İngiltere’de Ulusal Sağlık Servisi (NHS) tarafından dün yapılan açıklamada, ülke genelinde tip 1 diyabetle yaşayan binlerce çocuk ve yetişkine dünyada ilk olarak hayata geçirilen bir girişimle 'yapay pankreas' verileceği duyuruldu.
Çığır açan bu cihaz sayesinde tip 1 diyabet hastalarının kanındaki glikoz sürekli olarak izlenecek ve pompa aracılığıyla verilen insülin miktarı otomatik olarak ayarlanacak. Bu teknolojiyle birlikte hastalar kendilerine insülin enjekte etmek zorunda kalmayacak.
Cihaz ayrıca tip 1 diyabetle yaşayan kişilerde nöbetlere, komaya ve hatta ölüme yol açabilen ve hayatı tehdit eden hipoglisemik ve hiperglisemi ataklarının önlenmesine de yardımcı olacak.
İngiltere: Diyabet hastalarına yapay pankreas teknolojisi sunulacak
Habertürk'ten Demet Demirkır'ın haberine göre, Diyabetli Çocuklar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Şükrü Hatun, İngiltere'de tip 1 diyabetlilere “yapay pankreas” sağlanmasının çok önemli bir ilerleme olduğunu kaydederek, "İngiltere’de 270 bin tip 1 diyabetliye 5 yıl içinde “yapay pankreas” sistemlerinin ulaştırılması tip 1 diyabet tedavisi bakımından bir dönüm noktası olarak kabul edilmelidir" dedi.
İyileştirmek mümkün değil ama..
Tip 1 diyabetli çocuk ve erişkinlerin pankreastaki insülin salgılayan Beta hücrelerinin kalıcı olarak zedelenmesiyle ömür boyu dışardan insülin almak zorunda kaldığını belirten Prof. Dr. Hatun, "Günümüzde tip 1 diyabeti önlemek ve iyileştirmek mümkün değil ama gerekenler yapıldığında tip 1 diyabetlilerin sağlıklı ve başarılı bir ömür sürmesi mümkün. Gerekenlerin başında ise kandaki glukoz (şeker) değerinin mümkün olduğu kadar diyabetli olmayanlara yakın bir düzeyde olmasını sağlamak gelmektedir. Bunun için ise beta hücreleri gibi glukoz düzeyine göre insülin iletimini ayarlayan teknolojilere ihtiyaç var" dedi.
Yapay pankreas sistemini kullananlar tip 1 diyabetlilerin yüzde 1'i
Prof. Dr. Hatun, eşitsizlik ve ayrımcılığın günümüzde diyabet teknolojileriyle ilgili en önemli tartışma başlıklarından birisi olduğunu söyleyerek, şunları söyledi:
"Dünyada yüzde 95 kesinlikle 8.1-8.9 milyon tip 1 diyabetlinin, bunların da 1.5 milyonun 20 yaş altında olduğu biliniyor. Buna karşın tedavi standartı olduğu belirtilen “yapay pankreas” sistemlerini kullananlar tüm tip 1 diyabetlilerin yüzde 1’i kadardır. Bunların da çok büyük çoğunluğunun ekonomik durumu iyi olan aileler olduğunu tahmin etmek zor değil. Bir başka deyişle diyabet teknolojilerini ihtiyacı olanlardan çok ekonomik olarak imkânı olanlar kullanıyor."
Diyabet teknolojilerine adil erişim ömrü de uzatıyor
Prof. Dr. Hatun, sözlerine şöyle devam etti:
"İngiltere’deki veriler, diyabet teknolojilerine adil erişim sağlandığında, HbA1c <% 7.5 olma oranının 5 yılda yüzde 28’den yüzde 41’e çıktığını gösteriyor. Diyabet teknolojilerine adil erişim, konfor için değil; çocukların yaşam beklentisini iyileştirmeye yardımcı olduğu ve onlara 20 yıl kadar ömür katkısı sağlayabileceği için gereklidir."
Türkiye yapay pankreas sistemleri konusunda adım atmakta geç kaldı
Türkiye'de 28 bin 450’si 20 yaş altında 137 bin 072 tip 1 diyabetli yaşadığını kaydeden Prof. Dr. Şükrü Hatun, "Ülkemizdeki SGK, çocuklar dahil hiçbir tip 1 diyabetlinin sensör masraflarını karşılamıyor. Bunun yerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından geçici süre sensör yardımı yapılıyor. Ayrıca SGK, ülkemizdeki 'yapay pankreas' sistemlerinin yaklaşık 100.000 TL olan ücretinin yüzde 20 kadarını karşılıyor. Gelişmişlik düzeyi dikkate alındığında ülkemiz bir tedavi standartı olduğu kabul edilen sensörler ve 'yapay pankreas' sistemleri konusunda adım atmakta geç kaldı. Bu konuda diyabetli çocuklara ve tüm tip 1 diyabetlilere haksızlık yapıldığını düşünüyoruz ve ülkemizin 26 bin tip 1 diyabetli çocuktan, hayatlarını değiştiren ve yılda en fazla 1.1 milyar TL civarında gideri olan bir teknolojiyi esirgemesini üzücü buluyoruz" ifadelerini kullandı.
"Sağlık otoriteleri tarafından örnek alınmalı"
Prof. Dr. Hatun, "İngiltere’de Ulusal Sağlık Servisi’nin 'yapay pankreas' konusundaki bu atılımıyla diyabet teknolojilerinin kullanımı bir hak olarak kabul edildi. Bu haberi sevinçle karşılıyoruz ve başta SGK olmak üzere ülkemizdeki sağlık otoriteleri tarafından örnek alınmasını diliyoruz" diye konuştu.
