Tıp dergisi The Lancet, COVID-19 pandemisinin ABD'deki bir laboratuvardan sızan bir patojenden kaynaklanmış olabileceği ihtimalini özetleyen ve eleştirilere yol açan bir makale yayınladı.
Dünya genelinde 28 bilim insanı tarafından yazılan 58 sayfadan oluşan makalede, COVID-19'a yol açan virüs olan SARS-CoV-2'nin doğal bir yayılma olayından (hayvanlardan insana atlama) veya bir laboratuvar sızıntısından gelmiş olabileceğinin "mümkün" olduğu belirtildi.
ABD'deki laboratuvarlar araştırılmadı
Çalışma, COVID-19’un başlangıçta bir pazarda hayvanlardan insanlara sıçradığı bildirilen Çin'in Wuhan kentindeki laboratuvarlardan bahsediyor. Ancak, makale aynı zamanda ABD laboratuvarlarını “bağımsız araştırmacıların henüz araştırmadığını” ve Ulusal Sağlık Enstitülerinin SARS-CoV ile ilgili virüsler üzerindeki çalışmalarının detaylarını açıklamaya direndiğini belirtiyor.
The Lancet Komisyon Başkanı ve Columbia Üniversitesi ekonomisti Jeffrey Sachs, virüsün doğadan değil, bir ABD biyoteknoloji laboratuvarından çıktığına oldukça ikna olduğunu söyledi.
Sachs, geçen Temmuz ayında Politico adlı haber sitesine yaptığı açıklamada, virüsün "büyük olasılıkla ABD destekli bir laboratuvar araştırma programından çıktığını" düşündüğünü söyledi.
Sachs, “Tabii ki doğal bir yayılma da mümkündür. Her iki hipotez de bu aşamada uygulanabilir” dedi.
Daha önce de tartışma yarattı
Diğer taraftan, Sachs’ın açıklamaları bilim insanları arasında tartışma yarattı. Ağustos ayında Sachs, eski başsavcı ve aynı adı taşıyan New York Senatörü'nün oğlu olan aşı karşıtı komplo teorisyeni Robert F. Kennedy Jr tarafından sunulan bir programda aşı zorunluluklarını Holokost'la karşılaştırdıktan sonra da ateş altında kalmıştı.
Kanada Aşı ve Enfeksiyon Hastalıkları Örgütü'nden bir virolog olan Angela Rasmussen, "Bu, The Lancet'in bilim ve tıpla ilgili önemli bulguları iletmedeki lider rolüyle ilgili en utanç verici anlarından biri olabilir. Raporun, Covid-19'un nasıl ortaya çıktığına dair kanıtları görmezden gelmesi "oldukça şoke edici" dedi.
Glasgow Üniversitesi Virüs Araştırmaları Merkezi Profesörü David Robertson ise “Böyle önemli bir konuda daha fazla yanlış bilgiye katkıda bulunma potansiyeline sahip böylesine etkili bir raporu görmek gerçekten hayal kırıklığı yaratıyor. Doğal kökenler tarafında, örneğin ilgili ara türler e ilişkin çeşitli kanıtların olduğu doğru, ancak bu, ABD laboratuvarlarının dahil olduğu vahşi spekülasyonların herhangi bir temeli olduğu anlamına gelmiyor” dedi.
Sachs, ise konuya şönceki açıklamalarının arkasında olduğunu söyledi. SARS-CoV-2'nin nasıl ortaya çıktığı konusunda kişisel olarak "çalışmanın bu bölümünü denetlediğini" söyledi.
