Aile hekimlerinin ilaç reçeteleme davranışlarında farklılık olup olmadığını incelemek ve bu davranışları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılan araştırmaya göre, hekimlerin belli başlı gerekçelerle ilaç reçeteleme davranışı geliştirdikleri öğrenildi.
Konya’daki aile sağlığı merkezlerinde yapılan ve 92 hekimin dâhil olduğu araştırmaya katılanların yüzde 32’sinin kadın, yüzde 67’sinin erkek olduğu belirtilirken; araştırmaya katılanların yüzde 28’inin 10 yıldan az, yüzde 40’ının 11-20 yıl, yüzde 31’inin de 21 yıl ve üzeri çalışma süresine sahip olduğu öğrenildi.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre tüm ilaçların yarısından fazlasının uygunsuz şekilde reçete edildiği, dağıtıldığı ya da satıldığı saptanırken, çalışma kapsamında aile hekimlerinin ilaç reçeteleme davranışlarının birçok faktörden etkilendiği, bunlardan bir kısmının aile hekimleri üzerinde akılcı ilaç reçeteleme alışkanlıklarına yol açarken diğer bir kısmının ise aile hekimlerini olumsuz yönde etkileyerek akılcı olmayan ilaç reçetelemeye neden olduğu belirtildi.
Reçeteleme davranışlarını etkileyen en yüksek ve en düşük faktörler
Araştırmaya katılan hekimleri haftalık ziyaret eden mümessil sayısı üç kişiden az yüzde 25; dört-yedi kişi arası yüzde 29; 8-11 arası yüzde 25; 12 ve üzeri kişi yüzde 10 olarak belirtilirken, yüzde 9,8 oranında aile hekiminin ise ilaç mümessili tarafından ziyaret edildiği sonucuna varıldı.
Durmuş Ali Aslanlar ve arkadaşları tarafından AHEKON 2014’te yayınlanan bildiriye göre, “hastanın tıbbi geçmişi”, “ilacın hastaya uygunluğu”, “ilacın klinik etkinliği” gibi faktörlerin ilaç reçeteleme davranışlarını etkileyen en yüksek ortalamaya sahip grubu oluşturduğu ortaya çıktı.
“Eczacıların yönlendirmeleri ve beklentileri”, “ilaç firması temsilcilerince sağlanan yemekli ilaç tanıtımları” da en düşük ortalama değeri olan faktörler olarak sıralandı.
Aile hekimlerinin ilaç reçeteleme sürecinde, ilaçlar için etkililik, uygunluk, güvenlilik ve maliyet analizinin yapılması, doğru bilgilendirme ve hasta katılımının sağlanması faktörlerini esas aldıkları belirtildi.
HABER MEDİMAGAZİN'İN MEDİAİLE EKİNDEN ALINMIŞTIR
