MEDİMAGAZİN - Dünya çapında 500 milyondan fazla kişi diyabet hastası ve yaklaşık 2,6 milyar kişi aşırı kilolu. Her iki grup için ortak bir mücadele, sağlıklı olan ve normal kiloyu koruyanlarla karşılaştırıldığında vücutlarında önemli bir hormon olan insülinin optimalin altındaki performansıdır. Sonuç olarak, insan vücudundaki insülin aktivitesini etkileyen mekanizmaları anlamak, yenilikçi ilaçlar ve terapötik yaklaşımlar geliştirmek amacıyla bilim adamlarının ana odak noktası olmuştur.
Yeni bir çalışmada, Kopenhag Üniversitesi Beslenme, Egzersiz ve Spor Bölümü'nden (NEXS) araştırmacılar, GDF15'in kemirgenlerde insülin duyarlılığını nasıl etkilediğini inceledi.
Araştırmacılar, GDF15'in farelerde ve sıçanlarda hassasiyeti artırarak kan şekerlerini düzenlemeye ve kaslarındaki enerjiyi emmeye daha uygun hale getirdiğini ilk keşfedenler oldu. Şimdi ünlü bilim dergisi Cell Metabolism'de yayınlanan sonuç, GDF15 hakkındaki genel anlayışımızı artırıyor.
"Artan insülin duyarlılığı sağlığın önemli bir göstergesidir ve tip 2 diyabet, yüksek tansiyon ve kardiyovasküler hastalıklardan kaçınmak için kritik öneme sahiptir. Kemirgenlerde GDF15'in yararlı bir etkisini gösterebilmiş olmamız ilginç perspektifler ortaya koyuyor" diyor çalışmanın kıdemli yazarı Profesör Erik Richter.
Şişman fareler kilo verirken, yağsız olanlar gelişmiş insülin etkisinden faydalanıyor
Diğer şeylerin yanı sıra, önceki çalışmalar hormonun obez kemirgenlerin kilo vermesine neden olduğunu göstermiştir çünkü hormon bir iştah bastırıcı görevi görmektedir.
Bu çalışmada araştırmacılar, zayıf kemirgenlerin kilo vermeseler bile GDF15 hormonu almaktan fayda sağlayıp sağlamadıklarını görmek istediler. Deneyler, her gün üç defaya yayılan düşük dozda GDF15'in insülin etkisini iyileştirdiğini gösterdi.
"İştahı kesmek için oldukça yüksek dozlarda GDF15 gerektiğinden, zayıf kemirgenlerimiz onlara verdiğimiz düşük dozlarla kilo kaybetmedi. Ancak insülin duyarlılıkları arttı. İnsülin duyarlılığını artıranın, tahmin ettiğimiz gibi kaslar değil, öncelikle karaciğerleri ve yağ dokuları olduğu ortaya çıktı" diyor Richter.
Yüksek insülin duyarlılığı iyi bir sağlık göstergesidir çünkü insülin direnci olarak adlandırılan düşük insülin duyarlılığı pankreasta insülin salgılanmasını zorlar ve diğer şeylerin yanı sıra tip 2 diyabetin başlamasına yol açabilir.
Hormonun iştah bastırıcı olarak hareket etme kabiliyeti insanlarda da test edilmiştir - ancak bulantı bir yan etki olduğu için oldukça olumlu sonuçlar elde edilmemiştir. Bununla birlikte, mide bulantısı diğer iştah bastırıcı formülasyonlarda da görülmektedir. GDF15'in insanlarda insülin duyarlılığını da artırıp artırmadığı araştırılmaya devam etmektedir.
Vücutta birçok garip etki
GDF15 stres hormonu, çok çeşitli fizyolojik durumlarda salgılanması nedeniyle bilim insanları arasında bilinmeyen bir hormon değildir. Örneğin, GDF15 konsantrasyonları fiziksel aktivite sırasında, yaşlanmayla birlikte ve aşırı kilolu veya kanser veya kalp hastalığı gibi ciddi hastalıklarla mücadele eden kişilerde artar. Hamile kadınlarda hormon seviyeleri normalin 100 kat üzerine çıkar. Bir kişinin fiziksel kondisyonu ne kadar iyiyse, dinlenme halindeyken kan dolaşımındaki GDF15 seviyeleri o kadar düşüktür.
GDF15'i genel sağlığın ters bir biyobelirteci olarak düşünmek cazip gelebilir - istirahat halindeyken GDF15 ne kadar düşükse o kadar iyidir. Ancak bu gizemli hormonun bir şekilde dahil olduğu diğer tüm fizyolojik koşullarda olduğu gibi, araştırmacılar hala GDF15'in tam olarak hangi rolü oynadığını bilmemektedir:
"Bu hormon, nedenini ve etkisinin ne olduğunu tam olarak anlayamadığımız pek çok farklı durumda salgılandığı için öne çıkıyor. Bir yandan farelerde insülin duyarlılığını artırdığını görebiliyoruz ki bu olumlu bir fizyolojik etki. Ancak aynı zamanda, çeşitli stres türleri altında artan bir hormondur. Tüm bunların birbiriyle tam olarak nasıl bağlantılı olduğunu daha derinlemesine araştırmamız gerekiyor" diyor Erik Richter.
