KKTC'deki tüp bebekçiler Türkiye’nin “Türk soyunu koruma” yasasına tepki geldi
Emre DİNER / VATAN LEFKOŞA
Türkİye’nİn “Türk soyunu koruma” amacıyla, çiftlerin yurtdışında sperm ya da yumurta ile çocuk sahibi olmalarının yasaklanması ve bu yola başvuranların hapis cezasıyla yargılanmasına ilişkin kararı, geçen yıla kadar bu uygulamanın yasal olduğu KKTC ’deki tüp bebek merkezlerinin de büyük tepkisini çekti. Bu yasağın yürürlüğe girdiği 1 Eylül 2009’a kadar, Türkiye’den birçok çift, adaya giderek yumurta veya sperm bağışıyla çocuk sahibi oluyordu. KKTC hükümetinin yumurta ve sperm bağışını yasaklamasının, sektördeki geliri yüzde 80 azalttığını söyleyen tüp bebek uzmanları VATAN’a konuştu. Kıbrıs Tüp Bebek Merkezi Direktörü Dr. Savaş Özyiğit, yasaklanan bu uygulamanın demokratik bir ülkede insanların tercihine darbe vurduğunu ve yasağı dini duygularla alındığını söyledi. Yaşam Hastanesi Tüp Bebek Uzmanı Dr. Halil İbrahim Tekin de KKTC’de tüp bebek uygulamasının 12 yıldır yapıldığı ve şu an ülkede 9 tüp bebek merkezine ulaşıldığını söyleyerek, “Sperm ve yumurta donasyonu KKTC ekonomisine büyük katkıları oldu. KKTC’de ve Türkiye’de yasaklanmasının ardından Çin’den, İngiltere’den ve Türkiye’den gelen hastalar Girit Adası’na yönelecek” diye konuştu.
Yumurta 4 bin 500 Sperm 3 bin 500 euro!
İlk tüp bebek merekzinin 1998’de açıldığı KKTC’de, 2007 yılında 3500, 2008’de, 2 bin 940, 2009’de 2 bin 100 tüp bebek sahibi oldu. Uzmanlara göre, son yıllardaki düşüşlerin nedeni, yumurta ve sperm donasyonunun yasaklanması. Bir aile eğer normal Tüp Bebek yaptıracaksa 2100 euro, başkasının spermi ile hamile kalacaksa, 3 bin 500 Euro, yumurta donasyonu için de 4 bin 500 euro ödüyordu. Bu fiyatlar, Amerika’da 20 bin dolar, İngiltere’de de ise 35 bin dolara kadar çıkabiliyor.
‘Banka spermine hapis yok ırkı değil soyu koruyoruz’
Sağlık Bakanlığı, “Sperm bankasından sperm alana hapis” iddialarını yalanladı, yeni yönetmeliğin ‘soy bağının belli olması’nı amaçladığını belirtti
SaĞlIk Bakanlığı, “Üremeye Yardımcı Tedavi Uygulamaları ve Üremeye Yardımcı Tedavi Merkezleri Hakkında Yönetmelik” ile “Başkalarına ait ya da sahibi belirsiz sperm ve yumurtalarla gebelik halinde hapis cezası getirildiği” iddiaları konusunda, “Bakanlığımız yönetmelikle herhangi bir hapis cezası getirmemekte veya hapis cezası ile ilgili bir düzenleme yapmamaktadır. Zaten yönetmelikle hapis cezası düzenlemesi yapmamız mümkün değildir” açıklaması yaptı. Açıklamada şu görüşlere yer verildi: “Bu konudaki düzenleme, TCK 231. maddesine paralel olarak tüp bebek uygulamaları ile ilgili hatalı, kanun dışı ve insanımızı suistimale yönelik iş ve işlemleri kapsamaktadır. Başkalarına ait ya da sahibi belirsiz sperm ve yumurtalar ile gebelik elde etmek birçok gelişmiş Batılı ülkede olduğu gibi ülkemizde de yasaklanmıştır. Yönetmelikte yer almayan ’ırkın korunması’ gibi bir konu hatalı bir şekilde ön plana çıkarılmaktadır. Oysa bu konu kanunda geçtiği şekilde ’soy bağını’ yani babalığın belli olmasını esas almaktadır.”