MEDİMAGAZİN - Dünya İnme Örgütü-Lancet Nöroloji Komisyonu, "İnmenin Küresel Yükünü Azaltmak için Pragmatik Çözümler" başlıklı raporunda, inmeye bağlı ölümlerin ve ekonomik yüklerin geleceğine ilişkin endişe verici tahminleri ortaya koydu.
Rapora göre, acil ve etkili önlemler alınmadığı takdirde, dünya genelinde inmeye bağlı ölümlerin sayısının 2050 yılına kadar yılda 9,7 milyona fırlaması bekleniyor. Bu da 2020 yılında kaydedilen 6,6 milyon ölümden %50'lik şaşırtıcı bir artış anlamına geliyor. Ekonomik sonuçlar da aynı derecede vahim; buna göre maliyetler potansiyel olarak yıllık 2,3 trilyon dolara ulaşabilir.
Yüzde 91'e yükselecek
Raporun en endişe verici bulgularından biri, yüksek gelirli ülkeler (HICs) ve LMICs arasındaki inmeye bağlı ölümlerdeki önemli eşitsizlik. 2020 yılında, küresel inme ölümlerinin %86'sı LMIC'lerde meydana geldi. Bu sayının 2050 yılına kadar şaşırtıcı bir şekilde %91'e yükselmesi bekleniyor. Özellikle Asya, 2020 yılında küresel inme ölümlerinin %61'ini oluşturarak en ağır yükü çekiyor. 2050 yılına kadar bu oranın %69'a çıkması bekleniyor ve bu da bölgede hedefe yönelik müdahalelere duyulan acil ihtiyacı vurguluyor.
İnmelerin ekonomik etkisi de Ekonomik tahminler, doğrudan maliyetler ve gelir kayıplarını kapsayan inmelerin birleşik maliyetinde 2017'de 891 milyar dolardan 2050'de potansiyel olarak astronomik 2,31 trilyon dolara önemli bir artış olduğunu gösterdi. Asya ve Afrika'nın bu ekonomik yükün büyük kısmını üstlenmesi bekleniyor.
Krizle mücadelede önlemler sıralandı
Rapor, yaklaşmakta olan bu krizle mücadele etmek için bir dizi kanıta dayalı öneride bulunuyor. Bunlar arasında doğru epidemiyolojik inme verileri sağlamak için düşük maliyetli sürveyans sistemlerinin kurulması, dijital teknolojiler aracılığıyla kamu bilincinin artırılması, akut inme bakım hizmetlerinin etkili bir şekilde planlanması ve tüm paydaşları içeren yerel, ulusal ve bölgesel ekosistemlerin oluşturulması yer alıyor. Temel önerilerden biri, önleme programları ve hizmetlerine fon sağlamak için gelir yaratacak yasal düzenlemeleri ve sağlıksız ürünlerin vergilendirilmesi olarak dikkat çekiyor.
Acil eylem çağrısı
Raporun eş başkanları Profesör Valery L. Feigin ve Profesör Mayowa O. Owolabi, küresel bir müdahaleye duyulan acil ihtiyacı vurguladı.
Kanıta dayalı önlemlere yatırım yapmanın çok yönlü faydalarının altını çizen Profesör Owolabi, bu müdahalelerin sadece sağlık sonuçlarını iyileştirmekle kalmayıp aynı zamanda yoksulluğu ve eşitsizliği azalttığını ve yerel ekonomileri canlandırdığını belirtti.
Dünya İnme Örgütü Başkanı Profesör Sheila Martins ise dünya çapında inme hizmetlerindeki yıkıcı boşlukları ve raporun tavsiyelerinin hızla uygulanması ihtiyacını vurgulayarak acil eylem çağrısında bulundu.
