Sürekli oturmak ölümcül hastalıklara davetiye çıkarıyor

Dr. Lee giderek artan sayıda çalışmanın, modern dünyamızda oturmanın kanser, kalp damar hastalıkları, inme, hipertansiyon gibi ölümcül

hastalıklarla anıldığına işaret etti. Dr. Lee koltuğun sağlığa zararlı olduğunu belirterek oturmayı ‘yeni sigara içme’ tehlikesi olarak tanımlayarak ‘bırakmanın zamanıdır’ dedi.

 

Ame­ri­kan Spor He­kim­li­ği Der­ne­ği­’nin dü­zen­le­di­ği 61. Yıl­lık ve 5. Eg­zer­siz İlaç­tır Kon­gre­si (ACSM) Or­lan­do­’da ger­çek­leş­ti­ril­di. 90 fark­lı ül­ke­den 45 bin aka­de­mis­yen ve uz­man­dan olu­şan Ame­ri­kan Spor He­kim­li­ği Der­ne­ği, spor bi­lim­le­ri ve spor he­kim­li­ği ala­nın­da ça­lış­ma­lar ya­pı­yor.

 

80 sa­at otur­du ka­nı pıh­tı­laş­tı

 

Otur­ma­nın ölüm­cül ola­bi­le­ce­ği­ne iliş­kin ilk va­ka 80 sa­at bo­yun­ca otur­du­ğu yer­de in­ter­net oyu­nu oy­na­yan 24 ya­şın­daki bir erkekte görülen ve kan akımının azalması sonucu oluşan pıhtılaşma olayıdır. Avustralya’da 60 bin kişi üzerinde yapılan çalışmada günde 4 saat ve üzeri oturanlarda kronik hastalıklara yakalanma riskinin önemli ölçüde arttığı gösterildi.

 

Da­ha­sı bu du­rum ki­şi­nin ya­şı, cin­si­ye­ti, be­den kit­le in­dek­si ya da fi­zik­sel ak­ti­vi­te dü­ze­yin­den ba­ğım­sız idi. Ni­te­kim bir baş­ka ça­lış­ma­da gün­lük otur­ma sü­re­si 11 saa­tin üze­rin­de olan in­san­lar­da gün­de 4 sa­at otu­ran­la­ra gö­re üç yıl içe­ri­sin­de ölüm ris­ki yüz­de 40 ar­tı­yor­du.

23 bin sağ­lık­lı ka­dın­da ya­pı­lan Ka­dın Ge­no­mu Sağ­lık Ça­lış­ma­sı isim­li araş­tır­ma so­nuç­la­rı­na gö­re de fi­zik­sel fit­ness dü­ze­yi ne olur­sa ol­sun fi­zik­sel ak­tif ka­dın­la­rın ko­ro­ner kalp has­ta­lı­ğı­na ya­ka­lan­ma ris­ki­nin da­ha dü­şük ol­du­ğu be­lir­ti­li­yo­r” de­di.

 

ACS­M’ ye ka­tı­lan, Tür­ki­ye Spor He­kim­le­ri Der­ne­ği Baş­ka­nı Prof. Dr. Bü­lent Ül­kar, kon­gre sü­re­sin­ce obe­zi­te­nin önem­li bir has­ta­lık ol­du­ğu an­cak ha­re­ket­siz ya­şa­mın bun­dan da­ha da bü­yük bir so­run ol­du­ğu­nun pek çok otu­rum­da vur­gu­lan­dı­ğı­nı be­lir­te­rek "eg­zer­siz ilaç­tır" slo­ga­nı­nın ger­çek­li­ği­nin pe­kiş­miş ol­du­ğu­nu ifa­de et­ti.

 

10 sa­at otu­ru­yo­ruz

 

ACS­M’­yi ta­kip eden Ak­tif Ya­şam Der­ne­ği Baş­ka­nı ve Ha­cet­te­pe Üni­ver­si­te­si Spor Bi­lim­le­ri Fa­kül­te­si Öğ­re­tim Üye­si Prof. Dr. Ali Hay­dar De­mi­rel, ya­pı­lan ça­lış­ma­la­rın otur­ma sü­re­si uza­dık­ça tip 2 di­ya­be­te ya­ka­lan­ma ris­ki­nin de art­tı­ğı­nı gös­ter­di­ği­ni be­lir­te­rek: “As­lın­da san­dal­ye ve kol­tuk geç­miş­te sa­de­ce kı­sıt­lı sa­yı­da in­san ta­ra­fın­dan kul­la­nır­ken 16. yüz­yıl­dan iti­ba­ren in­san ya­şa­mı­na da­ha çok gir­me­ye baş­la­dı. Gü­nü­müz­de ise

in­sa­noğ­lu bü­yük öl­çü­de ça­lı­şır­ken, işe gi­dip ge­lir­ken, ev­de sü­rek­li otu­ru­yor. Böy­le­ce gün­de or­ta­la­ma otur­ma sü­re­si 10 saa­ti bu­lu­yor.

