Eski futbol fedarasyon başkanı Hasan Doğan’ nın Sauna sonrası enfarktüsden ölmesi ve yakın zamanda Kenan Işık’ın hemorajik CVO geçirmesi sonrası artık sauna kapılarına “Kalp hastalarının veya risk faktörü olanların girmesi tehlikeli olabilir” diye uyarı levhalarının olması gerekir diye düşünüyorum.
Vücut ısının 1 derece artması ile kalp hızının dakikada 15-20 vuru arttığını biliyoruz. Vücut ısıyı kaybetmek için ter bezlerini kullanır. Ama herkesin ter bezi aynı şekilde çalışmadığından az çalışanların iç ısıları daha fazla yükselir. Sauna gibi sıcaklığın 80-90 derece olduğu yerlerde kişinin taşikardik olması kaçınılmaz. Peki kalp hızının artması ne gibi sorunlar doğurabilir.
1. Taşikardi ile diyastol süresi kısaldığından kalbin beslenmesi azalır. Mevcut koroner arter hastalığı varsa iskemi indüklenebilir,
2. Kardiyak Output (CO) =Stroke volüm*Kalp hızı formülüne göre hesaplanır. Dolaysıyla kalp hızının artması ile CO artar. Kan basıncı= CO* Sistemik Vasküler Direnç. Isı ile kısmen SVR düşse bile CO‘nun belirgin artması kan basıncını artırabilir.
Özetle saunalar taşikardi ve hipertansiyonla koroner iskemiye ve hemorajik CVO ya neden olabilecek hipertansif acil durumlara sebep olabilir (eğer önlem alınmazsa aort diseksiyonu,akut böbrek yetersizliği,hipertansif ensefolopati ve akciğer ödemleri vakalarını da duyabiliriz).
İlgililere Önerim:
1) Kalp hastalarının Kardiyolog kontrolünde Saunaya girmesi,
2) Sauna öncesi herkesin tansiyonun ölçülmesi ve tansiyonu 140/90 üzerinde olanlara müsaade edilmemesi.
3) Sauna süresinin kısa tutulması. Uzun süre kalmak isteyenlerin arada kan basıncı ve göğüs ağrısı gibi yakınmalarının sorulması gerekli ve zorunludur. Bu yazı Medimagazin için yazılmıştır
Önlenebilir ölümler iyi önlem alınmazsa önlenemez.
Hekimlere, Otel işletmecilerine ve sauna meraklılarına duyrulur.
Doç.Dr.Erkan AYHAN
