Yüz nakli neden İstanbul'da yapılmıyor?

İstanbul; pastik cerrahların, büyük hastanelerin ve üniversitelerin çok fazla olduğu bir şehir ama buna rağmen yüz naklinin yapılabildiği iller arasında değil! Tıp dünyasında bu durumla ilgili sessiz ve derinden gelen bir tartışma da var. İstanbul bilimde geri mi kalıyor, yenilikler konusunda hantal mı davranılıyor? Bu soruları İstanbul'da bulunan plastik cerrahinin duayenlerine sorduk. İşte yanıtları:

BU AMELİYAT ÖZEL HASTANEDE OLMAZ!
Amerika'daki Cleveland ekibi yüz nakilleriyle ilgili deneysel çalışmalar yapmaktadır. O ekipte yıllardır Türkler de yer alıyor. Akdeniz Üniversitesi'nden Ömer Özkan, Hacettepe Üniversitesi'nden Serdar Nasır, Gazi Üniversitesi'nden Selahattin Özmen; o ekibin bünyesinde, yüz nakilleriyle ilgili araştırmalar yapan hekimlerden. Bu kadar yetişmiş plastik cerraha sahip başka bir ülke de yok!

ÜNİVERSİTE OLMALI
İlk ameliyatın Akdeniz Üniversitesi'nde yapılmış olması bizi hiç şaşırtmadı çünkü üniversite bu nakil için çok uzun süredir çalışmalar yapılıyordu. Birtakım hastaları kaybettik ama bunlar zaten olası risklerdir. Hastalara da bu riskler söylendi ama buna rağmen ameliyat olmak istediler.
Yüz nakli ameliyatları; çok geniş ekiplerin olmasını gerektiren, cerraha manevi tatmin sağlayan akademik hadiselerdir.
Büyük şehirlerde özel hastanelerin hakimiyeti her geçen gün biraz daha artıyor ama yüz nakli ameliyatı, özellerde yapılabilecek ameliyatlar değildir; üniversite hastaneleri tercih edilmelidir. Bilimin gerçek yuvası; gelecek nesillerin tedavi olacağı, Türkiye'yi dünya platformunda temsil edebilecek kapasitedeki üniversite hastaneleridir. Bu hastanelerin yeri doldurulamaz.
Yüz nakli operasyonları tabii ki İstanbul'da da gerçekleşebilir ancak her canı isteyen bunu yapamaz. Öncelikle Sağlık Bakanlığı'na bir başvuruda bulunuluyor. Oradaki komisyon; hastanenin alt yapısını ve elemanlarını değerlendirdikten sonra bir karara varıyor. Türkiye'de üç merkezin olması, zaten şu an için yeterli görünüyor.

PLASTİK CERRAH ÇOK AMA BAŞVURUDA BULUNAN YOK!
Dünyada bu işin eğitimi Amerika'da veriliyor. Çok sayıda Türk plastik ve ortopedist cerrah oraya giderek modeller üzerinde önemli çalışmalar yaptı. Mesela Balıkesir'de görev yapan Dr. Betül Ulusal, sıçanda ilk yüz naklini gerçekleştiren kişidir. Yani ilk yüz naklinin gerçekleşmesinde pek çok Türk cerrahın da emeği vardır.

NAKİL EKİBİ İYİ OLMALI
Antalya'daki Akdeniz Üniversitesi'nin nakiller konusunda diğer üniversitelere göre önemli bir üstünlüğü var. Bu nedenle şimdilik ilk sırada yer alıyor. Aslında İstanbul'da da aynı ameliyatı yapabilecek başka kurumlar var ancak İstanbul'dan bu konuyla ilgili başvuruda bulunan bir merkez olmadı.
İstanbul'da çalışan ve yüz nakli yapabilecek çok deneyimli hocalarımız var ama üniversitelerde ameliyat yapamıyorlar. Bu sebeple de çoğunun yüz nakli yapma arzusu kırıldı.
Şu anda İstanbul'dan başvuran yok, Sağlık Bakanlığı'nın yeni bir ruhsat vermek gibi bir niyeti de yok! Ameliyat ruhsatı kişiye veriliyor. Böyle bir operasyonun özel bir hastanede yapılabilmesinde plastik cerrahi açısından sıkıntı yok ama organ nakli ekibinin çok iyi olması gerekiyor. Özel hastanenin bu işe girebileceğini düşünmüyorum. Sağlık Bakanlığı'nın eğitim hastanelerinde yapılabilir.

İSTANBUL'DA DA YAPILMASI PLANLANIYOR
Şu an Sağlık Bakanlığı bir planlama yapıyor; buna göre İstanbul'da da yüz nakli için belli merkezler oluşturulacak. İstanbul'da da olsa tabii ki iyi olur.
Yüz nakli, böbrek nakli gibi değildir yani üçüncü bir merkeze ihtiyacın olup olmadığını bilemiyorum. Akdeniz Üniversitesi organ nakilleri konusunda Türkiye'nin en eski ve deneyimli merkezlerinden biri... Dolayısıyla Antalya'da yapılması iyi oldu. Ben özel hastanede çalışıyorum, bu yüzden ruhsat için başvurmadım.

BEKLENTİMİZ YILDA DÖRT-BEŞ NAKİL
Türkiye için şu anki beklentimiz yılda dört-beş tane yüz naklinin ötesinde değildir yani bir böbrek, bir karaciğer nakli gibi olamaz. Bu arada şu an Türkiye'de bu nakilleri yapan ekipler, dünyanın en deneyimli ekiplerinin arasında bulunuyor. Hepsi katıldıkları kongrelerde yaptıkları nakillerin perde arkasını anlatıyorlar.