Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr.Meliha Demiral ve arkadaşlarının, The Journal of Current Pediatrics Dergisi’nde yayımlanan, ‘Endokrin Polikliniğine Başvuran Çocuklarda D Vitamini Düzeyleri’ başlıklı çalışmasında endokrinoloji kliniğine başvuran çocuklarda D vitamini seviyeleri araştırıldı.
Endokrinoloji kliniğinde takip edilen 3-18 yaş arası 171 hasta çocuğun 4 ay takip edildiği çalışmaya göre, endokrinoloji kliniğine başvuran hasta çocuklarda D vitamini düzeylerinin düşük olduğu tespit edildi.
Hastalar tanılarına göre, tip 1 diyabet, obezite ve diğer hastalıklar grubu (hipotiroidi, boy kısalığı, büyüme hormonu eksikliği, konjenital adrenal hiperplazi ve ergenlik problemleri, vb.) olmak üzere üç gruba ayrıldığı araştırmada şu detaylar veriliyor:
‘’Hastaların 40’ı tip 1 diyabet, 47’si obezite, 84’ü diğer endokrin hastalıklar nedeniyle izlenen hastaların yüzde 51,5’inde D vitamini eksikliği, yüzde 35,1’inde D vitamini yetersizliği saptandı.’’
D vitaminin eksikliği çocukluk çağında riketse neden oluyor
Vücutta kalsiyum ve fosfor metabolizmasını düzenleyen steroid yapıda bir hormon olan D vitamini güneş ışığı ile deride sentezleniyor. Besinler ile de alınabilen D vitaminin eksikliği çocukluk çağında riketse, erişkinlerde ise osteomalaziye yol açıyor.
Son yıllarda D vitamini eksikliğinin kemik dokusundaki etkileri dışında otoimmün hastalıklar, enflamatuvar barsak hastalığı, romatoid artrit, multipl skleroz, diyabet, birçok kanser çeşidi ve kalp hastalıklarının oluşmasında rolü olduğu belirtilen çalışmada, 2008 yılından bu yana, tüm yaş gruplarında D vitamini eksikliğini önlemek amacıyla D vitamini desteği programları yürütüldüğü bilgisi veriliyor.
2011 yılında ‘Endocrine Society’ tarafından D vitamini eksikliği açısından risk faktörü taşımayan tüm bebeklere yaşamın ilk gününden 1 yaşına kadar 400 IU/gün, 1-18 yaş arası çocuk ve adölesanlara 600 IU/gün D vitamini desteği verilmesi önerildiği bilgisi verilen çalışmada, D vitamini eksikliği açısından risk faktörü taşıyan bebeklere ise 1 yaşına kadar 400-1000 IU/ gün, 1-18 yaş arası çocuk ve adölesanlara 600-1000 IU/gün D vitamini verilmesi söyleniyor.
Türkiye’de doğan tüm bebeklere yaşamın ilk yılından 400 IU/gün D vitamini desteği verildiğini dile getiren araştırmacılar,
‘’Ancak diğer yaş gruplarında sağlıklı veya kronik bir hastalığı olan çocuk ve adölesanlarda D vitamini düzeyleri konusunda yeterli bilgi bulunmamaktadır. Vitamin D düzeyi son yıllarda ülkemizde hastanelerde rutin olarak tayin edilebilmektedir.’’ diyor.
Diyabetli çocukların yüzde 70’inde D vitamini eksik
D vitamini düzeylerinin bazı hastalıklara göre de incelendiği çalışmada, Tip 1 diyabetli hastaların yüzde 70’inde D vitamini eksikliği, yüzde 23’ünde ise yetersizliği olduğu bilgisi veriliyor.
Obez hastaların yüzde 46,8’inde D vitamini eksikliği, yüzde 40,2’sinde yetersizliği olduğu bilgisi verilen çalışmaya göre, diyabetli hastalarda D vitamini düzeyleri diğer endokrinolojik hastalıklara göre daha düşük.
Çalışmada sağlıklı çocuklar ve diğer hastalık gruplarına yer verilmemesi yönünden sınırlılıklar olduğunun altını çizen araştırmacılar,
‘’Ancak ayrım yapılmadan herhangi bir endokrinolojik hastalığı olan çocuk ve adölesanlarda oldukça yüksek sıklıkta D vitamini eksikliği saptanmıştır. Kız cinsiyet, puberte yaşında olma, tip 1 diyabet ve obezitenin D vitamini eksikliği için risk faktörleri olduğu tespit edilmiştir. Günümüzde D vitamini profilaksisinin amacı, doruk kemik kütlesine ulaşmanın yanında; birçok hastalığın gelişiminde rolü olan D vitamini eksikliğinin etkisini ortadan kaldırmaktır. Bu nedenle D vitamini eksikliğini önleme programları; sadece daha önce tanımlanmış riskli gruplara değil, kronik hastalığı olan çocuk ve adölesanların hepsine uygulanmalıdır.’’ ifadelerini kullanıyor.
