Zaman zaman kontrol altına alınsa da corona virüsü salgını yeni varyantlarıyla hâlâ devam ediyor. Bilim insanları da iki yıldır tüm dünyayı etkisi altına alan, yüz binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olan hastalığın nedenlerini, etkilerini araştırmaya devam ediyor.
Yeni bir araştırma da hangi hastalıkların COVID için daha riskli olduğunu mercek altına aldı.
Kronik akciğer rahatsızlıkları, kanser ve kalp rahatsızlıkları gibi hastalıkların, organ bozukluğuna neden olup bağışıklık sistemini zayıflattığı ve hastayı enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale getirip COVID nedeniyle ölüm riskini artırdığı uzun zamandır biliniyordu.
Ancak yeni araştırmayla beraber COVID nedeniyle ölüm riskini artıran hastalıklara nörolojik rahatsızlıklar da eklendi.
300 bin hasta incelendi
Amerika Birleşik Devletleri Gazi İşleri Bakanlığı’ndan corona virüsü olan 300 bin hastayı izleyen araştırma; bunama ve Alzheimer gibi dejeneratif nörolojik hastalıkları olan hastaların COVID’den ölme olasılığının, diğer hastalıklardan muzdarip kişilere göre daha yüksek olduğunu ileri sürdü.
Araştırma; Alzheimer hastalığı olanların COVID nedeniyle ölüm riskinin 5,2 kat, belirtilmemiş demansı olanların corona virüsü enfeksiyonlarından ölme olasılığının 5,1 kat ve hipertansiyonu olan hastaların ölme olasılığının ise 4,83 kat fazla olduğunu söylüyor.
Hafife alınmış olabilir ama…
Araştırmacılar, doktorların nörolojik hastalıkları, ciddi corona virüsü enfeksiyonlarına karşı daha savunmasız bırakabilecek solunum sorunu ve zayıf bağışıklık sistemleri ile ilişkilendirmediğinden, hafife alabileceğine dikkat çekiyor.
Daha önceki araştırmalarda bilim insanları, önceden var olan koşulları geniş kategoriler altında gruplandırarak bir hastanın corona virüsünden ölüm riskini değerlendirmeye odaklanıyorlardı. Hatta bu çalışmalarda zaman zaman nörolojik hastalıklar da dahil olmak üzere bazı rahatsızlıklar hariç tutuluyordu.
Yeni çalışmada ise daha önceden var olan her durumun riski hesaplanarak corona virüsü nedeniyle ölüm oranı tahmin edilmeye çalışıldı. Araştırmacılar, bu yeni modelin ölümü tahmin etmede önceki birkaç yaklaşımdan daha iyi olduğunu buldu.
Birbirini tetikliyor
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri’ne göre, nörolojik koşullar da insanları ciddi corona virüsü enfeksiyonları için yüksek risk altına sokabilir. Bunun nedeni kısmen, rahatsızlık nedeniyle hafıza sorunu yaşayan hastaların maske takmak ve el yıkamak gibi önlemleri atlaması ve demansın neden olduğu hasarlı kan damarlarının bakteri ve virüslerin kişinin vücudundan daha kolay geçmesine izin vermesi olabilir.
Alzheimer ve demansın COVID nedeniyle ölüm riskini artırmasıyla beraber, COVID’in de bu hastalıkları tetikleyebileceği üzerinde duruluyor. Araştırmalar, COVID’inyaşlı insanları Alzheimer’a karşı daha savunmasız bırakabileceğini öne sürüyor. 65 yaş ve üstü altı milyondan fazla insan üzerinde yakın zamanda yapılan bir araştırma, COVID’e yakalananların, potansiyel olarak corona virüsü beyinde devam eden değişiklikleri kötüleştirebilecek iltihaplanmaya neden olması nedeniyle, bir yıl içinde Alzheimer teşhisi konma riskinin daha yüksek olduğunu buldu.