MEDİMAGAZİN - Dünya COVID-19 salgınının sonuçlarıyla boğuşmaya devam ederken, Chicago Illinois Üniversitesi'ndeki araştırmacılar COVID sonrası bilişsel bozuklukları anlama ve tedavi etme konusunda önemli adımlar attı.
Anatomi ve hücre biyolojisi yardımcı doçenti olan Sarah Lutz tarafından yürütülen bir çalışma, SARS-CoV-2 ile enfekte farelerde gözlenen nörolojik sorunların altında yatan mekanizmalara ışık tuttu.
Virüsün bulaştığı farelerde kan-beyin bariyeri damarları hasar gördü
Brain dergisinde yayınlanan araştırma, kan-beyin bariyerinin, beyni kan dolaşımında dolaşan zararlı unsurlardan korumadaki rolünü vurguladı. Virüsle enfekte olan farelerde, kan-beyin bariyeri damarlarında bozulma görüldü ve bu durum, hastaların yaşadığı 'beyin sisine' benzer şekilde hafıza kaybına ve öğrenme güçlüklerine yol açtı.
Daha derine inen araştırmacılar, kan-beyin bariyeri sağlığını korumak ve beyin hasarına karşı korunmak için çok önemli bir mekanizma olan Wnt/beta-katenin sinyal yolunda bir azalma tespit etti. Bu keşiften yararlanan ekip, enfekte farelerde Wnt/beta-catenin yolunu uyarmak için bir gen terapisi yaklaşımı araştırdı.
Öğrenme ve hafıza işlevlerini iyileştirdi
Terapi, kan-beyin bariyeri sızıntısını ve bağışıklık hücresi infiltrasyonunu azaltarak beyin hasarını hafifletmede başarılı oldu ve sonuç olarak farelerde öğrenme ve hafıza işlevlerini iyileştirdi.
Araştırma sonucunda, kan-beyin bariyeri bütünlüğünün iyileştirilmesinin, enfeksiyon sonrası bilişsel komplikasyonların önlenmesi için potansiyel bir yol olduğu görüldü.
Beyin ve organ hasarını azaltacak tedaviler geliştirilecek
Dr. Lutz, bu bulguların insan tedavilerine dönüştürülmesi için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini kabul ederken, hastalığın ilerlemesinin altında yatan moleküler mekanizmaların anlaşılmasının önemini vurguladı.
Çalışmanın eş yazarı ve UIC Biyokimya ve Moleküler Genetik Bölümü Başkanı Dr. Jalees Rehman, solunum yolu enfeksiyonlarının beyin üzerindeki etkisini incelemenin öneminin altını çizdi. Araştırmacılar, enfeksiyon ve ardından gelen iltihaplanma sırasında aktive olan moleküler sinyalleri çözerek, beyin ve organ hasarını azaltmak için hedefe yönelik tedaviler geliştirmeyi amaçlıyor.