Almanya’daki EMBL Heidelberg araştırmacıları, akciğer fibrozisi için etkili bir tedavi arayışında, dünyada kolayca bulunabilen bir öksürük şurubu bileşeni olan dekstrometorfan üzerinde çalıştı.
Science Translational Medicine dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, dekstrometorfan, akciğerde yara izi oluşturan kolajen üretimini engelleyerek bu hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
Akciğer fibrozisi nedir?
Akciğer fibrozisi, akciğer dokusunda yara izi oluşumuna yol açan bir durumdur. Bu yaralar, dokunun sertleşmesine neden olarak solunum zorluğuna ve oksijen seviyesinin düşmesine yol açar. Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) göre, Avrupa’da yaklaşık 761 bin kişi bu hastalıktan etkileniyor ve her yıl 25 bin kişi bu nedenle hayatını kaybediyor.
Bu hastalık genellikle yaşlılarda ortaya çıkar ve çevresel faktörler (asbest, kömür tozu, küf gibi), bazı ilaçların yan etkileri, ciddi akciğer hastalıkları (tüberküloz gibi) ve otoimmün hastalıklarla ilişkilendirilir.
Dekstrometorfan nasıl çalışıyor?
Araştırmacılar, FDA onaylı mevcut ilaçları tarayarak, dekstrometorfanın kolajen oluşum sürecini yavaşlattığını keşfetti. İnsan akciğer hücreleri üzerinde yapılan laboratuvar çalışmalarında ve fare modellerinde, bu madde kolajen taşınmasını ve yara izi oluşumunu engelledi.
Çalışmayı yürüten EMBL araştırmacısı Muzamil Majid Khan, "Yeni ilaç geliştirme süreci zorlu ve uzun. Bu nedenle, halihazırda kullanılan ilaçları farklı amaçlarla test ettik," dedi.
Klinik denemeler yolda
Araştırmacılar, dekstrometorfanın insanlar üzerindeki etkisini daha iyi anlamak için Heidelberg Thorax Kliniği iş birliğiyle faz II klinik denemeleri planlıyor. EMBL ekibinden Dr. Rainer Pepperkok, “Dekstrometorfanın akciğer fibrozisi üzerindeki etkilerini anlamak adına bu çok önemli bir ilk adım,” diyerek çalışmanın önemine dikkat çekti.
Bilim insanları, ilacın hücrelerde nasıl çalıştığını daha iyi anlayarak, tedavi potansiyelini artırmayı hedefliyor.
Umut ışığı olabilir
Henüz temel araştırma aşamasında olsa da, bu buluş, tedavi seçeneği bulunmayan akciğer fibrozisi hastaları için önemli bir umut ışığı olabilir.
