Günümüzde ameliyatların büyük bir bölümü kapalı laparoskopik yöntemle yapılmaktadır. Bu yöntemin tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en çok tercih edilmesinin nedeni; ameliyat sonrası dönemin rahat geçmesi ve hastanın normal hayatına en kısa sürede dönebilmesidir.
Safra kesesinde görülen hastalıklar nelerdir?
Safra kesesinde çeşitli hastalıklar görülebilir. Safra taşları dışında diğer hastalıklar arasında safra kesesi fonksiyon bozuklukları, safra kesesi polipleri ve safra kesesi kanserleri sayılabilir.
Safra kesesi taşının belirtileri nelerdir?
Hastalarda ayni mide hastalıklarında olduğu gibi şikayetler görülür. Taşların en büyük belirtileri;
-Hazımsızlık,
-Şişkinlik,
-Gaz,
-Bazı yiyeceklerin (kızartmalar, yağlı yiyecekler, kuruyemiş, baklagiller, çiğ sebze meyveler gibi) dokunması
-Karnın sağ üst tarafında yemeklerden 2-3 saat sonra ortaya çıkan ve sırta vuran şiddetli ağrılardır.
Taşın vücuda zararı nedir? Nelere yol açabilir?
Hayati tehdit terimini özellikle kullanmaktayız. Çünkü çalışmalar göstermektedir ki; tas hastalığı olan hastaların %85 inde komplikasyon dediğimiz ve sonuçları gerçekten üzücü olan yan etkiler görülür.
Taşlı safra kesesinin iltihabi sonucu kesenin delinmesi ile safra ve cerahatin karin boşluğuna dökülmesi ameliyat edilmediği takdirde ölümle sonuçlanan bir durumdur. Yine küçük taşların ana safra kanalına kaçmaları ve bu kanalın kalem ucu kadar olan alt ucunu tıkamaları sonucu oluşan tıkanma sarılığı veya cerrahi sarılık acil tedavi edilmediği takdirde karaciğer yetmezliği ile sonuçlanan bir diğer durumdur.
Yine safra kesesindeki küçük taşların ana safra kanalının alt ucunda pankreas bezine ait kanalı tıkamaları sonucu oluşan pankreatit de tedavi edilmediğinde %50 ölümle sonuçlanır.
Bir başka önemli yan etkide safra kesesi kanserleridir. Bu kanserlerde %95 oranında kesede tas mevcuttur. Buda safra kesesi kanserleri ile safra kesesi taşları arasında çok sıkı bir ilişkinin var olduğunu göstermektedir.
Safra kesesi taşı nasıl teşhis edilir?
Safra kesesi taşı şüphelenilen bir hastada, aç karnına yaptırılacak üst karın ultrasonografisi ile taş çok kolayca tespit edilir.
İlaçla tedavisi mümkün mü?
Hayır, safra kesesi taşlarının ilaç tedavisi yok. Tek tedavi ameliyattır.
Safra kesesi taşının tedavisi nasıldır?
Tedavisi açık ya da kapalı (laparoskopik) ameliyatla kesenin alınmasıdır.
Her safra kesesi taşı ameliyat gerektirir mi?
Safra kesesi içinde tas varsa bunun kesin tedavisi ameliyattır. Eğer taslar ana safra yoluna düşerse safranın barsağa akması engellenerek sarılığa sebep olabilir. O zaman 1 günde tedavisi yapılacak basit bir ameliyatın sekli değişecek, ameliyatta safra yollarına da müdahale etmek gerekebilecektir. Ya da ameliyat öncesi endoskopik olarak (ağızdan hortumla girilip) ana safra yolunu tıkayan tas çıkartılacak daha sonra laparoskopik ameliyatla kese alınacaktır. Yani böylece işlem uzayacaktır. Taşın keseyi iltihaplandırarak üşüme, titreme, yüksek ateş, ağrı, bulantı, kusma yapması ya da uzun süreli tahriş nedeniyle kese içinde kanser gelişimine zemin hazırlaması mümkündür. Bu nedenle ne olursa olsun kese içinde tas tespit edildiğinde laparoskopik ameliyatla kese alınmalıdır. Kesenin alınması hastada bir eksiklik oluşturmaz. Karaciğerin yaptığı safra, kese alındıktan sonra direkt olarak barsağa akar.
Safra kesesi ameliyatlarında altın standart: LAPAROSKOPI Günümüzde safra kesesi ameliyatlarının büyük bir bölümü (yüzde 90) laparoskopik yöntemle yapılmaktadır.
Laparoskopi nedir?
Kansız veya kapalı ameliyat olarak bilinen laparoskopi, karin boşluğuna göbeğin hemen altından 5 mm'lik bir teleskopun sokulması ve karin içinin görünür hale getirilmesidir. Teşhis amacı ile de kullanılan bu yöntemle karin içi organları bir monitör aracılığı ile görüntülenir.
Laparoskopinin üstünlükleri nelerdir?
Her yara hasta için bir travmadır. Bu yöntem ile hastaya verilen travma minimuma indirilmektedir.
Yapılan ameliyat ayni olmakla birlikte hastanın nekahet dönemi kısalmaktadır.
Karin açılmadığı için ameliyat sonrası ağrı ve günlük aktiviteyi yeniden kazanma süresi kısalmaktadır.
Hasta, safra kesesi ameliyatından 5-6 saat sonra yemek yemekte ve ertesi gün rahat rahat dolaşmaya başlamaktadır.
Ameliyat edilmediği takdirde sonuçları nelerdir? Ölüm nedeni olur mu?
Taşlı safra keseleri ameliyat edilmediği takdirde tıkanıp, şişip ve delinebilir. Tıkanma sarılığı ve buna bağlı karaciğerin bozulmasına neden olabilir. Uzun süre safra kesesinde tas olan hastalarda safra kesesinde kanser gelişme riski vardır, bu saydığımız komplikasyonların hepsi ölüm nedeni olabilir.
En çok korkulan komplikasyon, taşın safra kesesinden safra yoluna düşüp ve pankreasın ağzını tıkayıp ve pankreatite neden olmasıdır ki en çok korkulan komplikasyondur ve ölüm riski çok fazladır.
