Geçmişte ilaca ulaşmak için gecenin üçünde kuyruklara giren sigortalı hastanın ilacı artık kapısına kadar gidiyor. Devlet, vatandaşın istediği eczaneden ilacını almasının önünü açarken kırsal bölgelerde imkân bulunmayan halkın ihtiyaç duyduğu ilaçları ayağına kadar götürüyor. Şubat 2011'de Türk Eczacılar Birliği ile 40 il için yapılan protokol sonucu her gün ortalama 20 bin vatandaş, mobil eczanelerle ilaca ulaşıyor. Diğer yandan dünyanın en pahalı ilaç satışlarının yaşandığı Türkiye'de yapılan indirimlerle hem vatandaş hem devlet kazandı. Türkiye'de 2002'den önceki 7 yılda ilaç kutusu yüzde 24 artarken, fiyat artış oranı yüzde 170 oldu. 2002'den bu zamana kadar ise ilaç kutusundaki artış yüzde 122 olurken, fiyat artışı sadece yüzde 21'de kaldı.
Geçtiğimiz yıl ilk kez Kütahya'da başlayan 'mobil eczane' uygulaması 2011 ile birlikte ülke geneline yayıldı. Uygulamayla aile hekimleri köyleri tek tek dolaşarak vatandaşları tedavi ediyor. Aile Sağlık Merkezleri'ne döndüklerinde ise yazdıkları reçeteleri o ildeki anlaşma gereği sırası gelen eczaneye iletiyor. Daha sonra vatandaşın ayağına götürülüyor.
Türkiye'de ilaç fiyatları 2004 yılı Mart ayına kadar maliyet artı kâr modeline göre belirleniyordu. Bu durum ilaç fiyatlarında yüksek kârlı satışların egemen olmasına neden oluyordu. Fakat Mart 2004'ten sonra referans fiyat uygulamasına geçildi. Yeni sisteme göre Türkiye'de ilaç fiyatları, AB üyesi 5 ülkedeki fiyatlar referans alınarak belirlenmeye başlandı. Bu süreçten günümüze kadar 200 kere toplu ilaç indirimi uygulandı. 2003 yılında 95 liraya pazarlanan kolesterol ilacı 'zocor fort', bugün 10 liraya satılıyor. Aynı şekilde 34 liraya satılan antibiyotik ilacı 'augmentinin' bugün 10 liradan vatandaşa gidiyor. Vatandaşın son yedi yılda ilaç ve tedavi giderlerini kendi karşılama oranı yüzde 32'den yüzde 15'lere düştü. Bunun yanında Türkiye, ilaç yolsuzluğunun önüne geçebilmek için İlaç Takip Sistemi'ni (İTS) devreye soktu. Bir ilaç, üretimden vatandaşa ulaşıncaya kadar yakın takibe alınıyor. Türkiye'de sağlık giderlerinin yaklaşık yüzde 42'si ilaç harcamalarına giderken, 2010'da 14,6 milyar lira olan ilaç bütçesi 2011 için global bütçe anlamında 15,6 milyar olarak belirlendi.
Mobil eczane ile 40 ilde 2 milyon hastaya ulaşıldı
Mobil eczane, hayata geçirildiği günden bu yana 40 ilde 2 milyon kişiye ulaştı. Günlük 20 bin kişiye ilaç ulaştırdıklarını söyleyen Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Aile Hekimliği Daire Başkanı Savaş Akbıyık, "Amacımız yıl sonuna kadar bu uygulamayı 81 ile yaymak ve eczaneye ulaşmakta sıkıntı yaşayan 5 milyon vatandaşımızı mobil eczane kapsamına almaktır. Vatandaşımızdan çok ciddi memnuniyet yönünde geri bildirimler alıyoruz. Memleketimizin doğusundan batısına ilaca ulaşmakta sıkıntı yaşayan herkesin bu sorununu çözdük. Vatandaşımız artık reçetesindeki ilaçları almak için dolmuşa otobüse binip evinden uzak yerlere gitmek zorunda kalmıyor." diye konuştu.