Ginkgo'nun gençlerde hafızayı kuvvetlendirici ve algılamayı hızlandırıcı etkisi bulunuyor

İnsanların yaşam süreleri uzadıkça eskiden fazla üzerinde durmadığımız bazı hastalıklar ön plana çıkıyor. Yaşlanmaya bağlı olarak değişen derecelerde hafıza kaybı, demans veya alzheimer hastalığı insanların korkulu rüyası haline geldi.

Bazı şeyleri hatırlamadığımızda, “Acaba?” diye endişeleniyoruz. Gençler ise zihinlerini daha yüksek kapasite ile kullanmak, eğitim veya iş hayatında daha yüksek başarı için hafızayı güçlendirmenin yollarını arıyor. Her yaş grubundan insanların bu yoğun talebi, şüphesiz, çok cazip bir pazar yaratıyor; Hafıza güçlendiriciler.
Hafıza güçlendiriciler konusunda doğal ürünler rakipsiz. Özellikle çeşitli vitamin ve ginkgo formülasyonları en yüksek talep gören ürünler arasında. Standart ginkgo biloba özütlerinin özellikle demans ve alzheimer hastalığı gibi ciddi nörolojik sorunlarda başarılı uygulamalarından daha önce bahsetmiştim. Ginkgo özütünün kan sulandırıcı, kan dolaşımını hızlandırıcı, serbest radikallerin oluşturduğu hasarı azaltıcı, sinirsel iletimi düzenleyen etkileri bulunduğu deneysel ve klinik olarak ortaya konulmuştur.

Özellikle son on yıllık dönemde yürütülen çalışmalarda ginkgo özütünün gerek yaşlanmaya bağlı ve gerekse gençlerde hafıza ve algılama işlevleri üzerindeki etkinliği gösterilmiştir. Daha önceki yazılarımda ileri yaşlarda ortaya çıkan vakalar üzerinde ginkgo özütünün yararlarını tartışmıştık. Bu yazıda ise gençlerde hafızayı güçlendirme ve algılamaya olan etkilerinden bahsetmek istiyorum.

DİKKAT ARTIŞINI SAĞLAMADI

Bilimsel kriterlere uygun kurguya sahip bir klinik uygulamada 20 genç gönüllüde ginkgo özütü kapsüllerinin 120, 240 ve 360 mg’lık dozlarda tek sefer uygulanması ile “dikkat” derecesinde bir değişiklik gözlenmemesine karşılık “sekonder hafıza” performansında dikkati çekici gelişme sağlandığı bildirilmiştir. Diğer taraftan, vücudumuzda bulunan ve asetilkolin oluşumunda rolü bulunan fosfolipit yapısındaki fosfatidil kolin ve fosfatidil serin gibi bileşiklerin de demans gibi ağır durumlarda hafızanın desteklenmesi amacıyla dışarıdan ilaç olarak uygulanmasının yararlı olabileceği düşünülmüş, ancak hazırlanan kompleks ürünler ile deney hayvanlarında olumlu sonuç alınmasına karşılık insanlarda belirgin bir etki tespit edilememiştir.

Bu fosfolipit bileşenlerinin ginkgo biloba özütü ile kombine edilmesi ile daha yüksek yarar sağlayabileceği düşüncesi ile yürütülen yeni bir klinik çalışmanın sonuçları dikkatimi çekti. Bilimsel kriterlere uygun olarak kurgulanan bu çalışmada ortalama 20 yaşında 28 genç (10 erkek ve 18 bayan) sağlıklı gönüllüye tek doz halinde 120 mg ginkgo özütü verildikten sonra altı saat içerisinde ölçümler yapıl mış. Bu uygulamadan sonra aynı grup yedi gün dinlendirildikten sonra 120 mg ginkgo özütü ile fosfatidil serin kompleksi verilmiş, tekrar ölçümler yapılmış, ardından yedi gün daha bekletilip bu defa 120 mg ginkgo özütü ile fosfatidil kolin kompleksi uygulanmış.

DAHA AYRINTILI BULGULAR GEREK

Uygulamalar arasında yedişer günlük bekleme sürelerin bulunması, daha önce verilen ilaçların vücutta tamamen uzaklaşmasını sağlamak. Yapılan değerlendirmede ginkgo özütü ile fosfatidil serin kompleksinin diğer ürünlere oranla daha etkili bir şekilde gerek hafızayı güçlendirdiği ve gerekse algılamayı hızlandırdığı gözlenmiştir. Bu çalışma “tek bir sefer” uygulama ile zihinsel potansiyelde meydana gelen gelişmeleri ortaya koymaktadır. Acaba bu kompleks uzun süreli uygulansa daha etkili bir sonuç alınabilir mi? Sanırım bu konuda daha ayrıntılı çalışmalara ve bulgulara ihtiyacımız var.

Prof. Dr. Erdem YEŞİLADA

STAR