YÖNETMELİK
Sağlık Bakanlığından:
AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI HİZMETİ SUNULAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI
HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; etkin, verimli ve kaliteli sağlık hizmeti sunulmasını sağlamak üzere, ağız ve diş sağlığı hizmeti verilen özel sağlık kuruluşlarının tesis, hizmet ve personel standartlarının tespit edilmesine, bu amaca uygun olarak teşkilatlandırılmasına, açılmalarına, faaliyetlerine, kapanmalarına, denetlenmelerine ve diğer hususlara ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, gerçek kişilere ve özel hukuk tüzel kişilerine ait ağız ve diş sağlığı hizmeti sunulan özel sağlık kuruluşlarını kapsar.
Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelik; 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun hükümlerine, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendi ile ek 11 inci maddesine ve 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 355 inci maddesinin (a), (c), (e) bentlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Dental radyoloji birimi: Periapikal veya panoramik röntgen cihazlarının bulunduğu birimi,
c) Dental radyoloji ünitesi: Dental radyoloji birimine ek olarak dental konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, ultrasonografi veya manyetik rezonans cihazlarından bir veya birkaçının bulunduğu üniteyi,
ç) Genel Müdürlük: Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğünü,
d) Hastane: Ağız ve diş sağlığı hastanesini,
e) Merkez: Ağız ve diş sağlığı merkezini,
f) Muayenehane: Ağız ve diş sağlığı muayenehanesini,
g) Müdürlük: İl sağlık müdürlüğünü,
ğ) Poliklinik: Ağız ve diş sağlığı polikliniğini,
h) Sağlık Bilgi Yönetim Sistemi: Sağlık kuruluşları tarafından klinik, idari ya da yönetimsel amaçlarla kullanılan, gerektiğinde diğer bilgi yönetim sistemleri ile veri alışverişi yapabilen yazılımları,
ı) Sağlık kuruluşu: Ağız ve diş sağlığı hizmeti sunulan özel muayenehane, poliklinik, merkez ve hastaneyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Sağlık Kuruluşlarını Açabilecek Kişiler
Sağlık kuruluşlarını açabilecek kişiler
MADDE 5- (1) Muayenehane, mesleğini serbest olarak icra etme yetkisi bulunan bir diş hekimi tarafından açılabilir. Şirket tarafından muayenehane açılamaz.
(2) Poliklinik, mesleğini serbest olarak icra etme yetkisi bulunan bir veya birden fazla diş hekimine ait şirket tarafından açılabilir.
(3) Merkez, mesleğini serbest olarak icra etme yetkisi bulunan bir veya birden fazla diş hekimine ait şirket ya da en az %51 hissesi diş hekimi ortaklığı bulunan şirket tarafından açılabilir.
(4) Hastane, şirket tarafından açılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bina Durumu ve Sağlık Kuruluşlarının Fiziki Standartları
Bina durumu
MADDE 6- (1) Muayenehane ve poliklinik müstakil binalarda veya sağlık hizmetinin sunulduğu birimler bütünlük arz edecek şekilde binaların bir kısmında kurulabilir.
(2) Merkez, müstakil binalarda veya binanın girişinden itibaren müstakiliyet arz eden bir kısmında kurulabilir. Ancak merkezin toplam kapalı kullanım alanı bin metrekareden küçük olamaz.
(3) Hastane, sağlık hizmetinin mahiyetine uygun müstakil binalarda kurulabilir. Ancak hastane binasının toplam kapalı kullanım alanı iki bin beş yüz metrekareden küçük olamaz. Birbirine bitişik ve bütünlük arz eden birden fazla imar parseli üzerinde hastane ve eklerinin yapılması halinde, bu parseller arasında imar yolu, duvar gibi bütünlüğü bozacak uygulamalar bulunamaz. Tıbbi hizmet birimlerinin bulunduğu tüm parsellerin, yer seçimi ile ilgili belgelerde belirtilmesi gerekir.
