Hekim emeğinin gerçek değeri bilinmeli

İstanbul Tabip Odasının düzenlediği Hekim Emeği Çalıştayı’nda, nitelikli sağlık hizmeti için, hekimin harcadığı emeğin gerçek değerinin belirlenmesi gerektiği vurgulandı

İstanbul Tabip Odası Özel Hekimlik Komisyonu, 8-9 Kasım 2008 tarihlerinde “Hekim Emeği Çalıştayı” düzenledi. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Prof. Dr. Cem’i Demiroğlu Salonu’nda gerçekleştirilen çalıştaya, Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilileri, üniversite temsilcileri, özel sigorta şirketleri, hekimler, sivil toplum örgütleri ve ekonomi uzmanlarının yanı sıra, ülkelerindeki örnekleri paylaşmak üzere ABD ve Avrupa’dan da bilim adamları katıldı.

Hasta haklarının eksiksiz gözetilmesi doğrultusunda daha nitelikli sağlık hizmeti verilebilmesinin, hekimin harcadığı emeğin gerçek değerinin belirlenebilmesi ile gerçekleşebileceğinin vurgulandığı toplantıda iki gün boyunca konu geniş katılımla her açıdan ele alındı. Çalıştayın ilk gününde, Türkiye’de ve dünyada hekim emeğinin değerlendirilmesine ilişkin sunumlar yapılırken, ikinci gününde ise serbest bildiri sunumlarının ardından, hekim emeğinin değerlendirilmesinde hekim örgütlerinin rolünün tartışıldığı bir forum gerçekleştirildi.

Daha kaliteli hizmet için
Çalıştay öncesinde yapılan basın toplantısında konuşan Çalıştay Başkanı Dr. Mazhar Çelikoyar, hekim emeğinin belirlenmesindeki en önemli amacın hastaların daha kaliteli hizmet görmesi olduğunu söyledi. Çelikoyar, “Örneğin bugün performans adı altında kamu hastanelerinde, ismi konulmasa da benzer şekilde özel hastanelerde sürdürülen, ciro artırma hedefli uygulamalar hekimi daha fazla sayıda hasta bakmaya, daha fazla işlem yapmaya yönlendirmektedir. Ancak bu tıp alanında, gerekenden fazlası demektir. Bu durumda hastalar zarar görecek ve sağlık maliyetlerinde önemli artışlar görülecektir. Oysa sağlık hizmetlerinde ana amaç bellidir: Hastanın zarar görmemesi” dedi.

Düzenleme Kurulu ve Bilimsel Kurul Üyesi Dr. Şükrü Güner, konunun hasta hakları açısından önemini anlattı. Hekimin mutluluğunun mesleğini yerine getirirken ihtiyaçlarının karşılanmasına bağlı olduğunu kaydeden Güner, “Hastalarına yeterli hizmet için yeterli ve tecrübeli personeli olmayan, araç-gerek ve cihazı temin edemeyen hekim mutlu olamaz. Ekonomik sıkıntı içinde olan, çocuğunun okul taksidini düşünen, sürekli ağır çalışma koşulları içinde olan bir hekim mutlu olamaz. Yaptığı işin maddi ve manevi karşılığını göremeyen hekim mutlu olamaz. İnsanlarla bu kadar yakın bir mesleğin sahibine uygun ekonomik, özlük ve çalışma ortamı yaratılması zorunludur” diye konuştu.

Karma değerlendirme sistemleri var
Çalıştaya konuk olarak katılan RWJF (Robert Wood Johnson Foundation) Yöneticisi Prof. Dr. Robert Valdez ise hekimlerin tedaviye yönelik yaklaşımlarının basit ödeme mekanizmaları ile değerlendirilmesinin doğru olmadığını belirtti. Bunun yerine gelişmiş bir kurumsal yapı çerçevesinde karma değerlendirme sistemlerin bulunduğunun altını çizen Dr. Valdez, buna örnek olarak hekimin bölüm bütçelerinden hizmet payı ayrılması gibi maddi değerlendirmelerine ek olarak, tedavi uygulamalarının sınıflandırılması, kurumsal mevki belirlenmesi gibi maddi olmayan sistemlerin bir araya getirilmesini gösterdi. Dr. Valdez, bu karma yöntemlerin özel sektörün kurumsal yapılanmaları çerçevesinde kendilerini ispatladıktan sonra kamu alanında da kullanılmaya başlanabileceğini belirterek, “Bütün bu çabalar nihayetinde tabii ki her zaman hastalara gereken tedaviyi en nitelikli şekilde sağlamak içindir” dedi.

Toplantıda söz alan İstanbul Tabip Odası Başkanı Dr. Özdemir Aktan, Sağlıkta Dönüşüm politikalarını eleştirdi. Dr. Aktan şunları söyledi:
“Genel Sağlık Sigortası uygulamalarının başladığı şu günlerde, biri Türk Tabipleri Birliğince düzenlenmiş olan, diğeri de Sağlık Bakanlığınca düzenlenmiş olan her iki listenin farklılıklar göstermesi, her iki listeden de yararlanmak isteyen kişi ve kuruluşlar için önemli bir karışıklık nedeni oluşturmaktadır. Sağlıkta Dönüşüm Programı hekimlerin verimliliklerini düşürdüğü gibi, sağlık maliyetlerinde yükselmeye yol açmış ve en önemlisi hastaların mağduriyetleri, sağlık tesislerinin kötü ve yanlış kullanımı gibi sonuçlara yol açmıştır.”

Önemli bir ilk adım
İki gün süren çalıştayın ardından hekimler kapanış bildirgesini okuyarak bu alanda devletten ve sivil toplum örgütlerinden beklentilerini ortaya koydu. Bildirgede şunlar kaydedildi:
“Hekim emeği kutsaldır. Hastalarımızı, toplumumuzu, insanlığı canından önce gözeten biz hekimlerin haklarının ayaklar altına alınmasına izin vermeyeceğiz. Amacımız, konuyla ilgili bilim dallarını, toplumsal örgütleri ve yönetsel kuruluşları birlikte, meslek örgütümüzün önderliğinde toplayarak yeni düzenlemeleri doğru şekilde yapmak olmuştur. Çalıştayımızın konuya ilgiyi çekmek ve bu birlikteliği sağlayarak, bazı konularda uzlaşı içersinde sonuçlanmasıyla, hekim emeği adına çok önemli bir ilk adım olduğuna inanıyoruz. Etkinliklerimizin insanlık yararına olmasını diliyoruz.”