Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM), Prof. Dr. Yılmaz Esmer tarafından hazırlanan “Kürtaj konusunda Türkiye ve Avrupa kamuoyunun 1990-2011” başlıklı araştırma sonuçlarını yayımladı. Dünya ve Avrupa Değerler Araştırmaları, Türkiye ’nin de içinde olduğu kürtajın farklı toplumlarca kamuoyu tarafından nasıl algılandığına dair tutumlarını ölçümledi.
Araştırmada çeşitli dönemlerde yapılan araştırmaların sonuçları değerlendirildi. Sorular ve cevap skalası yıldan yıla değişti. Türkiye için çıkan çarpıcı sonuçları Prof. Dr. Yılmaz Esmer Radikal’e yorumladı: “En çarpıcı sonuç, Türk toplumunda 1990 ile 2011’e kadar geçen yıllar içinde kürtajı onaylama oranının giderek düşmesi. Bu göstergeye göre Türkiye yıllar geçtikçe büyük ölçüde muhafazakârlaşmış. Diğer önemli sonuç da, kürtajı onaylamamanın yaşla bir ilgisi yok. Normalde gençlerin kürtaj konusunda daha özgürlükçü olması beklenirken, genç, orta ve yaşlı demeden Türk toplumu kürtaj konusunda kürtaja karşıt tutumu aynı tutumu sergiliyor. Diğer çarpıcı sonuç ise, Türk toplumunda eğitim düzeyi arttıkça kürtaji onaylama eğlimi de artıyor” dedi.
Türk toplumunun kürtaja ilişkin ne Avrupa’nın Katolik ülkeleri kadar katı ne de İskandinav ülkeleri kadar serbest bir tutum sergilediğini söyleyen Prof. Esmer, “Türkler, kürtaja yaklaşım konusunda daha çok ABD ’ye benzer bir tutum içinde. ABD ’de de belli bir haftaya kadar kürtaj yasal ancak, cumhuriyetçi ve muhafazakârlar arasında kürtajla ilgili şiddetli tartışmalar yıllardır bitmiyor” dedi.
BBC ’nin yorumu: Türkiye kürtajda geriye gidiyor
Tartışma dünyada da ilgiyle izleniyor. BBC “Birçok ülkede üreme hakları konusunda olumlu yönde adımlar atılırken ve kapsamlı kürtaj hakkı kampanyaları sürerken mevcut yasadan geri adım atılması hem Türkiye hem de uluslararası alanda tepkilere neden oldu” dedi. Andrew Finkel de New York Times’daki makalesinde “Bu, trajik sonuçları olabilecek bir hata” dedi.
2011’in çarpıcı sonucu
2011 Dünya ve Türkiye Değerler Araştırmaları’na katılanlar kürtajı doğru/yanlış diye 10 puanlık bir skalada değerlendirdi. Buna göre:
a. Dindarlık arttıkça kürtajı yanlış bulma eğilimi arttı.
b. Eğitim arttıkça kürtajı yanlış bulma eğilimi azalıyor.
c. Gelir düzeyi yükseldikçe, kürtajı yanlış bulma eğilimi azalıyor.
Türkiye ’de cinsiyetin, yaşın, kent veya kırda yaşamanın, sol-sağ cetvelindeki konumun ise kürtaj algısı üstünde istatistiksel düzeyde anlamlı bir etkisi bulunamadı.