Zatürreye ilişkin farkındalığı artırmak, hastalığın önlenmesine dikkat çekmek, tedavisini teşvik etmek ve hastalıkla mücadele için harekete geçmek amacıyla her yıl 12 Kasım’da ilan edilen Dünya Zatürre Günü, sağlıklı akciğerlerin önemini bir kez daha hatırlatıyor.
Dünya Zatürre Günü kapsamında bir açıklama yapan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD), zatürrenin düşük ve orta gelirli ülkelerde en çok öldüren hastalıklar sıralamasında üçüncü, orta ve üst gelirli ülkelerde altıncı sırada yer aldığını belirterek, “Zatürreden korunmak ve hastalık gelişimini önlemek, tüm tanı ve tedavi için yapılan maliyetlerden daha ucuz ve daha kolay” açıklamasını yaptı.
5 yaş altı ve 65 yaş üstünde ölümcül olabilir
TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu Başkanı Prof. Dr. Emel Ceylan tarafından yapılan açıklamada şu önemli bilgiler paylaşıldı:
“Zatürre, akciğerleri etkileyen, nefes darlığına yol açabilen ve oksijen alımını sınırlayan akut solunum yolu enfeksiyonu çeşidi. Zatürre, dünya çapında 5 yaş altı çocukların en büyük katili. Her yıl küresel çocuk ölümlerinin neredeyse beşte biri zatürre kaynaklı. 65 yaş üstü erişkinler ve altta yatan tıbbi durumları nedeniyle bağışıklığı azalmış olanlar ve kronik hastalığı bulunanlar risk altında. Özellikle 65 yaş ve üzeri kişilerde pnömoni öldürücü olabiliyor.”
Bulaşı önlemek önemli
Çoğunlukla bakteri ya da virüslerin neden olduğu zatürrenin belirtileri arasında öksürük, balgam çıkarma, ateş, terleme olduğunu aktaran Ceylan, “Bulaşma genellikle hasta kişilerle doğrudan temas ve mikropları taşıyan solunum zerreciklerinin solunması ile de meydana geliyor. Zatürrenin bulaşmasını önlemek ise insanların yaşam koşullarının iyileştirilmesi, sosyal eşitsizliklerin giderilmesi ve sağlıklı bir çevrede yaşamasıyla mümkün oluyor” uyarısını yaptı.
Aşıyla zatürre önlenebilir
Ceylan, zatürrenin önlenmesinde aşılamanın önemine dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Aşılar, bakıma kolayca erişemeyen çocuklar için çok önemli bir koruyucu önlem. Bu da risk gruplarının aşılama yoluyla pnömokok gibi bakterilerden, influenza ve COVID gibi viral enfeksiyonlardan korunmasıyla mümkün. Hastalık geliştiğinde ise antiviral ve antibiyotik başta olmak üzere etkili tedaviler mevcut. Zatürrenin önlenmesi, aileleri hastalığın neden olduğu tedavi masraflarından ve diğer maliyetlerden de kurtarır. Aşılar, zatürrenin ortaya çıkışını engelleme ve hastalık kaynaklı ölümleri önleme açısından en iyi halk sağlığı yatırımlarından biri. Zatürrenin en ölümcül nedenlerinden bir kısmı aşılarla önlenebilir. Çocuklar pnömokok, Haemophilus influenzae tip b (Hib), boğmaca ve kızamık etkenlerine karşı aşılanarak bu etkenlerin yol açabileceği akciğer enfeksiyonlarından korunabilir. Ülkelerin aşı politikalarında öncelikli gruplar immünsuprese hasta ya da savunmasız gruplarla birlikte mutlaka çocuklar olmalı.”
Zatürreden korunmak daha kolay
“Zatürreden korunmak ve hastalık gelişimini önlemek, tüm tanı ve tedavi için yapılan maliyetlerden daha ucuz ve daha kolay” görüşünü paylaşan Ceylan, hastalığın önlenmesi konusundaki önerilerini ise şöyle paylaştı:
· Sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını benimsemek,
· Hijyene dikkat etmek,
· Dünyada tüm insanlar için temiz içme suyuna erişimi kolaylaştırmak,
· Hava kirliliğinin önlenmesi,
· Sağlıklı besinlerle yeterli ve dengeli beslenme olanakları sunulması,
· Erişkinlerde kronik hastalıkların kontrolü.