MEDİMAGAZİN - Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan ve estetik uygulamalarla ilgili düzenlemeler içeren yeni yönetmelik, tıp dünyasında tartışmalara yol açtı. Yönetmelikle ilgili görüşlerini açıklayan Türk Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği (Türk KBB ve BBC Derneği) Başkanı Prof. Dr. Bülent Topuz, estetik uygulamalara serbesti sağlayan yeni yönetmeliğin tıbbi uygulamalarda düzen ve şeffaflık getireceğini söyledi.
Başkan Topuz açıklamasında, yönetmeliğin estetik işlemlerde başıboşluk oluşturacağı ve komplikasyonların artacağı şeklindeki iddialara katılmadığını belirterek, “Sağlık Bakanlığı, pratik tıbbi uygulamaları branşların eğitim müfredatına endeksleyerek, her türlü idari ve adli sorunda esas alınacak referansı tek bir adrese indirgemiş ve maddi manevi kayıplara yol açan bir kaosu sonlandırma yoluna gitmiştir” dedi.
Prof. Dr. Topuz’un açıklaması şöyle:
“Öncelikle şunu belirtmek isteriz ki; Kulak Burun Boğaz Hastalıkları (KBB) uzmanlık dalı Türkiye’de bir asırdan daha uzun süredir hizmet vermektedir. Bu uzmanlık dalının temsilcisi olan derneğimiz 1930 yılında kurulmuştur. KBB uzmanları, KBB hekimliği var olduğundan bugüne KBB disiplini içinde kalmak şartı ile estetik girişimleri yapagelmişlerdir. Öyle ki; derneğimiz üyelerinden çok değerli hocalarımız KBB uzmanları Prof. Dr. Sefa Karatay ve Doç. Dr. Erdoğan Konuk, Plastik Cerrahi Derneğinin kurucularındandır.
Sağlık Bakanlığınca 7 Ocak 2025 tarihi itibari ile yayınlanan yönetmelik, estetik uygulamalar konusunda bazı kısıtlamalara gitmek yerine serbesti sağlayarak hem branşlar arasında, hem de Tabip Odaları ve Sağlık Bakanlığı ile branşlar arasında sürüp giden şikayet ve soruşturma kaosuna bir son verme yoluna gitmiştir. Bu yönetmeliğin estetik işlemlerde başıboşluk oluşturacağı ve komplikasyonların artacağı şeklindeki iddialara katılmadığımızı kendi branşımız üzerinden izah etmek isteriz.
Yeni yönetmelik ne getiriyor?
Yukarıda bahsi geçen serbesti kuralsız bir serbesti olmayıp, her uzmanlık alanının kendi eğitim müfredatında olan işlemleri gösterir listeler ile sınırlıdır. Buna dair tek cümlelik bir tanım yapacak olursak, her uzmanlık branşı alanı ile sınırlı kalmak kaydı ile estetik işlemler yapabilirler. Bu bağlamda bir KBB hekimi yüz bölgesinde cilt germe işlemi yapabilirken, karın bölgesinde bu tür bir işlem gerçekleştiremez. Her bölgede estetik ameliyat yapabilen tek branş ise Plastik, Rekonstruktif ve Estetik Cerrahi (PREC) uzmanlığıdır.
Neden ihtiyaç duyuldu?
Bakanlığın neden böyle bir değişikliğe gittiğini anlayabilmek için, öncelikle önceki yönetmelik sonucu ortaya çıkan durumu ortaya koymak gerekir. Estetik uygulamaların bazı branşların tekeline verilmesiyle o branşlarda serbest tababetin çok cazip hale geldiği görülmüştür. Öyle ki bazı branşlarda eğitim klinikleri öğretim üyesi bulamaz hale gelmiştir. Türkiye çapında 10’dan fazla eğitim kliniğinde PREC uzmanı olmadığından dolayı, KBB asistanları eğitimlerini tamamlamak için PREC rotasyonu yapamaz hale geldiğinden, Türk KBB BBC Derneği Başkanı olarak çare arayan taleplere maruz kalmaktayız.