(4) Serbest eczane bulunan bina ve bahçesi ile müştemilatı içerisinde sağlık kuruluşu açılmak istenmesi halinde 12/4/2014 tarihli ve 28970 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre değerlendirme yapılır.
Sağlık kuruluşlarının fiziki standartları
MADDE 7- (1) Sağlık kuruluşunda hastaların ve personelin kullandığı bütün alanlar uygun bir şekilde havalandırılır ve yeterli şekilde aydınlatılmaları sağlanır.
(2) Sağlık kuruluşunda sağlık hizmet sunumu yapılan tüm birimlerin zemini kolay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir seramik, granit, pvc ve epoksi benzeri bir malzeme ile kaplanır.
(3) Sağlık kuruluşu, sıcaklığı uygun düzeyde tutmayı sağlayan ısıtma ve soğutma sistemleri ile iklimlendirilir.
(4) Sağlık kuruluşlarında hasta ve çalışan güvenliğinin sağlanması ve korunmasına dair ilgili mevzuatta belirtilen tedbirler alınır.
(5) Tüm oda ve birimlere ait kapılarda, söz konusu oda veya birimin ne amaçla kullanıldığını bildirir tabela bulunur.
(6) Sağlık kuruluşlarında Ek-4’te yer alan asgarî tıbbî cihaz ve donanımın bulundurulması zorunludur.
Muayenehane standardı
MADDE 8- (1) Muayenehane aşağıdaki şartları taşımak zorundadır:
a) En az on iki metrekare büyüklüğünde, hasta mahremiyetinin korunması ve uygun şartlarda muayenenin sağlanması için ses, görüntü ve gürültü açısından gerekli düzenlemelerin yapıldığı, asgari donanım ve lavabonun olduğu muayene odası bulunur. Muayene odasında en fazla bir adet diş üniti bulundurulabilir.
b) En az on metrekare büyüklüğünde, hasta bekleme salonu bulunur. Bekleme salonu sekreter hizmet alanı olarak da kullanılabilir. Fazladan oluşturulacak her muayene odası için bekleme salonuna beş metrekare ilave edilir.
c) Her bir diş üniti ayrı muayene odasında bulunmak koşuluyla, diş hekimi başına en fazla iki diş üniti bulundurulabilir.
ç) El yıkama bölümü olan ve gerekli hijyen şartlarını sağlayan tuvalet bulunur.
d) Sedasyon veya genel anestezi altında yapılacak tanı ve tedavi işlemleri muayenehanelerde yapılamaz.
(2) Her diş hekimi için bu maddede belirtilen şartlarda ayrı muayene odası bulunması kaydıyla aynı dairede birden fazla diş hekimi müşterek muayenehane faaliyeti gösterebilir. Bu durumda her bir diş hekimi için ayrı ruhsat düzenlenir.
(3) Tabipler veya uzman tabipler tabi oldukları mevzuatta belirtilen şartları sağlamaları ve ayrı muayene odası bulunması kaydıyla diş hekimleri ile aynı dairede müşterek muayenehane faaliyeti gösterebilir. Bu durumda her bir tabip için kendi mevzuatına göre ayrı ruhsat düzenlenir.
Poliklinik standardı
MADDE 9- (1) Poliklinik aşağıdaki şartları taşımak zorundadır:
a) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinde belirtilen standartlarda en az iki adet muayene odası bulunur.
b) İki diş üniti için en az on beş metrekare büyüklüğünde hasta bekleme salonu bulunur. İki diş ünitinin üzerine ilave edilecek her bir diş üniti için bekleme salonuna beş metrekare ilave edilir.
c) Çalışan bütün personel için binanın durumuna ve çalışan sayısına göre yeterli sayıda ve büyüklükte giyinme yerleri ve dinlenme odası bulunur.
