<b>İlaç raporları hastalığı iyileştiriyor mu?</b>

MEDİMAGAZİN OKUYUCU KÖŞESİ:
okuyucu@medimagazin.com.tr

Bazı hastalıklar için verilen ilaç raporları gerçekten faydalı mı? Hastaların benim raporum var demesi veya rapor verme yetkisini üstünlük gibi görmesi asıl üzerinde durulması gerekenin raporun hastalıkların seyrine ne gibi etkileri olduğunu gölgelemektedir.

Elbette genelleme yapılamaz ama pek çok şeker tansiyon akciğer hastasının ilaçlarını üç aylık bol bol yazdırdıktan sonra kontrollerinde daha da kötü olduğunun çok örneklerini gördüm. Yolculuk sırasında veya başka bir nedenle ilaçlarının hepsini kaybetmeleri ellerinde başkalarının karneleriyle pahalı ilaçları temin yoluna gitmeleri en çok da doktorları sıkıntıya sokmaktadır. Coumadin alıp hiçbir takibi olmadan kanama nedeni ile yaşamını yitiren veya hastanede yatmak zorunda olan kaç kişi vardır?

Yine rapor bitimleri; hastaların gelmeden tekrar rapor çıkarılabileceği algısına, ve ilginç olaylara neden olmaktadır.

Hasta yakını, ‘hocam bu karne benim yaşlı teyzemin şimdi evde çok hasta. İlaçları da bitti hemen bir rapor çıkartsan da alsak zavallı teyzemin ilaçlarını. Şimdi buralara kadar yormayalım zaten eski raporu da var işte bak! n’ olur hocam bir iyilik yap ben şuranın ilçe başkanı / muhtarı / filancanın yakınıyım / şuradaki benzin istasyonu da bizim hocam bir yardımcı oluversen’ dediğinde istediği yapılmazsa o ilçenin en kötü ve en merhametsiz adamı birdenbire doktor oluverir. Oysa hasta kimdir? Kaç yaşındadır? Başka hastalığı var mıdır? İlaçlarından memnun mudur? Morali nasıldır, gibi sorular hasta yakınının umurunda değildir. Onun için elindeki poşete altı kutu ilacı koymak yakınına iyilik yapmaktır.

Nitekim yaşlı teyze hastaneye getirildiğinde ayrıca şekerinin de çok yüksek olduğu ilk defa öğrenildi. İlaçları tekrar düzenlendi. Hasta yakını mahcup bir şekilde ayrıldı.

‘Hastalık yoktur hasta vardır’ ilkesi ne kadar da önemliymiş daha iyi anlıyorum. Oysa raporlarla hastalığı resmi kayıt altına alının kişi rapor vardır hasta (yoktur) olmasa da ilaçlar yazdırılabilir mantığıyla hareket etmektedirler. Hangi ilacın yazılması veya değiştirilmesi gerektiği, diğer ilaçlarla etkileşip etkileşmediği, yan etkilerinin takibi ve belki de en önemlisi mutlaka kullanması gereken bir ilacı herhangi bir nedenle bu ilaç bana yaramıyor gibi bir ön yargıyla bırakan kişiyi ancak hastanın yanı başındaki onun her türlü sağlık sorununu bilen aile hekimi daha iyi takip etmez mi?

İlaç raporlarının çoğu yaşlı, yatağa bağımlı, maddi durumu iyi olmayan bireyler için kolaylık olduğu bu yazının kapsamı dışındadır. İlaç raporlarının hastalığın klinik seyrine etkilerine dikkat çekmek ve karşılaşılan sorunların çözümüne katkı amaçlanmıştır.

Yrd. Doç. Dr. Muharrem AK
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi
Aile Hekimliği AD