BMJ Open Respiratory Research dergisinde yayımlanan kapsamlı bir çalışmaya göre, kadınlar erkeklere göre sigaraya daha az maruz kalsalar bile KOAH gelişme ihtimalleri yaklaşık yüzde 50 daha yüksek. Bu bulgu, kadınların sadece sigaraya karşı daha hassas oldukları için KOAH riskinin arttığına dair yaygın görüşü sorgulatıyor.
KOAH, amfizem ve bronşit gibi ilerleyici akciğer hastalıklarını kapsayan bir şemsiye terim. Sigara, KOAH’ın başlıca nedeni olarak kabul edilse de, araştırma kadınlarda hastalığın farklı mekanizmalarla gelişebileceğini öne sürüyor.
Sigara içmeyen kadınlarda KOAH oranı iki katına yakın
Araştırmacılar, ABD’de 2020 yılında yapılan Ulusal Sağlık Görüşme Anketi'ne (NHIS) katılan 40 yaş üstü 12.638 kadın ve 10.390 erkeğin verilerini inceledi. Kadınların erkeklere kıyasla daha az sigara ve tütün ürünü kullandığı, ancak KOAH oranının daha yüksek olduğu belirlendi.
KOAH prevalansı kadınlarda yüzde 8’e yakınken, erkeklerde bu oran yüzde 6,5 seviyesindeydi.
KOAH teşhisi konulan kadınların yüzde 26,5’i hiç sigara içmemişti. Bu oran erkeklerde yüzde 14’ün biraz üzerindeydi.
Kadınlar, sigara içenler arasında da erkeklere göre daha az sayıda sigara içmiş ve daha kısa süre boyunca tütün kullanmıştı.
Sigara içmiş kadınlarda KOAH oranı yüzde 16 iken, bu oran erkeklerde yüzde 11,5 olarak tespit edildi. Hiç sigara içmemiş bireyler arasında da kadınların KOAH oranı erkeklerin neredeyse iki katıydı (%3’e karşı %1,5).
Sigara geçmişi olmasa bile kadınlarda risk yüksek
Araştırmacılar, potansiyel etkileyici faktörler dikkate alındıktan sonra bile kadın cinsiyetin KOAH riskini yüzde 47 oranında artırdığını tespit etti. Üstelik bu risk farkı, sigara içip içmeme durumundan bağımsız olarak devam ediyordu:
Hiç sigara içmemiş kadınlarda KOAH riski erkeklere göre yüzde 62 daha fazlaydı.
Sigara içmiş kadınlarda ise bu oran yüzde 43 olarak hesaplandı.
Uzmanlar ne diyor?
Araştırmacılar, sigara dumanına duyarlılığın bu cinsiyet farkını tek başına açıklamakta yetersiz olduğunu vurguluyor. Ayrıca hormonal faktörler, genetik yatkınlık, çevresel ve enfeksiyöz etkenler gibi verilerin eksikliğine rağmen, bulgular kadınlarda KOAH yükünün yüksekliğini gözler önüne seriyor.
Araştırmanın sonuç kısmında ise şunlara yer verildi:
“Bu bulgular, sigara öyküsü olmayan bireylerde KOAH oranlarını yeniden tanımlamakta ve kadınlarda hastalığın önlenmesi, tanısı ve tedavisine yönelik özel çabaların gerekliliğini yeniden gündeme getirmektedir.”
