MEDİMAGAZİN - Amerikan Nöroloji Akademisi'nin tıp dergisi Neurology'de 15 Kasım 2023 tarihinde yayınlanan çığır açıcı bir çalışma, bilişsel gerileme mekanizmalarına ilişkin yeni bilgiler ortaya çıkardı. Araştırmacılar, beyinde Alzheimer hastalığının temel belirteçleri olan amiloid plakları olmayan bireylerde bile, hafızada çok önemli bir beyin bölgesi olan hipokampüsteki küçülmenin bilişsel gerileme ile ilişkili olduğunu buldular.
Her iki kulağın üzerinde ve beynin temporal lobunun derinliklerinde yer alan iki taraflı bir yapı olan hipokampüsün, kısa ve uzun süreli hafızanın depolanması ve aktarılmasında önemli bir rol oynadığı uzun zamandır biliniyor.
Ortalama 72 yaşındaki 128 kişiden toplanan beyin tarama verilerine odaklanan bu yeni çalışmada, yedi yıllık bir süre boyunca hipokampüsün boyutundaki değişiklikleri izlemek için bu taramalardan yararlanıldı.
Harvard Tıp Fakültesi'nden Dr. Bernard Hanseeuw liderliğindeki araştırma ekibi, hipokampüste en belirgin küçülmeyi sergileyen bireylerin, çalışma süresi boyunca düşünme yetilerinde de düşüş gösterme olasılığının yüksek olduğunu kaydetti.
Dikkat çekici bir şekilde, bu korelasyon, geleneksel olarak Alzheimer hastalığının başlangıcıyla bağlantılı olan amiloid veya tau seviyelerindeki değişikliklerden bağımsız olarak meydana geldi.
Çalışma, hipokampüs küçülmesinin düşünme gerilemelerinin yaklaşık %10'unu açıklayabileceğini tahmin ediyor.
Bu bulgu çok önemli çünkü Alzheimer dışındaki nörodejeneratif hastalıkların bilişsel gerilemeye katkıda bulunduğunu gösterdi. Doktorlar hipokampus hacmini ölçerek, şu anda ölçülmesi zor olan bu nedenleri daha iyi değerlendirebilirler. Bu bilgi, yeni ilaçlara kimlerin yanıt vereceğini ve bilişsel gerileme yörüngelerini tahmin etmede önemli ölçüde yardımcı olabilir. Araştırma, bilişsel bozuklukların teşhis ve tedavisinde iyi bilinen Alzheimer belirteçlerinin ötesindeki faktörlerin dikkate alınmasının önemini vurguluyor.
Sonuç olarak bu çalışma, bilişsel gerilemenin karmaşık mekanizmalarına dair önemli bilgiler sunarak hipokampüsün hafıza ve düşünme süreçlerindeki kritik rolünü gösteriyor.
