Yükseköğretim Kanunu'nun 30 Ocak 2011'de yürürlüğe girecek olan 2547 sayılı yasanın 36. Maddesinde yer alan 'Öğretim elemanları, bu Kanun ile diğer kanunlarda belirlenen görevler ve telif hakları hariç olmak üzere, yükseköğretim kurumlarından başka yerlerde ücretli veya ücretsiz, resmi veya özel başka herhangi bir iş göremezler, ek görev alamazlar, serbest meslek icra edemezler' maddesinin iptaliyle yeni bir karmaşa oluştu.
Bu iptalle kısmi statü kalkmasına rağmen, öğretim elemanları yasal görevlerini yerine getirdikten sonra mesai saatleri dışında her türlü faaliyeti yürütebilecek.
Bu konuda önlerinde bir engel söz konusu değil. 30 Ocak 2011 tarihinde kısmen iptal edilen yasanın yürürlülüğü devamlı statüde çalışanlara mesai dışında serbestlik tanıyor.
Anayasa Mahkemesi’nin aldığı karar yalnız yükseköğretim kurumlarında çalışanları etkilemiyor. Kamu kurumlarında çalışanlara da bu yol açılmış oluyor.
Bu yasa çıkana kadar devlet memurları ’657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’ kapsamında sınırlanıyordu. Halen yürürlükte olan yasada “Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar” maddesinin hükmü devam ediyor.
Fakat kısmen iptal edilip yürürlüğe girecek yasayla 657’de belirtilen hükümlerin dışında memurlara serbest meslek faaliyetinde bulunmalarına engel bir durum söz konusu değil.
Yine memurun görev yaptığı kurumun özel kanununda kısıtlama söz konusu değilse memur dışarda büro açabilecek.
Her ne kadar kanun doktorları ve akademisyenleri kapsıyor gibi görünse de kamuda görev yapan mühendisleri ve avukatları da kapsıyor. Kamuda görev yapan memurların ya da uzmanların mesai sonrası büro açmaları ise serbest çalışanların tepkisini çekiyor.
'KAMUDA ETİK SORUN ÇIKAR VERİMLİLİK DÜŞER DEVLET VERGİ KAYBINA UĞRAYABİLİR'
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız AK Parti Yozgat İl Meclis Üyesi ve Y.Çözüm Mühendislik sahibi Elektrik ve Elektronik Mühendisi Selcen G. Taşdan, Anayasa Mahkemesi’nin kısmen iptal ettiği yasanın mevcut haliyle yürürlüğe girmesi durumunda en büyük darbeyi özel sektöre vuracağını vurguladı.
Yoğun rekabetin yaşandığı özel sektöre kamuda çalışanların da eklenmesi ile gerek kamuda gerekse serbest piyasada yeni bir kaosun sebebi olacağını ileri sürdü.
Karşı çıkma gerekçelerini sıralayan Taşdan kamuda çalışanların ‘işleri kendilerine yönlendirebileceğini dikkat çekiyor.
Sözlerini bir örnekle açıklayan Taşdan ‘elektrik idaresine işi düşen vatandaş başlangıç aşamasından itibaren proje tescil veya onay süreçleri için kamu çalışanının inisiyatifinde olacağını ve projenin başlangıç aşamasından sonuna kadar vatandaşın memura mecbur olacağını hatırlatıyor.
Taşdan Kamu için diğer bir problemin de verimlilik olduğunu söyledi.
Kamuda çalışanların büro açması her ne kadar özel sektörde rekabeti arttırsa da fiyatlar iyice düşeceğini buna paralel olarak kalitenin de düşeceğinin altını çiziyor.
Vergilendirme konusuna da değinen Taşdan, özel sektörün her iş için fatura kestiğini kamu çalışanının dahil olması ile devletin vergi kaybına da uğrayabileceğini kaydetti.
Bir takım riskleri alarak serbest büro açtıklarını, kamuda çalışanlar gibi bir garantilerinin olmadığını belirten Taşdan kısmi iptalle çıkacak düzenlemenin tek mağdurunun özel sektör olacağını söyledi. Meslek odasında da yönetim görevi üstlenen Taşdan, kendisiyle aynı mesleğe mensup meslektaşlarıyla görüşmelerinde aynı durumdan onların da şikayetçi olduğunu ifade etti.
Özel sektörde iş kalitesinin düşebileceğini de belirten Taşdan, kamuda onay sürecinde tüm aşamaların memurların elinde olduğunu ve özel sektörde serbest çalışanların işlerinde aksama olabileceğini bunun da özel büro sahiplerinin mağduriyetine sebep olabileceğini vurguladı.
‘Kısmi iptal kararı’ ile uygulanacak yasanın birçok karmaşayı da beraberinde getireceğini, özel sektörün ağır darbe alacağı ve kamuda etik sorunların yaşanacağını ve verimliliğin düşeceğinin altını çizen Taşdan konunun çözülmesi için gelişmeleri takip ettiğini belirtti.