Diğer taraftan estetik işlemlerin cazip hale gelmesi nedeniyle neredeyse Türkiye genelinde rekonstrüktif işlemler yapılamaz hale gelmiştir. Örneğin yatak bası yaralarına cerrahi müdahale yapılmaz hale gelmiştir.
KBB uzmanlık alanında da estetik işlemlere yönelim olduğu bir gerçektir. Hekimin yıllar boyu süren eğitim süreçlerinin sonucunda geçimini sağlayacak bir gelire kavuşma yöneliminde şaşılacak bir durum yoktur. Ancak bu, KBB uzmanlığının hastalara ve hastalıklara yönelik tanı ve tedavi hizmetlerinde en ufak bir aksama veya eksilmeye yol açmamıştır. Kamu bu konuyu değerlendirirken o branşta hizmet açığı oluşup oluşmadığına bakar ya da bakmalıdır.
Dernek olarak bizim tespit edebildiğimiz kadarı ile Kulak, Burun, Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi alanında ameliyat olmayı bekleyen, hekim bulamayan, bunun için kurumlar ve iller arası dolaşıma neden olan bir hasta trafiği söz konusu değildir.
Kısıtlama olmazsa hekim özel ilgi duyduğu alanlarda kendine yatırım yapar. Yurt içi ve yurt dışı kurslara katılır, tecrübe kazanır. İşinin ehli hekim sayısı artınca, hastaların hekime ulaşması kolaylaşır. Bunu doğrudan ve dolaylı olarak sağlık turizmine olumlu katkısı olur. Nitekim KBB Uzmanlığı özelinde konuşacak olursam, branşımız estetik uygulamalarda ulaştığı seviye nedeniyle sadece hastaların değil, Avrupa ülkeleri de dahil tüm dünyadan eğitim amaçlı gelen hekimlere de hizmet verir seviyededir.
Asıl sorun hekim olmayanların merdiven altı uygulamaları
Bu vesile ile hekim olmayanlar tarafından yapılan merdiven altı uygulamalara dikkat çekmek isterim. Hekimlerin birbiri ile değil bu uygulamalara karşı alert olmalarını ve kamuya yardımcı olmalarını öneririm. Aynı şekilde yönetmelikte geçen serftika tanımına açıklık getirilmelidir. Serftikalar eğitim müfredatlarının dışına taşma niteliğinde olmamalı ve Sağlık Bakanlığı onaylı olmalıdır.
“Yeni yönetmeliği doğru buluyoruz”
Sağlık Bakanlığı, pratik tıbbi uygulamaları branşların eğitim müfredatına endeksleyerek, her türlü idari ve adli sorunda esas alınacak referansı tek bir adrese indirgemiş ve maddi manevi kayıplara yol açan bir kaosu sonlandırma yoluna gitmiştir. Bu yönetmelik için Sayın Bakanımıza teşekkür ederiz.
“Kamuda çalışmak hekimler için cazip hale getirilmelidir”
Yönetmelik pratik tababete dair bazı sorunların çözümüne çok önemli bir katkı sunacaktır ancak kamuda hekim tutmanın en etkili yolunun kamuda çalışma koşullarını maddi manevi iyileştirmek olduğunu da belirtmek isteriz. Özellikle uzun süreli eğitim gerektiren bazı ameliyatların SUT karşılıklarının tatmin edici seviyeye çekilmesi gerekir.
Türk KBB BBC Derneği olarak hekim ve hasta sorunlarına kamucu bir anlayış ile bakmaktayız. Esas ve temel olan, hastaların kamu hastanelerinde donanımlı hekimlere ulaşabilmesi ve yeterli tedavi hizmetini alabilmesidir. Bu anlayış doğrultusunda Bakanlığımız nezdinde yaptığımız görüşmelere, yazılı görüş ve önerilerde bulunmaya devam edeceğimizi kamuoyu ile paylaşırız.”