ç) Poliklinikte hijyen şartları sağlanacak nitelikte hasta ve personel kullanımına yönelik kadın ve erkek için ayrı ayrı olmak üzere en az iki adet tuvalet bulunur. Bu tuvaletlerden en az biri ilgili mevzuatına uygun şekilde engelli tuvaleti olarak düzenlenir. Polikliniğin birden fazla katta kurulmuş olması halinde tuvaletler her iki katta bir olmak üzere düzenlenir. Tuvaletlerin kapısı, dışarı doğru açılacak şekilde veya sürgülü olmalıdır.
d) Sedasyon veya genel anestezi altında yapılacak tanı ve tedavi işlemleri polikliniklerde yapılamaz.
e) Polikliniklerde dental radyoloji birimi bulunması zorunludur.
(2) Polikliniğin giriş katta olmaması veya polikliniğin giriş katında engellilerin kullanımına uygun sağlık hizmeti sunulamaması halinde, hastanın tekerlekli sandalye ile taşınmasını sağlayacak şekilde uygun asansör olması gerekir. Asansör olmaması durumunda merdiven tipi asansör veya kaldırma platformu kullanılabilir.
(3) Polikliniğin merdiven, sahanlık, rampa ve kapı genişliklerinin, hastanın tekerlekli sandalye ile taşınmasını sağlayacak nitelikte olması şarttır.
Merkez standardı
MADDE 10- (1) Merkez aşağıdaki şartları taşımak zorundadır:
a) 8 inci maddede belirtilen standartlarda en az on adet muayene odası bulunur.
b) On diş üniti için toplamda en az elli metrekare büyüklüğünde hasta bekleme salonu bulunur. On diş ünitinin üzerine ilave edilecek her bir diş üniti için bekleme salonuna beş metrekare ilave edilir. Orta koridor bekleme amaçlı kullanılacak ise genişliği en az üç metre olur.
c) Merkezlerde, genel anestezi müdahale ünitesi bulunması zorunludur. Bu ünitede;
1) Yarı steril ve steril alanlar oluşturulur.
2) Steril alanda en az bir adet genel anestezi müdahale salonu, hazırlama (preoperatif) ve uyandırma (postoperatif) odası bulunur. Genel anestezi müdahale salonlarının her birinde sadece bir ameliyat masası veya diş üniti bulunur.
3) Steril alanda el yıkama lavabosu bulunur.
4) Steril alanlarda bulunan pencere ve kapılar dış ortama açılmaz ve bu alanlarda tuvalet bulunmaz.
5) Genel anestezi müdahale salonlarında toz ve mikrop barındıracak girinti-çıkıntı olmaz. Genel anestezi müdahale salonlarının kullanım alanı en az otuz metrekare, kısa kenarı en az beş metredir, net kullanım alanı içinde kolon ve benzeri hareket kısıtlılığına sebep verecek yapılaşma ile çalışma ekibinin hareket kısıtlılığına ve sirkülasyonuna engel bir durum olmaması gerekir.
6) Genel anestezi müdahale salonlarının içinde bulunan sabit dolap ve tezgahlar dezenfekte edilebilir malzemeden yapılmış kolay temizlenebilir ve üzerinde toz barındırmayacak nitelikte olmalıdır.
7) Genel anestezi müdahale ünitesinde duvar, tavan ve zemin kaplaması, dezenfeksiyon ve temizlemeye uygun antibakteriyel malzemeler kullanılarak yapılır.
8) Genel anestezi müdahale ünitesinde koridor genişliğinin en az iki metre olması gerekir.
9) Personel giyinme odaları erkek ve kadın için ayrı olmak üzere içlerinde tuvalet-duş mahalleri olan kirli koridordan girip steril koridora açılacak şekilde düzenlenir. Personel giyinme odaları yarı steril alanda bulunur.
ç) Merkezlerde; genel anestezi müdahale ünitesiyle bağlantılı bir konumda, hastanın kısa süreli olarak gözlem altına alınarak takip edilebileceği en az iki en fazla beş gözlem yatağı bulunan gözlem ünitesi kurulması zorunludur. Merkezlerde;
1) Gözlem yataklarının, pozisyon alabilen, koruma barları olan ve her yöne hareketli tekerlekli özellikte olması gerekir.
