İlaçsız tüp bebek tedavisi nedir, nasıl yapılır?

İlaçsız tüp bebek tedavisi, invaziv prosedürler içermediği ve bazı açılardan klasik tüp bebek tedavisine göre daha az risk içeren bir tedavi yöntemidir. İlaçsız tüp bebek tedavisinde yumurtalıkların uyarılması aşaması yer almadığı için yumurtalıkların şişmesine, ağrımasına ve ileri vakalarda ciddi komplikasyonlara neden olabilen yumurtalıkların aşırı uyarılması sendromu (OHSS) yaşama riski daha düşük olmaktadır. Prosedür aynı zamanda endometriozis ve pıhtılaşma bozuklukları gibi sorunları olan kadınlar açısından faydalı olabilmektedir.

İlaçsız tüp bebek tedavisinde doğal adet döngüsü takip edildiğinden dolayı yumurtalıkların uyarılması için ilaç kullanılmaz ve olgunlaşan tek bir yumurta toplanır. Yumurtalıklarda olgunlaşan folikülün gelişimini izlemek için ultrasona ve kan testlerine başvurulur. Folikülün yeterli büyüklüğe geldiğinden emin olunduğunda ise yumurta toplama adı verilen prosedürle yumurtalıktaki yumurta alınır. Klasik tüp bebek tedavisine göre daha az invaziv bir yöntem olan ilaçsız tüp bebek tedavisi bazı kadınlar açısından çeşitli avantajlar sağlamakla birlikte hangi tedavi yönteminin size daha uygun olduğunu öğrenmek için bir uzmanla konuşmanız önemlidir.

İlaçsız tüp bebek tedavisi nedir, kimlere uygulanır ve avantajları nelerdir sorularının cevabını bu yazıda okuyabilirsiniz.

İlaçsız Tüp Bebek Tedavisi Nedir?

İlaçsız tüp bebek tedavisi, doğal yolla bebek sahibi olmakta zorlanan çiftler için yardımcı üreme tekniklerinden bir tanesidir. İlaçsız tüp bebek tedavisinde adet döngüsü doğal seyrinde gerçekleşmekte ve yumurtalıklar uyarılmamaktadır. Bu sayede ilaç kullanımı klasik tüp bebek tedavisine göre daha az olmaktadır.

Klasik tüp bebek tedavilerinde doğal adet döngüsünü baskılamak için günlük olarak hormon enjeksiyonları yapılır. Ayrıca yumurtalıkların daha fazla sayıda yumurta üretmesini sağlamak için ek enjeksiyonlara başvurulması gerekir. İlaçsız tüp bebek tedavisinde ise bu enjeksiyonlara gerek olmamakta ve doğal adet döngüsü sırasında olgunlaşan bir adet yumurta toplanmaktadır. Toplanan yumurtanın laboratuvar ortamında sperm tarafından döllenmesi sonucu oluşan embriyo rahme transfer edilmektedir.

İlaçsız tüp bebek tedavisinde yumurtalıkların uyarılması için enjeksiyon kullanımı gerekli olmamakla birlikte tedavi pek çok açıdan klasik tüp bebek tedavisine benzemektedir. Klasik tüp bebek tedavisinde olduğu gibi ilaçsız tedavi sırasında da yumurtlamanın ne zaman gerçekleştiğinin takip edilmesi için ultrason ve kan testleri kullanılması gerekmektedir. Yumurta toplanmaya hazır hale geldiğinde ise çatlatma iğnesi adı verilen hCG içeren enjeksiyonun yapılması önemlidir.

Çatlatma iğnesinin yanı sıra bazı durumlarda antagonist protokolüne de başvurmak gerekebilir. Bu protokolün amacı, erken yumurtlamayı önlemek ve bu sayede döngünün iptalinin önüne geçmektir. Sürecin istendiği gibi ilerlemesi halinde laboratuvar ortamında yumurta ile sperm bir araya getirilmekte ve oluşan embriyo, klasik tüp bebekte olduğu gibi rahme transfer edilmektedir.

İlaçsız tüp bebek tedavisi, polikistik over sendromu (PKOS) gibi gebe kalmayı zorlaştıran sağlık sorunlarına sahip kadınlarda uygulanabilmekle birlikte hafif vakalarda klomifen sitrat gibi yumurtlamayı tetikleyen ilaçlar alınabilir. Daha ciddi vakalar için ise genelde klasik tüp bebek tedavisi tavsiye edilir.

İlaçsız Tüp Bebek Tedavisi Kimlere Uygulanır?

İlaçsız tüp bebek tedavisi özellikle geçmişte klasik tüp bebek tedavisine başvurup başarı elde edemeyen veya yumurtalıkları uyarıcı herhangi bir ilaç kullanmak istemeyen kadınlar için uygundur. Bununla birlikte aşağıdaki durumlarda da ilaçsız tüp bebek tedavisine başvurulması önerilebilir:

·         Yumurtalık rezervinin çok düşük olması

·         Yumurtalıkların uyarılmasında kullanılan ilaçların yan etkilerinden kaçınmak istenmesi

·         Yaşın ileri olması

·         Şiddetli endometriozis hastası olunması

·         Aile öyküsü nedeniyle hormona bağlı kanser türlerine yakalanma riskinin yüksek olması

İlaçsız Tüp Bebek Tedavisinin Avantajları 

İlaçsız tüp bebek tedavisinin en önemli avantajı, klasik tüp bebek tedavisinde kullanılan yumurtalık uyarıcı ilaçların yer almamasıdır. İlaçsız tüp bebek tedavisinin sağladığı avantajlar genel olarak şu şekildedir:

·         Yumurtalıkların aşırı uyarılması sendromu (OHSS) riskini azaltır. OHSS, mide bulantısı, kusma, hızlı kilo alma, nefes darlığı ve şişkinlik gibi belirtilere neden olabilir. Klasik tüp bebek tedavisi gören kadınların bir kısmında hafif seviyede OHSS görülebilmekle birlikte ciddi vakalar görülmesi daha nadirdir.

·         Sağlık sorunları yaşama riskini azaltır. Aile öyküsü nedeniyle hormona bağlı kanser türlerine yakalanma riskinin yüksek olan veya endometriozis ya da pıhtılaşma bozuklukları gibi sorunlar yaşayan kadınlar için ilaçsız tüp bebek tedavisi daha güvenli olabilir.

·         Döngünün tekrarlanması daha erken gerçekleştirilebilir. İlaçsız tüp bebek tedavisinde yumurtalıklar uyarılmadığından dolayı klasik tüp bebek tedavisine göre daha erken bir zamanda tekrar tedavi denenebilir.

·         Fiziksel ve duygusal zorlukları daha az olabilir. Klasik tüp bebek tedavisinde ilaç kullanımı nedeniyle hem fiziksel hem duygusal yan etkiler görülebileceği için ilaçsız tüp bebek tedavisinde daha az stres yaşanabilir.

İlaçsız tüp bebek tedavisi çeşitli avantajlar sağlamakla birlikte klasik tüp bebek tedavisine göre daha düşük başarı oranlarına sahiptir. Bunun yanı sıra döngü sırasında yalnızca bir adet yumurta elde edildiği için fazla embriyoların dondurulup saklanma şansı yoktur. Ayrıca yumurtanın ve spermin kalitesine bağlı olarak döllenmenin gerçekleşme ihtimali daha düşüktür.