Yeni bir araştırmaya göre COVID, kan damarlarının yaşlanmasını yaklaşık 5 yıl hızlandırarak kalp krizi ve felç riskini artırabilir.
European Heart Journal'da yayımlanan araştırma, COVID enfeksiyonunun özellikle kadınlarda kan damarlarının yaşlanmasını hızlandırabileceğini ortaya koydu.
Aşı yaptıranların atardamarlarında, COVID'e karşı korunmayanlara kıyasla daha az sertleşme yaşandığı ve semptomların zamanla dengelendiği görüldü.
Paris Cité Üniversitesi'nden çalışmanın baş araştırmacısı Profesör Rosa Maria Bruno, "COVID'in kan damarlarını doğrudan etkileyebileceğini biliyoruz. Bunun, erken damar yaşlanması diye adlandırdığımız soruna yol açabileceğini düşünüyoruz. Yani kan damarlarınız, gerçek yaşınızdan daha yaşlı görünüyor ve bu da kalp hastalıklarına daha yatkın olmanız anlamına geliyor." diyor.
Eğer böyle durum sözkonusuysa, kalp krizi ve felci önlemek için risk altındaki kişileri erken aşamada tespit etmemiz gerekiyor.
Yeni çalışmada dünya genelinde yaklaşık 2 bin 500 kişi test edildi ve katılımcılar, COVID'e yakalanıp yakalanmadıklarına ve genel serviste veya yoğun bakım ünitesinde yatıp yatmadıklarına göre sınıflandırıldı. Testler, enfeksiyondan 6 ay ve 12 ay sonra yapıldı.
Boyun ve bacaklardaki atardamarlar arasında kan basıncının ne kadar hızlı hareket ettiğini inceleyen bir cihazla herkesin damar yaşı ölçüldü. Ölçülen değer ne kadar yüksekse, kan damarlarının sertliği o kadar fazla ve damar yaşı da o kadar yüksek demek.
COVID geçiren üç hasta grubunun da hastalığa yakalanmayanlara kıyasla daha sert atardamarları olduğu bulundu.
Kadınlardaki ortalama artış, hafif COVID geçirenlerde saniyede 0,55 metre, hastaneye yatırılanlarda 0,60 metre ve yoğun bakıma alınanlarda 1,09 metreydi.
Araştırmacılara göre saniyede yaklaşık 0,5 metrelik bir artış "klinik açıdan önem taşıyor" ve yaklaşık 5 yıllık yaşlanmaya denk geliyor. Ayrıca 60 yaşındaki kadınlarda kalp krizi, felç veya ani kalp durması gibi kardiyovasküler hastalık riskini de yüzde 3 artırıyor.
Prof. Bruno, erkekler ve kadınlar arasındaki farkın bağışıklık sistemlerinden kaynaklanabileceğini ekliyor.
Bilim insanı "Kadınlar, daha hızlı ve güçlü bir bağışıklık tepkisi göstererek enfeksiyondan korunabiliyor. Ancak bu tepki aynı zamanda ilk enfeksiyondan sonra kan damarlarına verilen hasarı da artırabiliyor" diyor.
Prof. Bruno, virüsün vücuttaki kan damarlarının iç yüzeyindeki belirli reseptörlere etki ettiğini söylüyor. Virüs, bu reseptörleri kullanarak hücrelere girip enfeksiyonu yayıyor.
Geçen ay yeni bir COVID türünün Birleşik Krallık'ta yayıldığı ve yaklaşık yüzde 30'la vakaların en büyük bölümünü oluşturduğu bildirilmişti.
Uzmanlar, Stratus varyantının bağışıklığa direnç gösterdiği ve boğuk ses gibi kendine has bir semptomu olduğu uyarısında bulunuyor.