2) Gözlem odasında hasta başı monitörizasyon ve merkezi tıbbî gaz sistemi bulunur.
3) Bir gözlem odasında ikiden fazla hasta yatağı bulunamaz. Gözlem odaları; ıslak zeminler hariç olmak üzere hasta yatağı başına; tek yataklı gözlem odaları en az dokuz metrekare, iki yataklı odalar, hasta yatağı başına en az yedi metrekare alana sahip olmalıdır.
4) Yeterli gün ışığı almayan, ziyaretçilerin ve hastane personelinin yoğun kullandığı, hastanın sıhhat ve istirahatını olumsuz tarzda etkileyecek mekânlarda gözlem yatağı olamaz.
5) Hastalara anında ulaşabilmek ve hasta bakımını sağlamak üzere; gözlem odalarının bulunduğu katlarda, koridor ve hasta odalarına hakim bir konumda lavabosu ve ilaç hazırlama alanı bulunan ve koridorun genişliğini etkilemeyecek şekilde, en az bir hemşire istasyonu kurulması şarttır. Ayrıca hemşire istasyonunda, her hasta odası ile bağlantısı olan hasta çağrı sistemi bulunur.
d) Merkezlerde, yeniden kullanım özelliğine sahip olan malzemelerin sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinin yapılması için bir merkezî sterilizasyon ünitesi bulunması veya sterilizasyon hizmetlerinin hizmet satın alma yoluyla karşılanması şarttır.
1) Merkezî sterilizasyon ünitesi; kirli malzeme girişi-yıkama, ön hazırlık-paketleme ile sterilizasyon-steril malzeme çıkış bölümlerinden oluşur.
2) Kirli alanlar ile temiz alanlar arasında sadece malzeme geçişi olması ve bu iki alanın çift yönlü otoklav ile bölünmesi gerekir. Tek yönlü otoklavın kullanıldığı durumlarda cihaz temiz bölümde bulunmak zorundadır.
3) Sterilizasyon hizmetlerinin, hizmet satın alma yoluyla karşılanması halinde merkezde, kirli ve steril malzemenin ayrı ayrı saklanacağı bölümlerin bulunması yeterlidir.
e) Çalışan bütün personel için binanın durumuna ve çalışan sayısına göre yeterli sayıda ve büyüklükte giyinme yerleri ve dinlenme odası ile kadın ve erkek ayrı ayrı olmak üzere en az iki adet tuvalet bulunur.
f) Merkezlerde hijyen şartları sağlanacak nitelikte hasta kullanımına yönelik kadın ve erkek için ayrı ayrı olmak üzere en az iki adet tuvalet ile bu tuvaletlerden hariç ilgili mevzuatına uygun şekilde düzenlenmiş engelli tuvaleti olması gerekmektedir. Merkezin birden fazla katta kurulmuş olması halinde tuvaletler her iki katta bir olmak üzere düzenlenir. Tuvaletlerin kapısı, dışarı doğru açılacak şekilde veya sürgülü olmalıdır.
g) Merkezlerde dental radyoloji birimi bulunması zorunludur.
ğ) Merkezlerde hasta ve hasta yakınları ile çalışanlara hizmet vermek üzere kafeterya, kantin gibi birimler işletilebilir veya işlettirilebilir. Bu türden kısımlar, tıbbi hizmet birimlerinin bulunduğu yerlerde ve hizmet sunumunu engelleyecek şekilde kurulamaz.
(2) Merkezin giriş katta olmaması ya da birden fazla katta kurulmuş olması halinde, sağlık hizmet sunumunun yapıldığı bütün katlarda hastanın tekerlekli sandalye ile taşınmasını sağlayacak şekilde uygun asansör olması gerekir. Genel anestezi müdahale ünitesi ve gözlem ünitesi giriş katta değil ise bu alanların bulunduğu katlara ulaşımı sağlayacak sedye ile hasta taşımaya elverişli asansör bulunması zorunludur.
