Prof. Dr. Özyiğit, kanser tanı ve tedavisine erişimdeki adaletsizliğe dikkat çekti

Prof. Dr. Gökhan Özyiğit, yayınladığı yazılı açıklamada gelir adaletsizliği, eğitimde fırsat eşitsizlikleri, coğrafi koşullar, etnik, ırk, cinsiyet gibi konularda ayrımcılıklar yüzünden dünya nüfusunun yarısının hayati öneme sahip sağlık hizmetlerine ulaşamadığını ifade etti.

Özyiğit, milyonlarca insanın en temel kanser bakım olanaklarından mahrum bırakıldığını ve kanser tanı-tedavi hizmetlerine ulaşmada en sıkıntılı grupların çocuklar, yaşlılar, kadınlar, düşük gelirli bireyler ve kırsal bölgelerde yaşayanlar olduğunu kaydetti.

"Radyoterapi imkânı olmadığı için her yıl milyonlarca hasta hayatını kaybediyor"

Prof. Dr. Özyiğit, dünyanın az gelişmiş ülkelerinde radyoterapi merkezlerinin olmayışı nedeniyle milyonlarca ölüm gerçekleştiğini dile getirerek şu ifadelere yer verdi:

Dünyada 2020 yılında 10 milyon insan kansere bağlı hayatını kaybetti. Bu kanser ölümlerinin yüzde 70’i dünyanın az gelişmiş ülkelerinde görülüyor. Bunun en önemli nedenleri arasında, orta veya düşük gelirli ülkelerde radyoterapi merkezlerinin olmayışı veya yetersizliği gelmekte. Kanser tedavisinin ana tedavi yöntemlerinden biri olan radyoterapi imkânı yoksa, sık görülen birçok kanser türünde cerrahi ve ilaç tedavileri yapılsa dahi kür şansı önemli oranda azalmakta, hatta bazı kanser türlerinde kür şansı tamamen ortadan kalkmaktadır.

Radyoterapi merkezlerinin kurulumu oldukça maliyetli. Ancak radyoterapi merkezini kurmak tek başına yeterli değil. Çünkü bu üst düzey teknolojik cihazları kullanacak eğitimli insan kaynağı olmaksızın cihazlar hiçbir işe yaramıyor. Bugün bazı Afrika ülkelerinde alımı yapılan milyon dolarlık cihazlar, kullanacak personel olmadığı için kutularından bile çıkarılmamış durumda."

"Kanser önlemeye ayrılan bütçeler yetersiz"

İkinci önemli hususun ise düşük gelirli ülkelerdeki kanser önleme ve kontrol programları için ayrılan bütçenin yetersiz olması olduğunu ifade eden Prof. Dr. Özyiğit,  bu nedenle rahatlıkla önlenebilir kategoride yer alan akciğer, rahim ağzı gibi birçok kanser türleri ilk sıralarda yer aldığını, erken tanı imkânları da olmadığı için hastaların çok ileri evrelerde tanı aldığını ve tedavi imkânının ortadan kalktığını sözlerine ekleyerek şunları söyledi:

"Küresel ölçekte kanserin toplam yıllık maliyeti 1.16 trilyon dolar olarak tahmin edilmekte. Hâlbuki kanseri önleme stratejileri için 11.4 milyar dolar ayırabilsek, kanser tedavisi için harcanan giderlerde yıllık 100 milyar dolar tasarruf yapmış olacağız."

Prof. Dr. Gökhan Özyiğit başkanı olduğu Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği olarak bu adaletsizlikleri gidermek için başta Afrika olmak üzere 100’ü aşkın düşük ve orta gelirli ülkede eğitim ve farkındalık faaliyetleri olmak üzere çok ciddi çalışmalar yürüttüklerini de kaydetti.