Sigara ve tütün ürünleri kullanımı tüm sistem kanserleri, kalp ve damar hastalıkları, amfizem, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) gibi önemli sağlık sorunlarının önlenebilir nedenleri arasında yer alıyor. Bütün bu tehlikelerine karşın, yıllar içinde nispeten azalma gösterse de tütün ürünleri kullanımı dünya çapında bir sağlık tehdidi olmayı sürdürüyor.
Tütün kullanımı ve zararlarını hatırlatmak ve kullanıcıları bırakmaya teşvik etmek için hayata geçirilen “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” çerçevesinde bir açıklama yapan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD), sigara ve tütün ürünlerinin erken hastalık ve ölümlerdeki etkisine dikkat çekerek, tek bir sigaranın dahi yaşam süresinden 20 dakika çaldığını hatırlattı.
Sigara COVID-19’dan daha fazla öldürüyor
TÜSAD Tütün Kontrolü Çalışma Grubu adına Doç. Dr. H. Volkan Kara tarafından yapılan açıklamada şu bilgilere yer verildi:
“Her yıl Türkiye’de 100 bin kişi sigara ilişkili hastalıklardan kaybediyor. Dünya genelinde ise bu rakam 8 milyon kişiye çıkıyor. Sigara nedeniyle hayatını kaybeden 8 milyon kişinin yaklaşık yüzde 15’i, yani 1,2 milyonu kendisi bizzat sigara kullanmasa da dumanına pasif olarak maruz kalan bireylerden oluşuyor. Hatırlarsanız, üç yıl süren COVID-19 pandemisi nedeniyle dünyada 7 milyon kişi hayatını kaybetmişti. Sigara ve tütün ürünleri nedeniyle hayatı kaybedenlerin sayısı ise bunun üç katından fazla. Sigara adeta bir salgın gibi hayatlarımızı tüketiyor. Ancak sigara ve tütün ürünlerinin yol açtığı hastalık ve ölümleri engellemek mümkün.”
Tek bir sigara ömrümüzden 20 dakika çalıyor
Sigara içenlerin bir kısmının sigaraya bağlı hastalıklara 40'lı yaşlarında yakalanarak erkenden yaşamlarını yitirebildiğini aktaran Kara, şu uyarıları yaptı:
“Kullanılan sigaranın türü, alınan nefes sayısı ve ne kadar derin nefes alındığı gibi sigara içme alışkanlıklarına göre erken yaşta yakalanılan hastalıklar ve ölüm riski değişiyor. Kişinin yapısal farklılıkları, hastalıklara olan genetik yatkınları, ailede hastalık öyküsü olması ve sigara dumanındaki toksik maddelere duyarlılıkları da hastalıkların ortaya çıkmasındaki zamanlamayı ve şiddetini belirliyor. Tütün kullanımının oluşturduğu tehlikeyi istatistiki olarak özetlemek gerekirse, güncel risk ve hesaplamalar tek bir sigaranın yaşam beklentisini erkekler için 17 dakika ve kadınlar için 22 dakika olmak üzere ortalama 20 dakika kadar kısalttığını ortaya koydu. 2000’li yıllarda ise bu rakam 11 dakika olarak hesaplanmıştı.”
Yaş aldıkça olumsuz etkiliyor
Sağlıklı yaş almak açısından sigara kullanımının önemli bir faktör olduğunu vurgulayan Dr. Kara, bu konuda şunları söyledi:
“Sigara kullanımın yaşlılık dönemindeki kronik sorunlardan kaynaklı sağlıksız döneme neden oluşu yanında, asıl olarak orta yaştaki nispeten sağlıklı yılları kısaltıyor. Zaten açıkçası da insana verdiği en büyük zarar da bu. Hastalığın başlangıç dönemini erkene çekiyor, ciddiyet ve şiddetini de artırıyor. 60 yaşında bir sigara içen kişinin sağlık durumuyla 70 yaşında sigara içmeyen bir kişininki kıyaslanamaz bile.”
Elektronik sigara asla çözüm değil
“Sigara içenlere önerimiz, sevdikleriyle geçirecekleri daha uzun ve sağlıklı bir yaşam için bu alışkanlıklarını tamamen bırakmaları” diyen Dr. Kara, alternatif gibi görülen ürünlerle ilgili olarak şu uyarıyı da yaptı: “Elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri gibi sigara sektörünün zararı azaltılmış diye nitelendirdiği ürünler zararsız değildir aksine akciğer ve solunum sistemi için başta nikotin olmak üzere birçok zararlı madde içerir ve sigara bırakma tedavisinde kullanılamaz.”
TÜSAD sigarasız toplum için sahada
Doç. Dr. Volkan Kara, açıklamasını şöyle tamamladı:
“TÜSAD sigarasız sağlıklı toplum için yoğun çaba gösteriyor. Toplantılar, webinar ve kongre oturumları planlıyor, yurtiçi ve yurtdışı paydaşlar ile iş birliği yapıyor, kongrelerimizde ve farklı şehirlerde Sağlık Bakanlığı onaylı ‘Tütün Kontrolü ve Sigara Bırakma Kursu’ düzeliyoruz. Bu kursları başarıyla tamamlayan hekimler yurdun dört bir tarafında farklı kurumlarda vatandaşların ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı üzerinden randevu alabildikleri ücretsiz teşhis ve tedavi hizmetini sunuyor.”