(3) Merkezin merdiven, sahanlık, rampa ve kapı genişliklerinin, hastanın tekerlekli sandalye ile taşınmasını sağlayacak nitelikte olması şarttır.
(4) Genel anestezi müdahale ünitesi ve gözlem odalarının bulunduğu katlarda, rampa ve kapı genişliklerinin sedye ile hasta dolaşımının sağlanabileceği nitelikte olması şarttır.
(5) Otomatik olarak devreye giren ve elektrik projesinde hesaplanan kurulu gücün en az %70’i oranında uygun güç ve nitelikte olan bir jeneratör ile genel anestezi müdahale ünitesi için kesintisiz güç kaynağı bulundurulur.
Hastane standardı
MADDE 11- (1) Hastane aşağıdaki şartları taşımak zorundadır:
a) 8 inci maddede belirtilen standartlarda en az yirmi beş adet muayene odası bulunur.
b) Yirmi beş diş üniti için toplamda en az yüz otuz metrekare büyüklüğünde hasta bekleme salonu bulunur. Yirmi beş diş ünitinin üzerine ilave edilecek her bir diş üniti için bekleme salonuna beş metrekare ilave edilir. Orta koridor bekleme amaçlı kullanılacak ise genişliği asgari üç metre olur.
c) Hastanelerde, 10 uncu maddede belirtilen standartlarda genel anestezi müdahale ünitesi bulunması zorunludur.
ç) Hastanelerde, 10 uncu maddede belirtilen standartlarda en az beş en fazla on beş gözlem yatağı bulunan gözlem ünitesi kurulması zorunludur.
d) Hastanelerde, yeniden kullanım özelliğine sahip olan malzemelerin sterilizasyon ve dezenfeksiyon işlemlerinin yapılması için 10 uncu maddede tanımlanan bir merkezî sterilizasyon ünitesi bulunması zorunludur.
e) Çalışan bütün personel için binanın durumuna ve çalışan sayısına göre yeterli sayıda ve büyüklükte giyinme yerleri ve dinlenme odası ile kadın ve erkek ayrı ayrı olmak üzere en az iki adet tuvalet bulunur.
f) Hastanelerde hijyen şartları sağlanacak nitelikte hasta kullanımına yönelik kadın ve erkek için ayrı ayrı olmak üzere en az iki adet tuvalet ile bu tuvaletlerden hariç ilgili mevzuatına uygun şekilde düzenlenmiş engelli tuvaleti olması gerekmektedir. Hastanenin birden fazla katta kurulmuş olması halinde tuvaletler her iki katta bir olmak üzere düzenlenir. Tuvaletlerin kapısı, dışarı doğru açılacak şekilde veya sürgülü olmalıdır.
g) Hastanelerde dental radyoloji ünitesi bulunması zorunludur.
ğ) Hastanelerde hasta ve hasta yakınları ile çalışanlara hizmet vermek üzere kafeterya, kantin gibi birimler işletilebilir veya işlettirilebilir. Bu türden kısımlar, tıbbi hizmet birimlerinin bulunduğu yerlerde ve hizmet sunumunu engelleyecek şekilde kurulamaz.
(2) Hastanenin merdiven, sahanlık, rampa ve kapı genişliklerinin sedye ile hasta dolaşımının ve tahliyesinin sağlanabileceği nitelikte olması şarttır.
(3) Hastanede sağlık hizmet sunumunun yapıldığı bütün katlarda hastanın tekerlekli sandalye ile taşınmasını sağlayacak şekilde uygun asansör ve sedye ile hasta taşımaya elverişli asansör olmak üzere en az iki asansör bulunması zorunludur.
(4) Otomatik olarak devreye giren ve elektrik projesinde hesaplanan kurulu gücün en az % 70’i oranında uygun güç ve nitelikte olan bir jeneratör ile genel anestezi müdahale ünitesi için kesintisiz güç kaynağı bulundurulur.
Yönetmeliğin devamı için tıklayınız.
