II. Dünya Savaşı sırasında, doktor eksikliklerine karşılık olarak ilk kez başlatılan 3 yıllık hızlandırılmış tıp fakültesi programları bugün, ABD genelinde 30'dan fazla okulda uygulanıyor.
Hızlandırılmış MD (Tıp Doktoru) programları, "doktor olmak isteyen öğrenciler için mevcut farklı yollar" sunma hareketinin bir parçası olarak tanımlanıyor.
Amerikan Tıp Fakülteleri Derneği (AAMC) Tıp Eğitim Araştırma Kıdemli Direktörü Dorothy Andriole, Medscape Medical News'e geçen ay verdiği demeçte, bu programların, öğrencilere geleneksel 4 yıllık programlardan bir yıl önce iş gücüne katılma fırsatı sunarak pandemi sonrası doktor eksikliklerine ve hızla artan öğrenci borçlarına çözüm sunduğunu belirtti.
Peki, şu anda doktor eksikliğine çözüm olarak görülen üç yıllık hızlandırılmış tıp programları, gelecekte tıp eğitiminde kalite sorunlarına yol açabilir mi?

ABD'de doktor olmak için 4 yıl lisans eğitimi (pre-med) ve ardından 4 yıl tıp fakültesi eğitimi alınıyor. Hızlandırılmış programlarda ise lisans eğitiminin ardından 3 yıl süren yoğunlaştırılmış tıp eğitimi uygulanıyor.
4 yıllık tıp fakültesi modeli, 20. yüzyılın başlarında, Carnegie Vakfı raporunun, 2 yıllık klinik müfredatın (araştırma, klinik tıp ve tıp eğitimi) o dönemdeki yoğun 2 yıllık klinik stajlarla tam entegrasyonu gerektiği sonucuna varmasıyla ortaya çıkmıştı.
Hızlandırılmış programlar, o zamandan beri örneğin Vietnam Savaşı gibi zamanlarda varlık göstermişti.
Eleştirmenler sıklıkla hızlandırılmış programların, öğrencilerin yetkinlikleri, hazırlık düzeyleri ve olgunlukları ile klinik maruziyet ve doğrudan hasta bakımı deneyimlerinin yeterliliğini sağlayıp sağlayamayacağını sorgulamışlardır.
Aynı başarıyı gösterdiler
2022 yılında yapılan ön bir değerlendirme, New York'taki New York Üniversitesi (NYU) Grossman Tıp Fakültesi'nde 2016-2018 yıllarında mezun olan 3 yıllık tıp öğrencilerinin performansını, 4 yıllık programdan mezun olan öğrencilerle karşılaştırdı. Bu değerlendirme, 3 yıllık öğrencilerin yaş dışında, hem tıp fakültesinde hem de ilk yıl stajlarında 4 yıllık öğrencilerle aynı başarıyı gösterdiğini ortaya koydu.
Daha sonra yapılan bir takip çalışmasında, NYU Grossman'daki 7 farklı hızlandırılmış 3 yıllık MD mezuniyet sınıfı ve 4 yıllık MD programlarındaki tıp okulu ve staj sonuçları karşılaştırıldı. 3 yıllık MD öğrencileri, tıp okulu ve stajlarında benzer performanslar sergilemiş olsa da, pre-staj ve kapsamlı klinik beceri sınavlarında önemli ölçüde daha yüksek başarı gösterdiler.
Bu durum, NYU Langone Health’teki Tisch Hastanesi'nde eğitimden sorumlu dekan yardımcısı, profesör yardımcısı ve patoloji servis şefi olan Dr. Joan Cangiarella tarafından şaşırtıcı bulunmadı. Cangiarella, her iki çalışmaya da katıldı.
"Temel fark, ulusal sınavlara girdiklerinde, bunlara çalışmak için daha kısa süreleri olmasıdır. Bunun dışında müfredat aynı ve aynı sertlikte. Dördüncü yıl gerçekten de seçmeli derslerden ibaret," dedi.
Cangiarella ayrıca, 3 yıllık tıp öğrencilerinin genellikle stajlarına daha iyi hazır olduklarını belirtti.
"Bu programa girdikleri anda, onlarla birlikte çalışan bir departman danışmanı alırlar. Bu danışman, departmanlarında fırsatlar sunar. Öğrenciler büyük sunumlara katılır, aynı alanda diğer stajyerlerle tanışır ve daha erken bir aşamada gözlem yapmalarına izin verilir." dedi.
Wisconsin Tıp Koleji (MCW) — Green Bay'nin kurucu dekanı Matthew Hunsaker, 3 yıllık tıp öğrencilerinin genellikle stajlarına daha iyi hazır olduğunu belirtti.
"Eğer hızlandırılmış bir seviyede eğitim alıyorsanız, yoğun bir ortama adım atmak size yabancı gelmez," dedi.
Öğrenciler ne diyor?
AAMC tarafından yıllık olarak yapılan 2017 ve 2018 Tıp Fakültesi Mezuniyet Anketi'nin 2022 analizinde, hızlandırılmış 3 yıllık MD programlarındaki öğrencilerin görüşleri, hızlandırılmış program okulundan mezun olan 4 yıllık öğrencilerle ve hızlandırılmış program olmayan okullardan mezun olan öğrencilerle karşılaştırıldı.
Hızlandırılmış program öğrencileri, aldıkları tıp eğitiminin kalitesinden daha fazla memnuniyet duyduklarını bildirdiler. Ayrıca, temel klinik dersler, klinik deneyimler ve kişisel ve profesyonel gelişim konularında memnuniyet puanları da yüksekti.
Bu programdan mezun öğrenciler, Cangiarella ve Hunsaker’ın görüşlerini paylaşıyorlar.
NYU Grossman’ın ilk 3 yıllık sınıflarından mezun olmuş ve şu anda NYU Langone Health’te kardiyoloji uzmanı olarak çalışan Dr. David Rhee, ek bir yılın sunduğu başka bir avantajdan bahsetti.
"3 yıl süren iç hastalıkları stajımın ardından başhekimlik yapmak için bir yıl ekledim. Birçok kararım, tıp okulunda bir yıl kazanmanın bana bu ek yılın esnekliğini sunduğu gerçeğine dayanıyordu. Bu, kariyerimi şekillendirmemdeki en önemli yıllardan biri oldu." dedi.
Özel muayenehane sahibi ve Ohio State Üniversitesi'nin 3 yıllık hızlandırılmış MD programından mezun olan dermatolog Stephanie Fabbro, aynı durumun geçerli olduğunu belirtti.
"Eğitimden sonra birkaç yıl özel bir muayenehanede çalışabildim, borçlarımı ödeyip klinik deneyim kazandım ve 30'larımın başında kendi bağımsız hekim muayenehanemi kurmak için gereken uzmanlığı edindim — oysa çoğu insan eğitimlerini tamamlamak üzereyken." dedi.