ABD'de yaşayan ünlü kalp cerrahı Mehmet Öz'ün, 'kalbinizi korumak için günde bir avuç fındık yiyin sözleri, fiyatların yükselmesinden dolayı sıkıntı yaşanan fındık piyasasında doping etkisi yarattı. Fiskobirlik depolarındaki fındık erirken, 45 bin tonluk tüketim artışı gerçekleşti. İstanbul'da taze meyvenin yoğun olarak tüketildiği yaz döneminde bile fındık satışları yükseldi. Öz'ün sözleri fındık satışını artırmak için bir dönem gerçekleşen 'aganigi' sloganlı kampanyadan daha büyük etki yarattı.
Rami Toptancılar Çarşısı'ndan İstanbul'a dağılan fındık özellikle lüks semtlerde avuç avuç tüketilmeye başlandı. İstanbul Ticaret Odası (İTO)'nun rakamlarına göre 2004 Haziran'ında 16 YTL olan fındığın satış fiyatı bu yıl yüzde 60'lık artışla 25 YTL'ye yükseldi. Ancak buna rağmen vatandaşlar Prof. Öz'ün tavsiyesine uyarak fındığa hücum etti. İstanbul Gıda Toptancıları Derneği Başkanı Günay Kotil, Prof. Dr. Mehmet Öz'ün açıklamalarınının fındık satışlarını artırdığını belirterek 'Satışlarımızda yüzde 30'luk artış oldu. Bizim için kısır geçen yaz ayları açıklamalardan sonra hareketlendi. İlk defa yaz aylarında satış yapabiliyoruz. Sosyetinin yoğun olarak yaşadığı Etiler, Beşiktaş ve Ulus gibi bölgelerdeki kuruyemişcilerinden çok talep alıyoruz. Esnafın yüzü güldü' diye konuştu.
Kalp ilacı gibi
Mehmet Öz'ün açıklamalarından sonra fındığın kalp ilacı gibi algılandığını ve insanların bu en önemli organlarını korumak için ürünün tüketimini artırdıklarını ifade eden Trabzon Ticaret Borsası Başkanı Mehmet Cirav ise konuyla ilgili şunları söyledi: 'Her bir Türk, ayda 400 gram fındık tüketiyor. Almanya'da kişi başına tüketim 1 kilo 200 gram, İsviçre'de 1 kilo 700 gram. Bu ülkelerin refah düzeyiyle kıyasladığımızda, bizde kişi başına tüketim hiç de azımsanmayacak kadar önemli. Bu rakamın, önümüzdeki kısa bir süre içinde, 500 grama çıkacağını düşünüyoruz.'
İstanbul Fındık İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ahmet Çakmak, 2003 yılında 50 bin ton olan iç piyasa satışlarının, 2004-2005 sezonunda 70 bin tona yükseldiğini söyledi. Ordu Yağ Sanayii AŞ Genel Müdürü Yaşar Pamuk da son iki yılda sadece fındık değil, fındık yağının da büyük rağbet gördüğünü ve satışlarının arttığını söyledi.
Satıcının yüzü güldü
Meraklılar Gıda'nın sahibi Mustafa Balcı ise yaz aylarında daha çok yaş meyvenin tüketildiğini ancak ilk kez bu sezonda fındık satışlarının arttığını dile getirdi. Balcı 'Prof. Öz'ün açıklamaları bir anda ceviz satışlarımızı artırdı. Normalde fındık bu aylarda hiç satılmazdı. Öz'ün sözleri üzerine ağzıma 2-3 tane fındık atayım, diyen insanların sayısında her geçen gün büyük bir artış var' dedi. Mısır Çarşısı'nda bulunan Malatya Pazarı'nın satış müdürü Necati Osanmaz da fındık satışlarındaki artışın hissedildiğini söyledi. Osanmaz 'Ancak satışlardaki artış fındığın fiyatının pahalılığından dolayı daha çok lüks semtlerde yaşanıyor. Ancak ortadireğin alışveriş yeri olan bizde de yüzde 10 dolaylarında artış yaşandı. Bu da iyi bir rakam. Çünkü bu aylarda fındık satışında artışı bırakın, düşüş olurdu' diye konuştu.
Ordululardan Öz'e davet
Fındık piyasasına damgasına ünlü kalp cerrahı Mehmet Öz'ün belirlediğini anlatan Fiskobirlik Genel Müdür Vekili Nihat Yılmaz, 'Eğer bizi kırmazsa, fındığımıza katkıları nedeniyle, Mehmet Öz'ü Ordu'ya davet edip ağırlayacağız' dedi. Mehmet Öz'ün açıklamaları ve diğer kampanyalar sayesinde toplumda fındık tüketimi bilincinin arttığını belirten Nihat Yılmaz, 'Depolarımızda iki yıl önce 300 bin ton kabuklu fındık stoğu bulunuyordu. Mehmet Öz'ün, açıklamaları slogana dönüştü, stoklarımız eridi. Şu anda depolarımızda hiç fındık kalmadı. Son iki yılda, iç piyasada fazladan 45 bin ton fındık sattık' dedi.
Kilosu yirmi dolara kadar çıktı
Türkiye'de fındık, Giresun ve Ordu illeri başta olmak üzere, Trabzon, Samsun, Sinop, Bolu, Düzce ve Zonguldak illerinde üretiliyor. Türkiye'nin fındık rekoltesi, yıllık 700 bin ton. 1992'de 580 bin ton üretim, 94'te 610 bin ton, 98'de 650 bin ton, 2001'de 705 bin ton olarak gerçekleşti. Bu rakam, don nedeniyle 2003 yılında 450 bin ton, 2004 yılında da 350 bin ton civarında gerçekleşti. Rekoltenin düşük olması, üreticinin başka ürünlere yönelmesi ve üretim alanlarında kısıtlamaya gidilmesi, fiyatların artmasına neden oldu. Rekoltenin normal olduğu dönemde kilosu 2 dolar olan fındık, düşük olduğu 2004 yılında 20 dolara kadar yükseldi. Avrupa, tükettiği fındığın yüzde 70'ini Türkiye'den ithal ediyor.
Kuruyemişçilerin yüzü güldü
Bağdat Caddesi'ndeki Kafkas kuruyemişçisi Yaşar Çakır, fındığın kalbe yararlı olduğunun haberlere yansımasından sonra satışlarda artış yaşandığını söyledi. Çakır 'Fındığın fiyatı artmasına rağmen satışlarda azalma olmadı. Özellikle son üç dört aydır yaşlılar ve bayanlar kilo kilo fındık aldı. Buralarda sağlıkla ilgili haberleri önemseniyor. 'Mehmet Öz kalbe faydalı dedi' diyen onlarca müşterim oldu. Bu açıklamaları ben de önemsiyorum. Eskiden yemezdim ama şimdi fındık yiyorum' diye konuştu. Kadıköy Söğütlüçeşme'deki İkram kuruyemişçisi Nuri Dikdoğmuş da özellikle ev kadınlarının fındık aldıklarını söyledi. Dikdoğmuş şu bilgileri verdi: 'Her kesimden müşterimiz var. Ancak fındık alıcısı daha çok ev kadınları. Kimi kiloyla kimi de gramla alıyor. Kimi zaman hastalar için aldıklarını söylüyorlar. Medyada fındık ile ilgili haber çıktığı zaman satışlarda gözle görülür artış oluyor. Kalbe iyi geldiği konusunda yapılan açıklamalar etkili oluyor. Fiyatı yüksek olmasına rağmen insanlar sağlığını düşünüp alıyor.'
Akşam