MEDİMAGAZİN - Türk Nöroloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu, 10 Mayıs İnme Önleme Günü ve Sağlık İçin Hareket Günü nedeniyle açıklamalarda bulundu.
İnme nadir olmadığını ve Türkiye’de yaklaşık 3 milyon kadar inme geçirmiş kişi bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu, bunlara her yıl bir çeyrek milyon daha eklendiğini, inmenin Türkiye’de ve dünyada fonksiyon kaybı ve yeti yitiminin en sık nedeni olduğunu ifade ederek, “İnme ölüme yol açabilir ve Türkiye’de ölüm nedenleri arasında inme üçüncü sıraya kadar çıkmıştır. Ülkemizin modernleşmesi ve nüfusun yaşlanmasına bağlı olarak inme sıklığının giderek artacağı söylenebilir. Vurgulanması gereken inmenin hem “önlenebilir” hem de “tedavi edilebilir” bir hastalık olduğudur. Ancak inme tedavisinde başarı “sadece” olayın erken döneminde uygulanması halinde mümkündür. Bu nedenle inme belirtilerinin bilinmesi, inme olduğunda tanınması ve şüphe halinde yapılması gerekenler konusunda toplumsal seviyede farkındalık gerekir. 10 Mayıs İnme Farkındalık ve Önleme günü bu farkındalığın yaygınlaştırılması ve hatırlatılması için bir fırsattır. Bugün damar sağlığı temelinde inmenin önlenmesi ve akut dönemdeki tedavisi gündemdedir.” dedi.
İnme türleri, inme riskinin daha yüksek olduğu durumlar ve inme belirtileri hakkında bilgi veren Prof. Dr. Mehmet Akif Topçuoğlu, “İnme her türlü beyin fonksiyonunun kaybedilmesine yol açabilmektedir. Bunlar arasında ilk sayılanlar hep “yüzde kayma”, “konuşma bozukluğu” ve “kolda güçsüzlük”tür.
Bu belirtiler halka öğretilmeye çalışılmıştır, çünkü kolay tanınabiliyorlar. Eğer belirtilerden biri varsa en kısa zamanda inme merkezine varılabilmesi için hemen 112 aranmalıdır. El, bacak veya vücudun bir veya iki tarafında kuvvet kaybı, görme kaybı, baş dönmesi, dengesizlik, çift görme, beceriksizlik, istemsiz hareket ve yürüyememe inme sonucu gelişebilir. Ani hafıza kaybı, epilepsi nöbeti, ciddi baş ağrısı ve komaya kadar bilinç sislenmesi ve kaybı da inmeye bağlı gelişebilir. Varsa hemen 112’yi aramak ve hiç vakit kaybetmemek gerekir.” dedi.
Türkiye’de inme tedavisi imkanlarından bahseden Prof. Dr. Topçuoğlu, Türkiye'de Sağlık Bakanlığı ile inme biliminin akademik otoriteleri olan Türkiye Beyin Damar Hastalıkları Derneği ve Türk Nöroloji Derneği'nin yakın işbirliği ile önemli adımlar atıldığını söyleyerek şunları kaydetti:
“Türkiye'de Akut İnmeli Hastalara Verilecek Sağlık Hizmetleri Yönergesi” 18 Temmuz 2019'da yayınlanmıştır. Bir yıl sonra yürürlüğe girmesi beklenirken pandemi nedeniyle bu Mart 2021'e ertelenmiştir. Mart 2021'den itibaren 1 yılı aşkın süre içinde 57 (elli yedi) kapsamlı inme merkezi (“İnme Merkezi” olarak adlandırılır) ve 51 (elli bir) birincil inme merkezi (“İnme Ünitesi” olarak adlandırılır) sertifikalandırılmıştır. İl nüfus bazında yapılan analize göre inme üniteleri Türkiye nüfusunun %60,3'ünü (13.03.2022 itibarıyla ülkemiz nüfusu 84,7 milyon), inme merkezleri ise %70.5'ini kapsıyor. İnme ünitesi ve merkezi olmayan illerin toplam nüfusu ise gün itibarıyla yaklaşık 13 milyon olup, bu oran %15,4'e tekabül etmektedir. Bu da kısa süre içinde alınan mesafenin muazzamlığını dökümante etmektedir. Şimdi sıra topyekûn kalite ve mevcudu güçlendirmeye gelmiştir.
10 Mayıs günü dolayısıyla Sağlık için Hareket Et Günü hakkında da açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Topçuoğlu, Dünya Sağlık Örgütü’nün bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesinde fiziksel aktivitenin yararları konusunda toplum bilincini oluşturmak ve yaşam tarzını dönüştürmek için 10 Mayıs gününü “Sağlık için Hareket Et Günü” olarak belirlediğini ifade eden Prof. Dr. Topçuoğlu, “Dünya Sağlık Örgütünün “Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesine ve Kontrolüne İlişkin Küresel Eylem Planı”nda yer alan üçüncü hedef yetersiz fizik aktivite sıklığının yüzde on azaltılmasıdır.” dedi.
Hareketli bir yaşam ile inme önlenebileceği mesajına vurgu yapan Prof. Dr. Topçuoğlu, “Fiziksel olarak aktif olmak yüksek tansiyon, koroner kalp hastalığı, inme, şeker hastalığı, meme ve kolon kanseri, depresyon ve düşme riskini azaltır. Yaşlılıkla artan kemik, kas, eklem sağlığını korumanın yolu hareketli olmaktan geçer. Diğer taraftan, fiziksel hareketsizlik sadece obezlerde değil, fazla kilolu ve normal kilolularda da erken ölüm riskini artırır.” Dedi.
Haftada 150 dakika orta yoğunlukta fiziksel aktivite tavsiye eden Prof. Dr. Topçuoğlu, adım sayısının artırılması gerektiğini söyleyerek televizyonun karşısında elde kumanda oturmanın inme için büyük bir risk olduğunu belirtti.
