MEDİMAGAZİN - Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (WOAH), kuş gribinin yarattığı artan tehdidi ele almak üzere ortak bir çaba göstererek, dünyanın dört bir yanındaki ülkeler için acil bir eylem çağrısı yayınladı.
WOAH raporlarına göre, H5N1 de dahil olmak üzere influenza A(H5) virüslerinin neden olduğu memeliler arasındaki ölümcül salgınlarda son zamanlarda endişe verici bir artış yaşandı.
Şu ana kadar üç kıtada 10 ülke, çiftlik vizonları, foklar ve deniz aslanları da dahil olmak üzere memelilerde en az 26 farklı türü etkileyen salgınlar bildirdi. Virüs kedi ve köpek gibi evcil hayvanlarda bile tespit edildi.
DSÖ: Polonya'da onlarca kedi kuş gribine yakalandı
Sporadik insan enfeksiyonları vakaları bildirilmiş olsa da, Aralık 2021'den bu yana bildirilen sadece sekiz vaka ile bunlar nadir olmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, bu enfeksiyonlar yüksek ölüm oranına sahip ciddi hastalıklarla sonuçlanabilir. Çoğu insan vakası, enfekte kuşlarla ve kontamine ortamlarla yakın temasla ilişkilendirilmiştir. Kişiden kişiye bulaşma yaygın olarak gözlemlenmemiş olsa da, virüsün insanlar arasında yayılma kabiliyetini artırabilecek herhangi bir potansiyel evrimini belirlemek için sürekli izleme çok önemlidir.
"Derhal harekete geçilmeli" çağrısı
FAO, WHO ve WOAH, kuş gribinin yayılmasını azaltmak ve hem hayvan hem de insan popülasyonlarını korumak için ülkeleri derhal harekete geçmeye çağırdı. Örgütler, ülkelerin izlemesi gereken 8 tavsiyede bulundu:
1. Çiftliklerde ve kümes hayvanı değer zincirlerinde sıkı protokoller ve gelişmiş hijyen uygulamaları da dahil olmak üzere gelişmiş biyogüvenlik önlemleri yoluyla kuş gribini kaynağında önleyin.
2. WOAH standartlarında belirtilen kontrol stratejilerini uygulayarak hayvan salgınlarını hızlı bir şekilde tespit edin, raporlayın ve müdahale edin.
3. Hayvanlarda ve insanlarda influenza sürveyansının güçlendirilmesi ve özellikle yüksek riskli dönemlerde hayvanlarda risk temelli sürveyansa odaklanılması. Hayvan vakalarının WOAH'a zamanında bildirilmesi ve genetik dizileme yapılması esastır.
4. Şüpheli vakaların hızlı tespiti ve araştırılmasına odaklanarak hayvan salgınları ve insan enfeksiyonları ile ilgili epidemiyolojik ve virolojik araştırmalar yürütmek.
5. İnsanlardan, hayvanlardan veya çevrelerinden gelen virüslerin genetik sekans verilerini, hakemli yayınlardan önce bile derhal kamuya açık veri tabanlarında paylaşın.
6. Hayvan ve insan sağlığı sektörleri arasında işbirliğini teşvik ederek bilgi paylaşımını, ortak risk değerlendirmesini ve müdahale çabalarını desteklemek.
7. Riski halka, sağlık çalışanlarına ve mesleki olarak maruz kalan bireylere iletin, kendilerini korumaları ve hasta veya ölü hayvanlarla herhangi bir teması bildirmeleri konusunda rehberlik sağlayın.
8. Toplumun her düzeyinde grip salgınına hazırlıklı olunmasını sağlayın.
