İlaç pazarında 1 milyar dolarlık pay hayal değil

BOSTON (A.A) -Yenilikçi ilaç yatırımları ile ilgili Türkiye’nin potansiyelini değerlendiren MSD ilaçları Doğu Avrupa, Afrika ve Ortadoğu Kıdemli Direktörü Jeffrey Kemprecos, Türkiye’nin bu pazardan 1 milyar dolar alabileceğini kaydetti

MSD ilaçları Doğu Avrupa, Afrika ve Ortadoğu Kıdemli Direktörü Jeffrey Kemprecos, Türkiye'nin dünyadaki 100 milyar dolarlık yenilikçi ilaç pazarından 1 milyar dolar alabileceğini, ancak gerekli adımların mutlaka atılması gerektiğini söyledi.

MSD ilaçlarının, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 73 ülkenin en üst düzeydeki sorumlusu olan Kemprecos, Boston MSD Araştırma Laboratuvarında düzenlenen basın toplantısında, yenilikçi ilaç yatırımları konusunda Türkiye'nin potansiyeli ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'nin yenilikçi ilaç yatırımlarını çekebilecek potansiyeli bulunduğunu, ancak bunun için bazı düzenlemelere gereksinim olduğunu kaydeden Kemprecos, “Türkiye'de devlet kurumları ile yenilikçi ilaç yatırımcıları arasında yeterince diyalog kurulamıyor. Bu diyalog kurulduğu takdirde Türkiye yatırımcıların ilgi odağı haline gelebilir” dedi.

Dünyada, yenilikçi ilaç sektörünün Ar-Ge yatırımlarının 100 milyar doları bulduğunu, Türkiye'nin bu pazardan sadece 40 milyon dolarlık pay alabildiğini belirten Kemprecos, ilaçların ruhsatlandırma ve geri ödemeye alınma sürecinin uzun olması, fikri haklardaki düzenlemelerin yetersizliği nedeniyle Türkiye'nin yeterince yatırımcı çekemediğini söyledi.

Türkiye'de bu konuda son zamanlarda bazı adımlar atıldığını, klinik araştırmalar yönetmeliği çıkarıldığını hatırlatan Kemprecos, “Türkiye'de yenilikçi ilaçlara erişim 5 yılı buluyor. Türkiye'de hastalar yeni ilaçlara AB ve ABD'den 4 yıl sonra ulaşıyor. Türkiye, dünyadaki 100 milyar dolarlık yenilikçi ilaç pazarından 1 milyar dolar alabilir. Ancak gerekli adımlar mutlaka atılmalı” diye konuştu.

Klinik araştırmaların artmasının ülke ekonomisine faydası olduğu kadar hastalar için de büyük yararı bulunduğunu vurgulayan Kemprecos, klinik araştırmaların fazla olduğu ülkelerde hastaların yenilikçi ilaçlara daha kısa sürede ulaşabileceğini sözlerine ekledi.

Kanser hücreleri “yenilenmeyi unutacak”
ABD'de kanser hastalığı konusunda araştırmalar yürüten Dr. Cem Cüneyt Elbi ise, kanser hücrelerinin “yenilenmeyi unutarak” kendi kendilerini yok edeceği bir yöntem üzerinde çalıştıklarını söyledi.

ABD'nin Boston kentinde Harvard Üniversitesi ve MIT (Massachusetts Teknoloji Enstitüsü) gibi dünyanın önde gelen araştırma merkezlerinin yanı başında MSD Araştırma Laboratuvarında onkoloji hastalıklarının mekanizmaları, yeni ilaçların bulunması ve geliştirilmesi üzerinde araştırmalar yürüten Elbi, hastalığın tedavisine yönelik çalışmasında umut verici sonuçlar elde etti.

