Hangi hastalığa hangi hareket?

Düzenli yapılan egzersiz, aynı zamanda kronik hastalıkların oluşmasında da önleyici rol üstleniyor

Günümüz insanı, hareketsizliğin yarattığı hastalıklarla karşı karşıya. Üstelik bu hastalıklar yalnızca yaşam kalitesini düşürmüyor, ölüme de neden oluyor. Uzmanlara göre hareketsizliğin yarattığı hastalıklar ölüm nedenleri arasında ilk sıraya yerleşmiş durumda. Peki, kronik hastalıkların tedavisinde tek çözüm ilaçlar mı? Uzmanlara göre ,“İlaç, tek çözüm değil”. Bu hastalıkları tetikleyen hareketsizliğin ortadan kaldırılması da en az ilaçlar kadar önem taşıyor. Düzenli yapılan egzersiz aynı zamanda kronik hastalıkların oluşmasında da önleyici bir rol üstleniyor. Son 20 yıl içinde kronik hastalıklarda ve onların oluşmasının önlenmesinde egzersizin önemi, her geçen gün giderek artıyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Sporcu Sağlığı Merkezi’nden  fizik tedavi uzmanı ve spor hekimi Doç. Dr. Tolga Aydoğ, kronik hastalıklarda hangi  egzersizin ne tür faydalar  sağladığını anlattı.

 Tip-2 diyabet
Yeni tanı konmuş hastalarda bile periferik damar hastalığı, koroner arter rahatsızlığı, inme, şekere bağlı göz arkası sorunları ve idrarda az miktarda protein kaçağı oluyor. İnsülin direncinde olduğu gibi burada da düzgün planlanmış egzersizin kasın insüline duyarlılığını ve insülinden bağımsız olarak hücreye glikoz alımını artırdığı ortaya kondu.

Nasıl bir egzersiz? Hastalar her gün 30 dakika (haftada 3-4 saat) orta düzeyde aerobik egzersiz yapmalı. Kas kitlelerini artırmak için de güç  egzersizi uygulamalı.


Yüksek tansiyon
İnme, kalp krizi, ani ölüm ve kalp yetmezliğine yol açabiliyor. Egzersiz, kan basıncını düşürmesinin yanı sıra yüksek tansiyonun eşlik edebildiği kilo ve diyabet gibi sorunları da kontrol altına alabiliyor.

Nasıl bir egzersiz? Orta düzeydeki aerobik egzersiz burada önerilen temel tipi oluşturuyor. Hastaların günlük 30 dakika orta tempoda egzersiz yapmaları gerekiyor. Ayrıca haftada 2 gün düşük yüklenmeli ağırlık egzersizi yapmalarında da fayda var.


Koah
Akciğerdeki geri dönüşümsüz fonksiyon kaybını ifade eden bu hastalığın tedavisinde ilaçlar kadar egzersiz  de önemli rol oynuyor.  Egzersiz, kasların ve kalbin fonksiyonunu geliştirerek kalple akciğer işlevini daha üst düzeylere çekiyor. Ve  akciğerin kapasitesinin daha etkin kullanılmasını  sağlıyor.

Nasıl bir egzersiz? Hastaların egzersiz yaparken solunum düzeylerinin izlenmesi veya önceden saptanmış belirli düzeylerde hareket etmeleri gerekiyor. Haftada iki günle başlanan ve egzersiz süresinin uzatıldığı aerobik hareketlerin büyük katkısı var. Hastanın egzersize verdiği yanıt test de edilmeli.


Koroner arter hastalığı
En büyük nedeni koroner arterlerdeki damar sertliği. Kalp kasının beslenmesindeki bir sorun, kas hücrelerinin ölümüne neden oluyor. Egzersiz, trombosit kümeleşmesini önlüyor, kan basıncını ve kan yağlarını düzenliyor, koroner arterleri genişletiyor, psiko-sosyal katkılar  sağlıyor.

Nasıl bir egzersiz? Düşük riskli orta yaşlı hastalar günde   30 dakika ve toplamda haftada 1000 kcal. harcayacak bir programa katılmalı. İlerleyen dönemde antrenman süresi ve şiddetini artırmalı.


Spor hangi hastalıklara iyi geliyor?
t İnsülin direnci t Tip 2 diyabet  t Dislipidemi t Hipertansiyon   t Obezite t Kalp ve damar hastalığı t Kronik obstrüktif akciğer rahatsızlığı t Kanser
t Kronik kalp yetmezliği t Osteoartrit
t Romatoid artrit t Osteoporoz   t Fibromiyalji   t Kronik yorgunluk  sendromu ve depresyon t Astım