinde en geç son çalışma günü mesai saati bitimine kadar yapılacak.

Yabancı dil puanı düşürüldü
Yeni Yönetmelik taslağında da şu an yürürlükteki Yönetmelik gibi Merkezi Yabancı Dil Sınavında başarılı olunması şartı aynen korunurken 65 olan yabancı dil puanı 60 puana indirildi. “Doçentlik başvurusuna dayanak teşkil eden özgün bilimsel çalışmanın, tez ya da buna eşdeğer başka bir çalışma olarak yayımlanması şarttır” denilen taslakta, mevcut Yönetmelikteki “Doçentlik sınavına başvuru sayısında bir kısıtlama yoktur” maddesi ise kaldırıldı.

En az 10 özgün makale
Doçentlik için başvuran adayların bilimsel eserlerinde ise yeni taslakta “Özgün bilimsel çalışma makale ise, sayısının ondan az olmaması ve hakem incelemesinden geçerek yayımlanmış olması gerekir” denilerek en az 10 yayın şartı getirildi. Yayınlarla ilgili araştırma, olgu sunumu, kitap bölümü gibi herhangi bir açıklama olmayan taslakta yayınlarla ilgili SCI şartı da konulmadı.
Doçentlik başvurusuna dayanak teşkil eden özgün bilimsel çalışmanın, tez ya da buna eşdeğer başka bir çalışma olarak yayımlanması şart koşulan taslakta bilimsel çalışma sonucunda ortaya çıkan ürünün, patent olarak tescil edilmek şartıyla, doçentlik başvurusunda özgün bilimsel çalışma olarak sunulabileceği belirtildi.

Yeni alanlarda jüri oluştururken “yakınlık” gözetilecek
Doçentlik jürilerinin belirlenmesiyle ilgili bölümde ise mevcut bilimdalları için jüri sayısı aynen korunurken öğretim üyesine, bir başvuru döneminde en fazla üç adayın jürisinde görev yapabilme sınırı getirildi. Yeni bir anabilim dalının oluşturulması veya mevcut anabilim dalında mevcut hükümlerine göre jürinin teşkil edilememesi durumlarında ise, bu anabilim dalında doçentlik başvurusunda bulunan adaylar için jüri, en yakın anabilim dallarındaki öğretim üyeleri arasından oluşturulacak.

4 alternatifli madde
Taslakta eser incelemesinde başarılı olmasına rağmen sözlü sınavda başarısız olan veya başarısız sayılan aday sözlü sınav için yeniden başvurduğunda ise belirlenecek jürilerle ilgili 4 alternatif sunuldu. Alternatifler arasında tamamen yeni bir jürinin oluşturulması veya önceki jürinin salt çoğunluğunun yeni jüride de yer alması bulunuyor.

İntihal ayrı bir madde oldu
Son zamanlarda sıkça rastlanan bilimsel yayınlardaki “intihal”lerle ilgili ise taslağa ayrı bir madde eklendi. Buna göre eser incelemesi yapan jüri üyeleri, başvuru dosyasında yer alan herhangi bir eserde intihal olduğunu tespit ederse, durum bir raporla Üniversitelerarası Kurula bildirecek, intihal iddiası ile ilgili olarak bir karar verilinceye kadar, Üniversitelerarası Kurul doçentlik başvurusu ile ilgili herhangi bir işlem yapmayacak. Üniversitelerarası Kurul, intihal iddiası hakkında gerekli işlemlerin yapılması için durumu belgeleri ile birlikte Yükseköğretim Kurulu Başkanlığına gönderirken ayrıca diğer jüri üyeleri derhal durumdan haberdar edilerek, iddia sonuçlandırılıncaya kadar rapor hazırlamamaları sağlanacak. İntihal iddiası ile ilgili olarak Yükseköğretim disiplin mevzuatına göre işlem yapılacak Eğer intihal iddiası doğru değilse, doçentlik süreci kaldığı yerden devam edecek. İntihal iddiasının doğru olduğunun tespiti halinde ise, aday yaptığı doçentlik başvurusunda başarısız sayılacak ve adayın idarî, cezaî ve hukukî sorumluluğuna ilişkin hükümler saklı kalacak.