 

İlaç ye­ri­ne ‘er­ken yaş­ta baş­la­yan eg­zer­siz alış­kan­lı­ğı’

 

Prof. Dr. Me­tin Er­gün, eg­zer­siz yap­manın yaş­lı­lık­la bir­lik­te or­ta­ya çı­kan, baş­ta kas is­ke­let sis­te­mi, kar­di­yo­vas­kü­ler sis­tem ve be­yin iş­le­vin­de­ki de­ği­şik­lik­ler ol­mak üze­re pek çok olum­suz et­ki­yi ön­le­ye­bi­leceğini ve­ya ge­cik­ti­re­bi­leceğini vurguladı. Ergün, “Bu­ra­dan çı­kan so­nuç; gi­de­rek yaş­la­nan nü­fus için ‘ilaç’ ye­ri­ne ‘er­ken yaş­ta baş­la­yan eg­zer­siz alış­kan­lı­ğı’ hem da­ha ka­li­te­li hem de dü­şük sağ­lık gi­der­le­riy­le ya­şa­mak an­la­mı­na gel­mek­te­di­r” de­di.

 

Yaş­lı­lar­da hız­la ge­li­şen fi­zik­sel düş­kün­lü­ğün ön­len­me­sin­de yar­dım­cı

 

Tür­ki­ye Spor He­kim­le­ri Der­ne­ği Yö­ne­tim Ku­ru­lu Üye­si Prof. Dr. Me­tin Er­gün, de kon­gre­de pay­la­şı­lan araş­tır­ma so­nuç­la­rı­na de­ğin­di:

“Fi­zik­sel ak­ti­vi­te ile sağ­lık­lı ve ba­şa­rı­lı  yaş­lan­ma iliş­ki­si­nin araş­tı­rıl­dı­ğı ve bu alan­da­ki en kap­sam­lı ça­lış­ma olan ‘T­he Li­fe Stud­y’ araş­tır­ma­sı­nın so­nuç­la­rı pay­la­şıl­mış­tır.

 

İle­ri yaş­ta 400 met­re ka­dar yü­rü­ye­me­me­nin ma­jör bir fi­zik­sel kı­sıt­lı­lık kri­te­ri ola­rak alın­dı­ğı araş­tır­ma­da; 70-89 yaş­la­rın­da 1635 ki­şi eg­zer­siz prog­ra­mı ve sağ­lık eği­ti­mi ol­mak üze­re iki gru­ba ay­rıl­mış­tır. Eg­zer­siz­ler; 2 yıl bo­yun­ca haf­ta­da 150 da­ki­ka yü­rü­yüş ve otu­rur po­zis­yon­da kü­çük ağ­rı­lık­lar­la ba­cak­la­ra yö­ne­lik kuv­vet ça­lış­ma­la­rı­nı içer­mek­tey­di.

 

Araş­tır­ma so­nun­da eg­zer­siz ya­pan­la­rın inak­tif ve­ya ha­re­ket­siz yaş­lı­la­ra gö­re yü­rü­yüş me­sa­fe oran­la­rı­nın yüz­de 18 art­tı­ğı ve da­ha da önem­li­si fi­zik­sel kı­sıt­lı­lık ge­li­şi­mi­nin yüz­de 28 da­ha az ol­du­ğu or­ta­ya kon­muş­tur. Bu so­nuç­lar, or­ta şid­det­te­ki eg­zer­siz­le­rin, yaş­lı­lar­da hız­la ge­li­şen fi­zik­sel düş­kün­lü­ğün ön­len­me­sin­de ve on­la­rın da­ha ak­tif ve ba­ğım­sız bir ya­şam sür­me­le­rin­de anah­tar rol oy­na­dı­ğı­nı gös­ter­mek­te­dir.”

 

Eg­zer­siz ge­le­cek ne­sil­le­re ak­ta­rı­la­cak çok de­ğer­li mi­ras!

 

Prof. Dr. Bü­lent Ül­kar, “Dü­zen­li eg­zer­siz­le yal­nız­ca eg­zer­siz ya­pan ki­şi­nin vü­cu­dun­da de­ğil, ay­nı za­man­da ge­ne­tik ya­pı­sın­da da olum­lu de­ği­şik­lik­ler or­ta­ya çık­mak­ta­dır. Eg­zer­si­zin ya­rar­lı et­ki­si ge­le­cek ne­sil­le­re ak­ta­rı­la­cak çok de­ğer­li bir mi­ras­tır” dedi.