Medipol Mega Üniversite Hastanesi Gastroenteroloji Bölümünden Prof. Dr. Vedat Göral, koronavirüs geçiren hastalarda aspirin kullanımına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Göral, “Koronavirüs komplikasyonları, bazı vakalarda, sitokin fırtınalarının eşlik ettiği bir bağışıklık düzensizliği sendromuyla karşımıza çıktı. Bu hastalardaki şiddetli iltihabın, pıhtılaşma mekanizmasını tetiklediği ve kan pıhtılaşmasına neden olduğu bilinir.
Öte yandan koronavirüsün damar endotel hücrelerinde iltihaba neden olarak, endotelde hasara yol açtığı bulundu. Damarın endoletinde hasar, iltihap ve sonuçta küçük trombozlar, yani pıhtıya neden olabilir. Ölümlerin bir kısmının, bu pıhtılaşma sonrası olduğu bilinir.
Aspirin, anti-inflamatuar ve pıhtı oluşumunu önleyici özellikleriyle, ciddi koronavirüs enfeksiyonuna karşı koruma sağlayabilir. Aspirin ayrıca ateroskleroz yani damar sertliği vakalarında da yaygın olarak günümüzde kullanılır. Aspirin fibrinolizi uyarır ve trombüs yapısını değiştirir. Bu nedenle aspirinin, pıhtılaşmaya engel olucu ve pıhtı oluşumunu değiştirici etkisi nedeni ile koronavirüs hastalarında ve koronavirüs geçirdikten sonra da önerilir” diye konuştu.
Gastrit, ülser ve mide kanaması riski
Aspirinin güvenli, ucuz, her yerde bulunabilen ve iyi tolere edilen bir ilaç olduğunu belirten Prof. Dr. Göral, şöyle devam etti:
“Aspirin kullanımı, COVID-19'lu hastalarda ölüm riskinin azalmasıyla önemli ölçüde ilişkilidir. COVID-19’lu hastalarda, aspirin kullanımının bazı hastalarda ölümü azalttığı bildirilmektedir. Ancak sınırlı çalışmalar nedeniyle aspirinin koronavirüs hastalarında tromboz ve kanama insidansına etkisi kesin olarak açıklanamamıştır.
Koronavirüs sonrası hasta iyileşse bile günümüzde, bazı kişilerde aspirin kullanılması önerilmektedir. Özellikle bacaklarda varisi olan, sigara içen, şişman kişilerde, hareketsiz olan, ailesinde pıhtı öyküsü olan kişilerde, pıhtılaşma bozukluğu olan kişilerde, COVID-19 ve sonrasında aspirin kullanılmalıdır. Ancak en fazla 3-6 ay sonra kesilmelidir. Aspirin uzun süreli kullanılırsa, midede gastrit, ülser ve mide kanamasına neden olabilir. Bu nedenle, aspirin mutlaka tok karnına alınmalı ve mide şikayeti varsa, mide koruyucu da beraberinde kullanılmalıdır.
Bazı kişilerde, koronavirüs sonrası, aspirin kullanımına bağlı olarak, midede ülser, gastrit ve kanama oluşabilmektedir. Bu nedenle mutlaka, doktorunuzla görüşünüz ve nasıl bir yol izleneceğini doktorunuzla beraber planlama yapmak gerekir.”