MEDİMAGAZİN - Michigan Üniversitesi'nden bilim insanları tarafından yürütülen çığır açıcı bir çalışmada, sadece aç hissetmenin, gerçek kalori kısıtlaması olmadan bile potansiyel olarak yaşlanmayı geciktirici etkileri olabileceği keşfedildi. Meyve sinekleriyle yapılan deneylere dayanan bulgular, tek başına doyumsuz açlık algısının aralıklı oruçta görülenlere benzer faydaları tetiklediğini gösteriyor.
Çalışmada yer alan fizyolog Scott Pletcher şunları söyledi:
"Diyet kısıtlamasının yaşamı uzatan etkilerini, araştırmacıların uzun yıllar boyunca üzerinde çalıştıkları diyetin tüm beslenme manipülasyonlarından ayırdık ve bunların gerekli olmadığını söyledik. Yeterli gıda olmadığı algısı yeterlidir."
Aralıklı oruç son yıllarda bir diyet modası olarak popülerlik kazanmış olsa da, faydalarını destekleyen bilimsel kanıtlar hala sınırlıdır ve çoğunlukla hayvan çalışmalarına dayanmaktadır. Meyve sinekleri ve kemirgenler üzerinde yapılan araştırmalar, kalori kısıtlamasının yaşam süresini uzatabileceğini ve sağlığı geliştirebileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, bazı çalışmalar çelişkili bulgular veya potansiyel riskler sunduğundan, bu sonuçların insanlara uygulanabilmesi için daha fazla araştırmanın gerekli olduğunu belirtmek önemlidir.
Aç hisseden sinekler daha uzun yaşadı
Araştırmacılar, oruç tutmanın moleküler mekanizmalarını daha derinlemesine incelemek için, daha önce bilim insanlarına beyindeki açlık ve toklukla ilgili sinirsel sinyalleri tanımlamada yardımcı olan meyve sineklerini incelemeyi seçti. Meyve sinekleri hastalıklarla ilgili genlerin önemli bir kısmını insanlarla paylaşır ve memelilerinkine benzer metabolizmalara ve beyinlere sahiptir.
Çalışma, tüketildiğinde tokluk hissi uyandırdığı bilinen temel besin maddeleri olan dallı zincirli amino asitlere (BCAA) odaklandı. Araştırmacılar meyve sineklerine düşük BCAA'lı atıştırmalıklar vererek böcekleri aç tutmayı başardılar. Açlık seviyesi, sineklerin atıştırmalıkları tükettikten birkaç saat sonra bir büfeden ne kadar yiyecek tükettikleri gözlemlenerek ölçüldü.
Sonuçlar, düşük BCAA'lı atıştırmalıkla beslenen sineklerin daha sonraki büfede daha fazla yemek yediğini ve protein ağırlıklı yiyecekleri karbonhidrat ağırlıklı yiyeceklere tercih ettiğini ortaya koydu. Bu da sineklerin açlığının arzudan ziyade zorunluluktan kaynaklandığını gösterdi.
Daha fazla araştırma yapmak için araştırmacılar, meyve sineklerinde açlık tepkilerini tetiklemekten sorumlu nöronları doğrudan aktive etti. Şaşırtıcı bir şekilde, aç hissetmeleri için uyarılan sineklerin ömürleri de daha uzun oldu.
Çalışmanın yazarlarına göre, "Diyetin mevcudiyeti veya enerjik özelliklerinden ziyade, açlığın motivasyonel durumu yaşlanmayı yavaşlatabilir."
Uzun yaşam için yeni yollar açabilir
Ek deneyler, sineklerin diyetlerinde BCAA'nın azaltılmasının, DNA'ya bağlanan ve gen aktivitesini düzenlemeye yardımcı olan histon adı verilen destek proteinlerinde değişikliklere yol açtığını göstermiştir. Araştırmacılar, bu modifiye histonların diyet, açlık tepkileri ve yaşlanma arasında bağlantı görevi görebileceğine inanıyor. İlginç bir şekilde, önceki çalışmalar artan histon arzını daha uzun yaşam sürelerine bağlamıştır.
Bulgular, kronik açlığın, belirli sinir devrelerindeki histon proteinlerinde yapılan değişiklikler yoluyla yaşlanmayı yavaşlatan uyarlanabilir bir yanıt olabileceğini düşündürmektedir.
Çalışma ilgi çekici bilgiler sunsa da, bu bulguları doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Araştırmacılar özellikle meyve sineklerinin sağlığı ile hem zevkli hem de gerekli yeme dahil olmak üzere yeme alışkanlıkları arasındaki ilişkiyi keşfetmekle ilgileniyor.
Science dergisinde yayınlanan çalışma, açlığın yaşlanma ve uzun ömür üzerindeki etkisini araştırmak için yeni yollar açıyor.
