MEDİMAGAZİN-Dünya nüfusunun yüzde 10'undan fazlasının, migren hastalığından muzdarip olduğu tahmin ediliyor. Bilim insanları, migreni daha fazla anlamak için sayısız çalışmalar yürütüyor. Çünkü, mide bulantısı, kusma, zonklayıcı başağrısı, ışığa ve sese duyarlılık gibi yaygın belirtilerin eşlik ettiği migren, milyonlarca insanın yaşam kalitesini ciddi oranda etkiliyor. Şu anda reçete edilen ilaçlar, korumada ve belirtileri hafifletmede yetersiz kalıyor. Uzun çalışmaların sonucu geliştirilen iki farklı mekanizmalı ilaç ise, yakın zamanda Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandı ve çok kısa zamanda reçetelenmeye başlanacak.
Bu ilaçta triptanlar gibi inme ve kalp krizi riski yok
Lasmiditan adlı yeni bir ilaç, klinik çalışmalarda sadece 2 saat içinde migren belirtilerini tamamen yokedebildi. İlaç, migrenin önlenmesinde etkili olmasa da, akut migrenin tedavisinde oldukça iyi sonuçlar verdi. Araştırmacılar bu ilacın, hem auralı hem de aurasız migrenin akut tedavisinde kullanılabileceğini söylüyor.
İlacın geliştirildiği klinik çalışmalarda, 3 binin üzerinde katılımcı yetişkin yer aldı. Lasmiditan, katılımcıların büyük çoğunluğunda, başağrısı, bulantı, ışık hassasiyeti veya ses hassasiyeti gibi belirtileri iki saat içerisinde tedavi edebildi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Cerrahpa Tıp Fakültesi Nöroloji Aabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr.Derya Uludüz bu yeni ilaç sınıfının, tıp dünyasına oldukça heyecan verici karşılandığını çünkü bu ilaçlarların mevcut migren tedavisinde kullanılan triptanlar gibi çalışırken, onların hayatı tehdit edici yan etkilerini taşımadığını belirtti.
Prof.Dr.Uludüz “Migren, beyin kan damarlarının genişlemesiyle oluşur ve triptanlar, kan damarlarını daraltarak migren ataklarını durdururlar. Ancak, kan damarlarının daralması, kalp krizi veya felç riskini arttırır. Dolayısıyla, triptan ilaç sınıfının hastalar için iyi bir seçim olmadığı yıllardır biliniyordu. Lasmiditan ise, triptanlara benzer şekilde çalışıyor ancak kalp ve beyin damar hastalığı riski oluşturmuyor. Ayrıca, migren hastalarının çoğu triptanlara cevap vermiyor, bu yüzden bu yeni ilaç, migren hastaları için her yönden daha güvenli ve etkili bir seçenek olabilir” diye konuştu.
Gelişmeleri merakla izlenen bir başka ilaç grubu daha var
FDA, yine yakın zamanda bir beyin molekülünün çalışmasını bloke ederek migren ağrısını hafifleten üç ilaca onay verdi. Bu üç ilaç da aynı mekanizma ile çalışıyor, migren belirtilerini ve sıklığını azaltan CGRP'yi hedef alıyor.
CGRP’nin, beyin ve omurilik sinir hücrelerinde bulunan bir molekül olduğunu belirten Prof.Dr.Derya Uludüz “Bu molekülün uzun zamandır migren semptomlarının gelişiminde önemli bir rol oynadığı biliniyordu, çünkü vücutta ağrı sinyallerini iletmek ve yanıtlamaktan sorumlu. Dolayısıyla, migren ağrısının oluşabilmesi için bu molekülün, muhakkak aktif şekilde çalışması ve ‘ağrı’ algısını oluşturması gerekiyor” dedi.
Bu molekül keşfedildiğinde akla gelen sorunun “O zaman bu molekülün sinyalleşmesini yani sinir hücreleriyle iletişimini kesersek, hedef bazı hastalıklar için ağrı algısı oluşmasını da önleyebiliriz.” Olduğunu belirten Prof.Dr.Uludüz “Aynı şekilde de oldu. Araştırmacılar, migren gibi çok çeşitli ağrı işlemlerinde yer alan CGRP molekülünü reseptörle bağlamayı başardı. Şu ana kadar, ağrı reseptörlerini bağlamayı başaran üç kimyasal keşfedildi. Bunlar galcanezumab, erenumab ve fremanezumab olarak adlandırılıyorlar ve hepsi de farklı ilaç markaları altında satılmak üzere FDA’dan ayrı ayrı onay aldılar” diye konuştu.
Klinik çalışmalar, CGRP molekülünün bu ilaçlarla bağlanmasının, migren ağrılarını etkili şekilde azalttığını ve engellediğini gösteriyor. Bu ilaçların, mide bulantısı, karaciğer toksisitesi gibi bazı yan etkileri tanımlandı ancak FDA, yan etkiler çok nadir olarak hastalarda görüldüğü için faydalarını dikkate alarak üretimine onay verdi. Migren tedavisinde yeni bir umut olan bu ilaçlar, yakın zamanda reçete edilecek ve migren hastalarının artık daha iyi ve etkili tedavi alternatifleri olabilecek.