Çalışmaları ile ilgili bilgi veren MSD Araştırma Laboratuvarı Biyoloji Programı Sorumlusu Elbi, insan vücudundaki hücrelerin DNA'larının her gün yenilendiğini, insan yaşamının bu sayede normal seyrinde sürebildiğini belirtti. Elbi, faz-2 aşamasındaki araştırmada olumlu sonuçlar aldıklarını ifade ederek, şunları söyledi:

“Mesela güneş altında uzun süre kalan kişilerin hücreleri zarar görür, ama bu hücreler yenilenince sağlığın tehlikeye girmesi söz konusu olmaz. Üzerinde çalıştığımız araştırmada, bu yenilenme sürecini göz önüne alarak yeni bir yöntem geliştirmeyi umut ediyoruz. Çünkü kanser hücreleri de kendi kendilerini yenileyebilen hücrelerdir. Eğer bu hücrelere yenilenmeyi unutturursak kendi kendilerini yok etmelerini sağlayabileceğiz. Bu tedavi kolon (kalın bağırsak), yumurtalık, meme ve prostat kanserinin tedavisinde etkili olacak.”

Kanser tedavisinde dünyada artık kişiye özel yöntemler uygulandığını anlatan Elbi, “Her hastanın kendine özgü yapısı ve genetiği vardır. Bu nedenle bir kişide etkili olan tedavi diğerinde işe yaramayabilir. Artık dünyada her hastanın kendi yapısı ve bünyesine özgü tedaviye doğru gidiş var” dedi.

Laboratuvarda kendisinin yanı sıra ODTÜ Biyoloji Bölümü mezunu Deniz Özaslan Sipora (33) ve MIT Biyoloji Bölümü mezunu Yusuf Erkul'un da (25) da görev yaptığını kaydeden Elbi, Özaslan'ın, ilaçla ilgili çalışmaların ilk safhasında, Erkul'un ise insandaki hastalıkların aynısının farelerde oluşturulması üzerinde çalıştığını söyledi.


“Türkiye yatırım çekebilir”
Söz konusu gençlerin büyük başarılara imza attığını vurgulayan Elbi, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Her ülkenin ilaç araştırmalarıyla ilgili belli bir deneyimi var. Türkiye'de de çok iyi üniversiteler ve bilim adamları görev yapıyor. Yenilikçi ilaçların geliştirilmesi konusunda bu alt yapı önemli bir avantaj. Dünyada MSD gibi büyük ilaç şirketlerinin yanı sıra 'melek yatırımcı' denilen bireysel ve kurumsal yatırımcılar bir araya gelip bir çok ülkeye bu alanda yatırım yapıyor. Türkiye de bu yatırımcıları çekebilir, ancak belirli düzenlemelerin yapılması şart. Mesela ilaçların ruhsatlandırılması ve geri ödemeye alınmasında büyük gecikmeler oluyor. Türkiye'deki bir kanser hastası yenilikçi bir ilaca Avrupa ve ABD'deki bir hastaya göre 3-5 yıl sonra ulaşıyor. Bu hastaların beklemeye tahammülü yok. Bu nedenle mutlaka yeni düzenlemeler yapılmalı. Yenilikçi ilaçların geliştirilmesi konusunda Türkiye'de Ar-Ge ve klinik araştırmalar yapılabilir. Bu konuda büyük birikim var.”

Boston MSD Araştırma Laboratuvarı Başkanı Dr. Rupert Vessey de, Türkiye'ye yönelik önerilerde bulundu.

Laboratuvarın, Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi ve MIT gibi dünyanın önde gelen merkezlerinin yakınında bulunmasının büyük avantaj sağladığını ifade eden Vessey, “Çevredeki bu merkezlerle sürekli iletişim halindeyiz. Bu araştırma merkezleri çok büyük iş imkanları sağladığı gibi dünyanın her yerinden başarılı gençleri çekebiliyor. Biz burada akademisyenler için uygun ortam yarattık. Ancak bu buluşların ticari olarak sunumu için yatırımcı bulunması ve fikri mülkiyet haklarının geliştirilmesi büyük önem taşıyor” dedi.