Radyoloji uzmanlarını icap nöbetine tabi tutan Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü yazısına karşı çıkan Türk Radyoloji Derneği, yazının; radyoloji çalışanlarının sağlık ve yaşam haklarının korunması ve çıkarılan mevzuat kuralları uyarınca hukuk kuralları ile örtüşmediği görüşünde
Türk Radyoloji Derneği, hastanelerde radyologlara yönelik icap nöbeti uygulamasına hız verileceğini belirten Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü yazısı konusunda Sağlık Bakanlığı’na çağrıda bulunarak Karabük Devlet Hastanesi'ne 11 Mayıs 2010 tarihinde yazılan yazının yeniden gözden geçirilmesini istedi.
TRD, Sağlık Bakanlığı’na gönderdiği 28 Mayıs 2010 tarihli yazıda, Karabük Devlet Hastanesi’nde görev yapan iki adet radyoloji uzmanının icap nöbetine tabi tutulup tutulmayacağı hakkında görüş istendiğini; Bakanlık Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün ise 11 Mayıs 2010 gün ve 19160 sayılı yazı ile çalışma düzenine ilişkin uygulamanın nasıl yapılacağını Karabük Valiliği İl Sağlık Müdürlüğü’ne yazılı olarak bildirildiğini söyleyerek, “Bu yazı sonrasında üyelerimiz tarafından Derneğimize çok sayıda başvuru gelmeye başlamıştır. Başvurularda, Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerde radyoloji çalışanlarına yönelik çalışma düzeni, çalışma süresi ve dinlenme haklarını ihlal eden icap nöbeti uygulamalarının başlatıldığı belirtilmektedir. Üyelerimizce; icap nöbetinin acil hallerle sınırlı kalmadığı, aylık nöbet listesi ile uygulamaya süreklilik kazandırıldığı, mesai sonrası tutulan icap nöbetinin fiilen çalışma sürelerini arttırdığı, özellikle az sayıda radyologun bulunduğu yerlerde daha ağır bir hal almak üzere bu durumun dinlenmelerine ve gece uykularını almalarına engel olduğu belirtilmektedir” açıklamasında bulundu.
“Hukuka aykırı”
Yazısında; Tıbbi Deontoloji Tüzüğü’nün, Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’nin ve “Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğin” acil hallerde hekimin müdahale zorunluluğuna ve nöbete ilişkin hükümlerinde, radyologların günlük çalışmalarının da nöbet ve vardiya şeklinde düzenlenebileceğinin belirtildiğine dikkat çeken TRD, “Genel Müdürlüğün yazısında da değinilen düzenlemeler gereği, acil hallerde hekimin hastaya müdahale etmesi ya da diğer uzmanlık alanlarından gelen davete icabet etmesi hastanın yaşam hakkı ve esasen bu haktan kaynaklanan mesleki ve deontolojik kurallar bakımından hekimden beklenilecektir. Öte yandan bu kuralın, radyologlara ilişkin özel düzenleme hükümlerini bertaraf eden ve günlük çalışma sürelerini aşan uygulamalara olanak veren bir kural olarak anlaşılması ve radyologların nöbetlerinin bu kurala göre düzenlenmesinin hukuken mümkün olmadığı kanısındayız” ifadelerini kullandı.
Yasa ve ilgili düzenlemeler yazı ile çelişiyor
TRD yazısında, radyasyonla çalışanların çalışma düzeni ve sürelerinin, radyasyonun zararlı etkilerine maruz kalmaları nedeniyle diğer sağlık çalışanlarından farklı düzenlendiğine vurguda bulunarak, 3153 sayılı Yasa’ya dayanılarak çıkarılan Radyoloji, Radyom ve Elektrikle Tedavi Müesseseleri Hakkında Tüzüğün 22. maddesinde belirtilen “Radyoloji çalışanlarının başka işlerde kullanılması” ve “gece uykularını ihlal edecek iş verilmesi” yasağının; Bakanlığın önemsemesi gereken temel kuralların en başında olması gerektiğini belirtti.
Sağlık Bakanlığı’na gönderdiği yazıda “Kamu Sağlık Hizmetlerinde İyonlaştırıcı Radyasyon Kaynakları ile Çalışan Personelin Radyasyon Doz Limitleri Hakkında Yönetmeliği” düzenlemelerine de dikkat çeken TRD, yönetmeliğin “Günlük mesai süresi ile sınırlı olmak koşuluyla; Radyoterapi birimlerinde acil hasta yükünün karşılanabilmesi ve hiperfraksiyone tedavi şemalarının uygulanabilmesi için, Radyoloji ve nükleer tıp birimlerinde ise yalnızca acil tanı ve tedavinin uygulanabilmesi için başhekimlikçe radyologlar için vardiya ve nöbet düzenlenme olanağı” sağladığını aktardı.
“Mevzuat kuralları yazının gözden geçirilmesini gerektiriyor”
Tüm bu hukuksal düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; radyasyonla çalışanların günlük çalışma sürelerinden fazla çalıştırılmalarına yol açan, dinlenmelerine ve gece uykularını almalarına engel olan nöbet veya icap nöbeti uygulamalarının hukuka aykırı olduğunu savunan TRD, Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün 11 Mayıs 2010 gün ve 19160 sayılı yazısını yeniden gözden geçirmesini istedi. Yazının sonunda şu ifadelere yer verildi:
“Başvurumuza konu yazının da çalışanların haklarına işaret etmemek nedeniyle bir yetersizlik ve belirsizlik taşıdığı, bu yönüyle yazının üyelerimizce de belirtilen hak ihlallerine imkân tanıyabileceği kanısındayız. Sağlık hizmetlerinin en uygun şekilde sürdürülmesi için radyoloji çalışanlarının değinilen hukuksal düzenlemelerle belirlenmiş haklarını ihlal etmeyen bir hizmet organizasyonun yapılması hem radyoloji çalışanlarının sağlık ve yaşam haklarının korunması hem de bu amaçla çıkarılan mevzuat kuralları uyarınca bir zorunluluktur.”